چرا سرقت‌های خرد افزایش یافته است؟

اقتصاد ۲۴- این روز‌ها برخی می‌گویند سرقت از لباس‌ها، کفش‌ها و حتی دستگیره در آپارتمانشان زیاد شده است. جانشین پلیس پیشگیری پایتخت هم با تائید افزایش سرقت‌ها خرد گفته: «طی یک سال گذشته با توجه به گرانی و افزایش قیمت کالا به ویژه کالا‌های اساسی شاهد افزایش آمار سرقت‌های خرد بوده‌ایم.»

برخی می‌گویند برای اینکه از آیفون ساختمانشان محافظت کنند، محافظ فلزی روی آن نصب کرده‌اند. ناصری‌نژاد، جانشین پلیس پیشگیری پایتخت هم می‌گوید: «در مناطق پایین شهر، سرقت از دریچه‌های فلزی فاضلاب و در مناطق بالاتر سرقت از اماکن بیشتر است.»

اما سوال اینجاست که این کالا‌های کوچک چه دردی از سارقان دوا می‌کند؟ چرا سرقت خرد افزایش یافته؟ مصطفی اقلیما، جامعه‌شناس در این مورد به تجارت‌نیوز می‌گوید: «سرقت خرد و کلان معلولی از علت‌ها هستند. آسیب‌های اجتماعی در کوتاه مدت به وجود نمی‌آیند بلکه در طولانی‌مدت شکل می‌گیرند. سرقت از حدی که بیشتر شود به عنوان یک مسئله اجتماعی در جامعه به آن نگاه کنیم.»

فقر، گرانی و بیکاری از دلایل سرقت است

این جامعه‌شناس می‌گوید: «اگر بخواهیم آن را برطرف کنیم باید علل آن را پیدا کنیم. ریشه این موضوع زیرساختی است. عوامل این سرقت‌ها فقر، تورم، بیکاری و عدم امنیت شغلی است که همه این‌ها با هم جمع می‌شود و باعث به وجود آمدن چنین شرایطی می‌شود.»

تیرماه ۹۹ هم رئیس پلیس آگاهی تهران گفته بود: «طی سه ماه گذشته، بیش از ۵۰ درصد از دستگیرشدگان برای بار اول مرتکب جرم شده بودند.» به عبارتی افزایش سرقت اولی‌ها در جامعه! اقلیما در این مورد می‌گوید درصدی که پلیس گفته در شرایط فعلی اقتصادی و اجتماعی مجبور شده‌اند به سرقت روی آورند وگرنه سارق نبودند.

بیشتر بخوانید: مخوف‌ترین سارقان مسلح طلا فروشی چگونه سرقت می‌کردند؟

او ادامه می‌دهد: «در کشور‌های دیگر اگر مبل را جلوی در بگذارید، کسی نمی‌برد. اما در کشور ما همه کالا‌های دست دوم خریدار دارد. برخی از این کالاها، اموال دزدیده شده است و خریدار هم می‌داند، اما به علت فقر و گرانی می‌خرند.»

اقلیما می‌گوید «درآمد‌ها با هزینه‌های جاری نمی‌خواند. اجاره‌خانه‌ها افزایش قابل ملاحظه‌ای داشته، کالا و خدمات گران‌تر شد، اما حقوق‌ها به اندازه آن افزایش نیافت. در کنار این‌ها کرونا را هم اضافه کنید. مشخص است که برخی دیگر نمی‌توانند با این درآمد‌ها گذران زندگی کنند.»

او می‌گوید: «قبلا می‌گفتند معتادان هستند که دزدی می‌کنند، اما حالا ماجرا از معتادان فراتر رفته است. همین سرقت‌های خرد فرد را به سمت سرقت‌های بزرگتر می‌کشاند. مسائل اجتماعی قابل تبدیل هستند. یعنی این احتمال وجود دارد سارق، معتاد شود یا باج‌گیر و….»

سوسابقه، برچسبی که مانع استخدام می‌شود

آنطور که ناصری‌نژاد، جانشین پلیس پیشگیری پایتخت گفته: ««آمار کسانی که بعد از دستگیری، دوباره به چرخه سرقت برمی‌گردند نسبت به سرقت‌اولی‌ها بیشتر است.» به عبارتی آن‌ها دوباره به سمت سرقت می‌روند.

اقلیما نیز در این مورد می‌گوید: «برخی از کسانی که برای سرقت‌های خرد دستگیر می‌شوند حکم زندانی هم می‌گیرند. بعد از آزادی از زندان دیگر سوسابقه دارند. دیگر نمی‌تواند هیچ جا استخدام شود. در واقع با این سوسابقه برچسبی به او زده‌ایم که راه دیگری جز ادامه سرقت برایش نمی‌ماند. یعنی ما کسانی که می‌توانستند افراد فعالی در جامعه باشند را در شرایطی قرار می‌دهیم که کار دیگری کنند.»

او در پایان می‌گوید: «اگر می‌خواهیم کار به اینجا نرسد باید به افراد اعتبار اجتماعی بدهیم. برای آن‌ها شغل و امنیت شعلی ایجاد کنیم. جلوی این تورم را بگیریم تا به شهروندان فشاری وارد نشود. پلیس که نمی‌تواند همه را دستگیر و زندانی کند. هر زندانی در زندان بیش از سه میلیون تومان در ماه هزینه دارد!»