آیا کوشکی و دلبر صاحب خانواده می‌شوند؟

 

اقتصاد۲۴- یوزپلنگ‌ها نسبت به سایر گربه‌سانان فرایند پیچیده تری در زادآوری دارند و از آنجا که یوزپلنگ آسیایی گونه‌ای در خطر انقراض است، بنابراین سازمان حفاظت محیط زیست با هدف تکثیر در اسارت دو یوزپلنگ نر و ماده به نام‌های "کوشکی" و "دلبر" را از سال ۱۳۹۳ در سایت تکثیر در اسارت پارک پردیسان نگه داشت تا شاید ناجی نسل خود شوند، اما کار‌های صورت گرفته بر روی آن‌ها نتیجه نداد و در نهایت تصمیم بر این شد که هر دو به زادگاه خود یعنی توران در سمنان برگردند که این کار هم در فروردین ماه امسال انجام شد.

البته به جز کوشکی و دلبر یک ماده یوزپلنگ دیگر به نام " ایران " نیز در سایت تکثیر در اسارت پردیسان نگهداری می‌شد که آن نیز به همراه این دو به سمنان منتقل شد؛ ایران توله یوزپلنگ سه ساله‌ای است که در سال ۹۶ به طور غیررسمی از زادگاهش در پارک ملی توران خارج شده بود؛ بنابراین اکنون دیگر دلبر ۱۰ ساله، کوشکی ۱۳ ساله و ایران سه ساله به زادگاهشان برگردانده شدند تا شاید بتوانند با پیدا کرد جفتی مناسب نسل در حال انقراض خود را نجات دهند.

البته در روند این نقل و انتقالات حرف و حدیث‌های زیادی در زمینه نحوه اجرای آن پیش آمد که سازمان حفاظت محیط زیست چندی پیش با برگزاری نشستی خبری سعی در رفع این ابهامات داشت، همچنین انتقاداتی در خصوص انتخاب دامپزشکان این کار نیز شده بود که بر این اساس امروز سه شنبه بیمارستان دامپزشکی تهران که متخصصان آن جزو تیم انتقال یوز‌ها بودند نیز نشست جداگانه‌ای برگزار کردند تا نقاط کور این انتقال را روشن کنند.

در این نشست پیام محبی رییس بیمارستان دامپزشکی تهران گفت: ابتدا نامه‌ای از سازمان حفاظت محیط زیست برای همکاری در انتقال یوزپلنگ‌های پارک پردیسان دریافت کردیم و ما نیز طبق وظیفه اجتماعی خود بدون دریافت ریالی هزینه، این کار را با یک تیم تخصصی و کامل انجام دادیم.

 

---

بیشتر بخوانید: انتقال جنجالی یوزپلنگ‌های پردیسان به سمنان

---

وی افزود: روند بیهوشی حیات وحش بسیار پیچیده است بنابراین برای کاهش استرس سعی کردیم محیط خلوت‌تر و آرام‌تر باشد و اگر تیم خبری حضور دارد دورتر از منطقه بایستند تا کار راحت‌تر انجام شود.

سرتیم انتقال کوشکی، دلبر و ایران ادامه داد: داشتن اطلاعات بالینی و کلینیکی از حیات وحش بسیار مهم است، اما متاسفانه درباره این گونه‌های ارزشمند دیتا‌های چندانی در اختیار نبود از این رو بعد از بیهوشی تمام آزمایش‌های لازم انجام شد، از آنجا که در گذشته کوشکی یک عفونت حاد تنفسی و دلبر نیز عفونت رحمی داشت و عود هم کرده بود، بررسی‌ها را با دقت انجام دادیم.

وی افزود: کارکرد قلب، بینایی و شنوایی آن‌ها مشکلی نداشت و شرایط نرمال بود همچنین تمام ارگان‌های تولید مثلی کوشکی و دلبر سالم بود.

وی در پاسخ به سوال خبرنگار ایرنا مبنی بر اینکه با توجه به سالم بودن اندام‌های تولید مثلی در کوشکی و دلبر آیا احتمال زادآوری وجود دارد، گفت: شاید دلبر فعالیت‌های تخمدانی کافی را داشته باشد و کوشکی نیز اندام تناسلی سالمی داشته باشد، اما با توجه به بالا بودن سن آن‌ها نمی‌دانم که این اتفاق خواهد افتاد یا خیر، البته هر دو به معاینات بالینی بیشتری نیاز دارند.

رییس بیمارستان دامپزشکی تهران تاکید کرد: شاید حضور چند ساله آن‌ها در محیطی مانند پارک پردیسان که هم آلودگی هوا و هم استرس داشته باعث شد که تا به امروز زاد و ولدی بین کوشکی و دلبر صورت نگیرد.

وی گفت: البته این سه یوز را نمی‌توان حیات وحش نامید، چون آن‌ها بیشتر عمر خود در اسارت گذراندند و دیگر نمی‌توانند کامل به حیات وحش برگردند در واقع می‌توان گفت که دستی شده اند و باید با منطق روش در اسارت با آن‌ها رفتار کرد.

