تاریخ انتشار: ۱۶:۰۴ - ۰۵ اسفند ۱۴۰۰
آیا ناتو با استناد به ماده ۵ پیمان برای حمایت از کی‌یف وارد جنگ می‌شود؟

اوکراین زیر تهاجم روسیه و چشم‌ها خیره به ناتو

هر چند اوکراین عضو ناتو نیست، ولی لوید آستین، وزیر دفاع آمریکا در جریان کنفرانس خبری اخیر خود بار‌ها به روسیه یادآور شد که ماده ۵ پیمان ناتو، ایالات متحده و متحدانش را موظف می‌کند در صورت حمله روسیه به هر یک از اعضای این پیمان در اروپای شرقی، به کمک آن‌ها بیاید.

اوکراین زیر تهاجم روسیه و چشم ها خیره به ناتو

اقتصاد۲۴- اعضای سازمان پیمان آتلانتیک شمالی یا ناتو با وجود ادامه تلاش‌های دیپلماتیک اتحادیه اروپا برای کاهش سطح تنش میان روسیه و اوکراین، نیروهایشان را به حالت آماده‌باش درآورده، چندین فروند کشتی و هواپیمای جنگی را با هدف تقویت قدرت دفاعی خود در شرق اروپا رهسپار این منطقه کرده و ارسال تسلیحات نظامی به اوکراین را آغاز کرده‌اند.
هر چند اوکراین عضو ناتو نیست، ولی لوید آستین، وزیر دفاع آمریکا در جریان کنفرانس خبری اخیر خود بار‌ها به روسیه یادآور شد که ماده ۵ پیمان ناتو، ایالات متحده و متحدانش را موظف می‌کند در صورت حمله روسیه به هر یک از اعضای این پیمان در اروپای شرقی، به کمک آن‌ها بیاید.
البته او تاکید کرد که تمرکز ناتو بر جنگیدن در اوکراین نیست، ولی تمرکز بر بحران اوکراین برای اطمینان بخشیدن به شرکا و متحدان ناتو اجتناب‌ناپذیر است.
در چنین شرایطی و با توجه به پیشینه تاریخی تشکیل ناتو و نقش ماده ۵ در سازماندهی دفاع جمعی و مشترک اعضای این پیمان چه نقشی می‌توان برای سازمان پیمان آتلانتیک شمالی در بحران اوکراین و در جریان حمله نظامی احتمالی روسیه به خاک این کشور متصور شد؟

ناتو چیست؟

واشنگتن نیروی محرکه تشکیل ناتو در سال ۱۹۴۹ بود. در ابتدا، این اتحاد نظامی بین دوازده کشور بریتانیا، فرانسه، ایتالیا، هلند، کانادا، ایالات متحده، بلژیک، دانمارک، ایسلند، لوکزامبورگ، نروژ و پرتغال و با هدف ایجاد سنگری در برابر اتحاد جماهیر شوروی شکل گرفت.
اعضای ناتو از آن زمان تا به حال به ۳۰ کشور افزایش یافته و افزون بر آلمان، اسپانیا، ترکیه، یونان، برخی جمهوری‌های سابق اتحاد جماهیر شوروی از جمله استونی، اسلوونی، لتونی و لیتوانی و کشور‌های جمهوری چک، اسلواکی، رومانی، بلغارستان، کرواسی، مجارستان، لهستان، آلبانی، مونته‌نگرو و مقدونیه شمالی که همگی زمانی جزء بلوک شرق محسوب می‌شدند، به عضویت این پیمان نظامی درآمده‌اند؛ بنابراین با فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، نه تنها ناتو متلاشی یا محدود نشده، بلکه رشد کرده است و با اتکا به بروز نگرانی‌های امنیتی اعضای خود تکامل یافته و جایگاه خود را به عنوان قدرتمندترین ائتلاف نظامی جهان حفظ کرده است.
روسیه توسعه ناتو در سرتاسر اروپا و گسترش آن به شرق این قاره را به عنوان یک تهدید می‌بیند و ناتو را به تلاش برای محاصره این کشور متهم می‌کند. اما در مقابل، ناتو یادآور می‌شود که از ۱۴ کشور همسایه روسیه، تنها پنج کشور به عضویت ناتو درآمده‌اند که در مجموع تنها ۶ درصد از مرز‌های زمینی روسیه با این کشور‌ها مشترک است.


بیشتر بخوانید: حرکت ارتش روسیه از دو محور به سمت کی‌یف


اما ناتو در سال ۲۰۰۸ اعلام کرد که اوکراین و گرجستان از نامزد‌های عضویت در این پیمان نظامی هستند و عضویت قطعی آن‌ها پس از حصول استاندارد‌های مدنظر اعضا در حوزه حکومت‌داری از جمله توسعه دموکراسی و شفافیت اقتصادی ممکن خواهد شد. دولت اوکراین از سال ۲۰۱۷ عضویت در ناتو را در اولویت قرار داده و مبارزه‌ای فراگیر با فساد و اصلاح ساختار سیاسی و اقتصادی را آغاز کرده است.
هر چند برخی کارشناسان عدم رخداد پیشرفت محسوس در این زمینه‌ها را دلیل امتناع اعضا از اعلام عضویت اوکراین عنوان می‌کنند، ولی به باور عده‌ای دیگر از کارشناسان، نگرانی ناتو از واکنش تُند روسیه نیز در عدم عضویت اوکراین در ناتو تاثیرگذار بوده است.

