قطر در بازی میانجی گری بین ایران_آمریکا و گرفتن جای روسیه در تامین گاز اروپا

اقتصاد ۲۴- العرب نوشت: به گفته منابع اگاه، سفر شیخ تمیم بن حمد آل ثانی به واشنگتن و دیدار وی با جو بایدن، برای هر دو طرف اهمیت زیادی دارد، چرا که قطر به دنبال به رسمیت شناخته شدن نقش منطقه‌ای خود از سوی آمریکاست و دولت بایدن هم در صدد استفاده از روابط دوحه و امکان آن برای هموار نمودن موانع در پرونده‌هایی است که به حضور یک واسطه بی طرف نیاز دارد، نظیر آنچه در رابطه با طالبان اتفاق افتاد.
به گزارش سرویس بین الملل «انتخاب»، در ادامه این مطلب آمده است: این منابع تصریح می‌کنند که واشنگتن توجهی به توصیف نقش قطر بعنوان یک واسطه یا شریک ندارد و مساله مهم برای آمریکایی‌ها آن است که دوحه نقش‌های خواسته شده را انجام دهد، از جمله در رابطه با ایرانی که روابط خوبی با قطر دارد و قطری‌ها می‌توانند پیام‌های آمریکا و پیشنهاد آتش بس آن بویژه در خصوص پرونده هسته‌ای را به ایران برسانند.

تهران نیز به دوحه از همین زاویه نگاه می‌کند و آن را کانال نزدیکتری به خود می‌داند، نه فقط از جهت رساندن واکنش‌های مربوط به پیشنهاد‌های مذاکره واشنگتن، بلکه از نظر رساندن پیام‌هایی به دیگر دولت‌های خلیج فارس، بخصوص در اوج تنش فعلی پس از حملات حوثی‌ها به پایگاه‌های حیاتی در امارات و عربستان، که البته در سفر وزیر خارجه قطر به تهران در روز پنجشنبه و دیدار وی با امیر عبداللهیان، شاهد این پیام رسانی‌ها بودیم.

این دیدار، دومین دیدار بین وزرای خارجه قطر و ایران در ماه جاری است و امیر عبداللهیان در یازدهم ژانویه به قطر سفر کرده بود.

بیشتر بخوانید: دیدار وزرای امور خارجه ایران و قطر

وزیر خارجه قطر در اظهاراتی گفته بود که کشورش به دنبال کاهش تنش‌ها در منطقه، از طریق دعوت به بازگشت به توافق هسته‌ای سال ۲۰۱۵ است. وزیر خارجه ایران نیز روز دوشنبه تاکید کرد که تهران گفتگوی مستقیم با واشنگتن در مذاکرات هسته‌ای وین را بعید نمی‌شمارد، البته در صورتی که این مساله برای دست یابی به یک توافق «خوب» موثر و ضروری باشد.
منابع در کشور‌های خلیج فارس بر این عقیده اند که دولت بایدن هم در حال تکرار اشتباهات دولت‌های قبلی بویژه دولت اوباماست که سعی کرد از طریق دولت‌های خلیج فارس، نظیر عمان و قطر، به ایران نزدیک شده و توافق هسته‌ای را امضا کند، توافقی که به ضرر بسیاری از هم پیمانان استراتژیک ایالات متحده در منطقه بود. این طرف‌ها تاکید می‌کنند که وجود واسطه در رابطه با ایران، فایده‌ای ندارد.
اما تحلیلگران می‌گویند که بایدن طی دیدار با امیر قطر، تلاش خواهد کرد تا نظر دولت‌های حاشیه خلیج فارس در مورد مذاکره جدید با ایران در رابطه با پرونده هسته‌ای را جویا شود، بویژه پس از حملات پهپادی و موشکی اخیر حوثی‌ها به امارات و عربستان، که تلاش‌ها برای گشایش در قبال ایران را به «نقطه صفر» رساند.

این تحلیلگران معتقدند هر گونه میانجی گری در زمان فعلی، از سوی قطر یا هر دولت دیگری، فایده‌ای برای کشور‌های حاشیه خلیج فارس نخواهد داشت، چه در مورد ایران و چه در مورد تلاش‌ها برای پایان دادن به جنگ یمن. انچه برای این دولت‌ها اهمیت دارد، مرتب شدن امور به شکلی است که شرایط برای مقابله با حملات حوثی‌ها فراهم شود.
ایشان فرصت‌های موفقیت میانجی گری قطر در پرونده ایران و بویژه موضوع اتش بس در منطقه را اندک می‌دانند و حتی بر این عقیده اند که این اقدام قطر موجب سردی روابط دولت‌های خلیج فارس با آن می‌شود.

بیشتر بخوانید: گزارش الجزیره از دلیل حضور وزیر خارجه قطر در تهران

برخلاف نقشی که عمان ایفا می‌کند، دوحه در صدد افزایش نقش خود بعنوان شریک منطقه‌ای واشنگتن، از طریق فرصت‌های وساطتی است که برایش به وجود می‌آید.
تحلیلگران خاطر نشان می‌کنند که قطر نمی‌تواند با نفوذ سیاسی امارات در مراکز سیاستگذاری در ایالات متحده رقابت کند، اما قطعا از موضع فعلی و در نوسان دولت آمریکا در قبال عربستان، استفاده می‌کند.
در شرایطی که قطری‌ها روی موفقیت سفر شیخ تمیم به واشنگتن برای مطرح شدن قطر بعنوان یک بازیگر منطقه‌ای مهم حساب می‌کنند، تحلیلگران مسائل خلیج فارس هشدار می‌دهند که دوحه به یک دولت دموکراتیک آشفته و در نوسان در واشنگتن تکیه کرده است که درست مانند دولت اوباما، قطر را در نیمه راه رها می‌کند.

موفقیت در موضوع طالبان و گشوده شدن کانال‌های تماس بین قطر و ایالات متحده و دولت‌های غربی، امید قدیمی قطری‌ها برای ایفای نقش‌های منطقه‌ای مهمتری از جمله تامین گاز اروپا و تبدیل این مهم به اهرم فشاری بر روسیه در درگیر با اوکراین را افزایش داده است.
با اینکه دوحه با احتیاط با تلاش‌های واشنگتن برای تامین گاز غرب از سوی قطر، تعامل می‌کند، تحلیلگران معتقدند که قبول پیشنهاد آمریکا، مشکلات بیشتری برای قطر بوجود می‌آورد و می‌تواند باعث از بین رفتن اعتماد شرکای خاص قطر در اسیا، از جمله چین شود که قطر، دومین منبع واردات گاز آن محسوب می‌شود.
طی هفته‌های گذشته، دولت آمریکا با دوحه و دیگر تولید کنندگان انرژی تماس گرفت تا بداند در صورت حمله روسیه به اوکراین و اعمال تحریم‌های ایالات متحده علیه مسکو، آیا این کشور‌ها به واشنگتن کمک می‌کنند؟