همچنین آذین توکلی جراح دامپزشکی و متخصص دندانپزشکی در این نشست گفت: بعد از انجام معاینات مشخص شد که یکی از دندان‌های نیش کوشکی شکسته است از آنجا که دندان به ویژه دندان نیش در گوشتخوران بسیار اهمیت دارد باید با تامل بیشتری به این مساله نگاه کرد.

وی افزود: مطالعه‌ای بر روی یوزپلنگ‌ها در آفریقا انجام دادند تا مشخص شود که چرا جمعیت آن‌ها در حال کاهش است به نتیجه جالبی رسیدند که به شرایط دندان آن‌ها بر می‌گردد یعنی زمانی که جیره غذایی آن‌ها کم شود عضلات فک آن‌ها تحلیل می‌رود و تغییراتی در دندان این گوشتخوران ایجاد می‌شود البته این شرایط برای گونه‌های در اسارت رخ می‌دهد و ممکن است در طولانی مدت برای آن‌ها دردی ایجاد کند که این می‌تواند موجب بی اشتهایی شود.

وی اظهارداشت: اکنون که کوشکی در ناحیه دندان نیش مشکل دارد می‌توانیم با عصب کشی و ساخت تاج برای آن این مشکل را برطرف کرد، چون دندان نیش برای گوشتخوران یک دندان استراتژیک است پس باید به گونه‌ای باشد که نشکند ازاین رو به اطلاعات بیشتری نیاز داریم و البته تمام تلاش ما این است که تا حد امکان این حیوانات کمتر بیهوش شوند.

همچنین شهاب الدین منتظمی مدیر کل دفتر حیات وحش سازمان حفاظت محیط زیست گفت: کوشکی، دلبر و ایران ذخایر ملی ژنتیک کشور هستند و به عنوان ثروتی برای آیندگان از ارزش بسیار زیادی برخوردارند.

وی افزود: با توجه به اینکه سن کوشکی و دلبر بالا است از این رو تصمیم گرفته شد تا به زادگاه اصلی خودشان یعنی توران در سمنان برگردند تا شاید از فرصت باقیمانده برای زادآوری استفاده کنند از این رو با همکاری متخصصان بیمارستان دامپزشکی تهران بدون پرداخت هیچ هزینه‌ای کار انتقال با موفقیت انجام شد.

وی اظهار داشت: با توجه به سالم بودن علائم بالینی کوشکی و دلبر، در زمینه زادآوری آن‌ها نگاه خاصی خواهیم داشت؛ بنابراین مترصد فرصت هستیم تا به محض فراهم شدن شرایط کار‌های تحقیقاتی و ارزیابی‌ها را انجام دهیم تا اطلاعات بیشتری از این گونه‌های ارزشمند به دست آوریم.

منتظمی گفت: تلاش می‌کنیم در این فرایند تا حد امکان روند بیهوشی کمتر شود، چون هر بیهوشی ریسک خودش را دارد و اگر بتوانیم این ریسک‌ها را به حداقل برسانیم و مطمئن شویم که بیهوشی خطری برای آن‌ها ندارد اطلاعات را کامل خواهیم کرد.

وی تاکید کرد: درست است که دلبر از لحاظ زادآوری سالم است، اما چون سنش بالا است از این رو ممکن است باردار شدن سلامتی این ماده یوز را تهدید کند، تمام این‌ها پارامتر‌هایی است که نیاز به تحقیقات بیشتری دارد.

منتظمی تصریح کرد: این سه قلاده یوزپلنگ حکم طلا را برای ما دارند بنابراین حیف است که از دست بروند و، چون اطلاعات تولید شده قبلی به گونه‌ای نبود که بتوانیم در کنار این اطلاعات جدید قرار دهیم پس به کار‌های تحقیقاتی بیشتری نیاز داریم.

وی درباره هزینه کرد این انتقال گفت: برای این انتقال هزینه‌ای متوجه سازمان حفاظت محیط زیست نشد؛ البته سازمان محیط زیست در بحث حفاظت از حیات وحش از هیچ هزینه‌ای دریغ نمی‌کند و حتی رییس سازمان تاکید کرد که در زمینه هزینه برای حفاظت از این سه یوز هیچ محدودیتی وجود ندارد.

کوشکی و دلبر دو یوزپلنگ نر و ماده‌ای هستند که به ترتیب ۱۰ آذر ١٣٩٣ از پناهگاه حیات وحش میاندشت و ۱۱ آذر ١٣٩٣ از ذخیره گاه زیست کره توران به پارک پردیسان تهران منتقل شدند، این دو گونه ارزشمند با هدف تکثیر در اسارت و انجام تحقیقات بر روی رفتار گربه‌سانان به این مکان منتقل شدند.

کوشکی یوزپلنگ نر، بهمن ماه ۱۳۸۶ در ۴ ماهگی و دلبر یوزپلنگ ماده فروردین ۱۳۹۰ در سه ماهگی به اسارت در آمدند.

ایران توله یوزپلنگ سه ساله‌ای است که در سال ۹۶ به طور غیررسمی از زادگاهش در پارک ملی توران خارج شد و در پارک پردیسان نگهداری می‌شد و فروردین امسال به همراه کوشکی و دلبر به زادگاهش بازگشت.