ماده ۵ پیمان ناتو چیست؟

ناتو کمک به دفاع از اوکراین در برابر تجاوز روسیه را بخشی از وظایف خود می‌داند. هنگامی که روسیه شبه‌جزیره کریمه را ضمیمه خاک خود کرد و در سال ۲۰۱۴ به شرق اوکراین یورش برد، ناتو با تعلیق طرح‌های همکاری با روسیه نسبت به تقویت قابلیت‌های دفاعی کی‌یف، به عنوان یکی از نامزد‌های عضویت در پیمان آتلانتیک شمالی، اقدام کرد.
اصل دفاع جمعی و مشترک در قلب پیمان تاسیس ناتو قرار دارد که در قالب ماده ۵ این پیمان به آن پرداخته شده است. در این ماده پیمان تاسیس ناتو آمده است: «طرف‌های حاضر در این پیمان توافق می‌کنند که حمله مسلحانه به یک یا چند کشور عضو در اروپا یا آمریکای شمالی، حمله علیه تمامی آن‌ها تلقی شود.» در ادامه این ماده تاکید شده که اگر یکی از اعضای ائتلاف مورد حمله قرار گیرد، ناتو باید «اقدام لازم از جمله استفاده از نیروی مسلح را برای بازگرداندن و حفظ امنیت منطقه آتلانتیک شمالی» انجام دهد.
اوکراین، در حالی که هنوز عضو ناتو نیست، در عمل تحت حمایت این ائتلاف قرار گرفته است. در واقع، ناتو از سال ۲۰۱۴ حمایت خود از اوکراین را بر پایه ماده ۵ به عنوان «اقدامات دفاع جمعی» طبقه‌بندی کرده و همواره به اعتراض خود نسبت به الحاق کریمه به روسیه و تهاجم مسکو به شرق اوکراین ادامه داده است.

ناتو پیشتر چه زمانی به ماده ۵ استناد کرده است؟

ناتو پیشتر تنها یک بار به طور رسمی ماده ۵ این معاهده تاسیس خود را مورد استناد قرار داده که آن متعاقب رخداد حمله ۱۱ سپتامبر بود که منجر به استقرار نیرو‌های ناتو در افغانستان و آغاز نخستین مداخله نظامی ناتو در خارج از اروپا و آتلانتیک شمالی شد.
البته نیرو‌های ناتو طی سال‌های اخیر در برخی عملیات و ماموریت‌های نظامی که در دسته‌بندی «مدیریت بحران» قرار داده، شرکت داشته است. بر همین اساس، نیرو‌ها یا کمک‌های ناتو به کشور‌هایی از جمله در منطقه بالکان، لیبی، سومالی، عراق، پاکستان و ایالات متحده در پی رخداد توفان کاترینا اعزام و ارسال شدند. ناتو همچنین در سال‌های اخیر نیز عملیات فعالی در سوریه، کوزوو، عراق و دریای مدیترانه داشته و افزون بر همکاری با نیرو‌های حافظ صلح اتحادیه آفریقا، در حال ایفای نقش در بحران اوکراین است که از سال ۲۰۱۴ به این سو روز به روز پررنگ‌تر شده و با استناد وزیر دفاع آمریکا به ماده ۵ پیمان تاسیس ناتو می‌تواند ابعاد جدی‌تر نیز پیدا کند.

منبع: یورونیوز

ارسال نظر
قوانین ارسال نظر
لطفا از نوشتن با حروف لاتین (فینگلیش) خودداری نمایید.
از ارسال دیدگاه های نا مرتبط با متن خبر، تکرار نظر دیگران، توهین به سایر کاربران و ارسال متن های طولانی خودداری نمایید.
لطفا نظرات بدون بی احترامی، افترا و توهین به مسئولان، اقلیت ها، قومیت ها و ... باشد و به طور کلی مغایرتی با اصول اخلاقی و قوانین کشور نداشته باشد.
در غیر این صورت، «اقتصاد24» مطلب مورد نظر را رد یا بنا به تشخیص خود با ممیزی منتشر خواهد کرد.

صفحه اول روزنامه‌های سیاسی امروز

قیمت انواع دستگاه ماینر امروز + جدول

پیش‌بینی هواشناسی تهران و ایران امروز + جدول

قیمت لیر ترکیه امروز در بازار + جزئیات

وضعیت هواشناسی امروز

قیمت دینار عراق امروز در بازار + جزئیات

قیمت انواع لپ تاپ ایسوس امروز + جدول

قیمت سکه و طلا امروز پنجشنبه ۹ اسفند ۱۴۰۳ + جدول

قیمت خودرو‌های سایپا امروز پنجشنبه ۹ اسفند ۱۴۰۳ + جدول

عکس/ تیپ تینیجری فاطمه معتمد‌آریا ۴۴ سال پیش با شلوار پیش بندی و کلاه خاص

عکس/ قابی احساسی از ابی و دخترش ۵۳ سال پیش در یک رستوران

عکس/ دل سهراب بختیاری زاده با استقلال است

عکس/ جولان اتوبوس‌های دو طبقه ۵۱ سال پیش در میدان فردوسی تهران

عکس/ استایل خاص فردین و ناصر ملک مطیعی ۴۳ سال پیش با لباس‌های برند

عکس/ خنده‌های از ته دل بهاره رهنما و دخترش پریا در پشت دیوار

عکس/ استقلال در دربی تهران با لباس جدید

عکس/ چهره شوکه کننده نوید محمدزاده با تیپ اجق وجق در دیدار با بهمن مفید

عکس/ سفر مسعود پزشکیان به جنوب غرب تهران

عکس/ ژست عاشقانه حمیرا و پرویز یاحقی ۵۳ سال پیش با استایل اروپایی

عکس/ لحظه آزادی اسرای فلسطینی

خواندنی‌ها
خودرو
فناوری
آخرین اخبار

کشف و انهدام انبار بزرگ سوخت قاچاق در بندرخمیر

نباید با استیضاح وزیر اقتصاد، سیاسی برخورد کرد/ اثرات منفی پول‌های زیاد و بی‌برنامه‌ در دولت گذشته امروز مشخص شده است

بهترین رژیم غذایی برای بهبود سرطان پروستات

روش‌های خانگی بجای بوتاکس؟

دمای تهران زیر صفر شد

خیال استقلال از رونالدو و مانه راحت شد

ترامپ: در صورت صلح، روسیه به اوکراین حمله نخواهد کرد

تعطیلی بخش‌های بستری بیمارستان‌ها در نوروز تعیین و تکلیف شد

ضرورت استفاده از هوش مصنوعی برای کاهش تصادفات

واکنش حماس به عملیات جنوب حیفا

یاغی پرسپولیس: بردن دربی لذت بخش است

بحث پزشکیان با امام جمعه اسلامشهر

صحبت‌های جالب رضاییان پس از دربی؛ قول رامین به هواداران استقلال

عکس/ پوستر AFC پس از دربی؛ Tehran is RED

کارشناس داوری دربی ۱۰۵؛ پنالتی استقلال سوخت؟

فیلم/لحظاتی از شادی و غم بعد از سوت پایان دربی ۱٠۵

فیلم/بوژوویچ: استقلال در دربی سزاوار باخت نبود

فیلم/هوادار ناراحت استقلال روی سکوی‌های ورزشگاه بعد از سوت پایان بازی

عالیشاه: یک فینال را بردیم، ۹ تا باقی مانده است

عکس/خوشحالی عابدزاده از برد پرسپولیس در دربی

علی علیپور به رکورد هاشمی‌نسب رسید

فیلم/گل دوم پرسپولیس به استقلال توسط علی علیپور

کارتال دربی تهران را هم برد؛ پرسپولیس دبل کرد و به کورس برگشت!

اوجالان رئیس پ‌ک‌ک: این گروه باید خود را منحل کند

حسینی باید اخراج می‌شد!

کری‌خوانی اسکوچیچ پس از تساوی

اعتراض سریع استقلال به پنالتی دربی: آفساید به نظر می‌رسید!

فیلم/ گل اول پرسپولیس

عالیشاه پنالتی‌زن پرسپولیس را عوض کرد

برد یک نیمه‌ای پرسپولیس در دربی؛ استقلال باز هم پنالتی داد

تصویر جالب از پرتماشاگرترین دربی پایتخت

پزشکیان: از قطعی برق و گاز عذرخواهی می‌کنم

فیروز کریمی: پیشنهاد استقلال را رد کردم

عکس/ رامین رضاییان به سمت نیمکت پرسپولیس رفت

نوشته جالب هوادار پرسپولیس برای سروش رفیعی

پوتین: اولین ارتباطات ما با دولت آمریکا، امید‌هایی را منعکس می‌کند

واکنش کفاشیان به ائتلاف با عابدینی علیه تاج

مرگ مشکوک بازیگر معروف و همسرش

رشد چشمگیر مجتمع تبریز بیمه معلم در رشته‌های اموال، اشخاص و عمر

واحد پول چه کشورهایی پوند است؟

سرمایه‌گذاری مولد؛ سود فردی، رشد جمعی

ماجرای مرگ تلخ ۱۹ ورزشکار ایرانی به خاطر گازگرفتگی

آیا تغذیه سالم در بارداری بر هوش نوزاد اثر دارد؟

جاذبه‌های گردشگری پارک طالقانی تهران

قیمت گوشت امروز چهارشنبه ۸ اسفند اعلام شد

آشنایی با خواص شگفت‌انگیز کنجد برای سلامتی

ساعت کاری اصناف در ماه رمضان و شب عید کاهش نمی‌یابد

عمر مفید باتری ماشین؛ از کجا بفهمیم وقت تعویض باتری رسیده است؟

اختلال خواب چیست و چگونه درمان می‌شود؟

اینفوگرافی/ قدرتمندترین پاسپورت‌ها در سال ۲۰۲۵