تاریخ انتشار: ۱۱:۳۵ - ۱۳ مرداد ۱۴۰۱

آیا بنزین دوباره گران می‌شود؟

دو سال پس از تبدیل شدن ایران از واردکننده به صادرکننده بنزین، حالا وزارت نفت می‌گوید: «مصرف بنزین آنقدر بالا رفته که دیگر نمی‌توان آن را صادر کرد.»

بنزین

اقتصاد۲۴- دو سال پس از تبدیل شدن ایران از واردکننده به صادرکننده بنزین، حالا وزارت نفت می‌گوید: «مصرف بنزین آنقدر بالا رفته که دیگر نمی‌توان آن را صادر کرد.» این وزارتخانه عنوان کرده که «از آنجا که مصرف بنزین در کشور افزایش داشته، در شرایط کنونی تنها دغدغه موجود تامین سوخت مورد نیاز کشور است و تمرکزی بر صادرات بنزین ندارد.»

بر اساس اطلاعیه وزارت نفت، در سال جدید (۱۴۰۱) فقط یک محموله بنزین در رینگ صادراتی بورس انرژی قرار گرفته و به قیمت ۷۰ سنت در هر لیتر (معادل ۱۵ تا ۱۷ هزار تومان) صادر و پس از آن نیز صادرات بنزین تاکنون از طریق وزارت نفت متوقف شده است. وزارت نفت مشخص نکرده این محموله صادراتی بنزین چقدر بوده و فقط عنوان کرده که «۲۹۵هزار بشکه با اکتان ۸۷درصد» بنزین صادر شده است. اما آنچه مشخص است از فروردین ماه به بعد، نه تنها بنزینی صادر نشده، بلکه ایران در آستانه واردات بنزین هم است.

البته اخیرا گمرک آماری مبنی بر صادرات ۱۱۶ میلیون لیتر بنزین در فروردین ماه سال جاری منتشر کرده و از این رقم صادرات ۳۲ میلیون دلار درآمد عاید کشور شده و این بدان معناست که هر لیتر بنزین با نرخ حدود ۸ هزار تومان (۲۷ سنت) به کشور‌های امارات، عراق، افغانستان و ارمنستان فروخته شده است. هرچند وزارت نفت می‌گوید این بنزین ارزان‌قیمت توسط این وزارتخانه صادر نشده و وزارت صمت نیز صدور مجوز برای صادرات بنزین را تکذیب کرده، اما نکته مهم این است که ارزان‌فروشی بنزین در شرایطی که تقاضا رشد روزافزون داشته و کشور در مرز واردات بنزین قرار گرفته آیا توجیهی دارد؟

کاهش مصرف با مکانیسم قیمتی

ایران در سال‌های پس از انقلاب همیشه یک واردکننده بنزین بوده است. اما سناریوی واردات بنزین در میانه دهه ۸۰ شکل دیگری به خود گرفت. با افزایش فعالیت خودروسازی‌ها و البته افزایش درآمد‌های نفتی ایران، مصرف بنزین نیز در ایران در سال ۸۵ به بیش از ۷۰ میلیون لیتر در روز رشد کرد. در سال ۸۵ روزانه نزدیک به ۳۰ میلیون لیتر بنزین وارد کشور می‌شد که هزینه‌ای بالغ بر بیش از ۱۰ میلیون لیتر در روز معادل ۴ میلیارد دلار در سال برای کشور در برداشت.

این اتفاق منجر به «دونرخی شدن» بنزین شد. بنزین دونرخی از اوایل سال ۸۶ که با سهمیه‌بندی آن انجام شد، اندکی از میزان مصرف بنزین کاست. سپس در سال ۸۹ قانون هدفمندی یارانه‌ها اجرا شد که عمده تمرکز آن، شوک قیمتی در حوزه حامل‌های انرژی بود.

دستکاری قیمتی حامل‌های انرژی به ویژه بنزین موجب شد تا مصرف آن نیز در حد متعادلی قرار گیرد و تقریبا به صورت «سر به سری» تولید داخلی جوابگوی میزان مصرف باشد. هرچند مصرف بنزین از سال ۹۱ بار دیگر در مسیر افزایشی قرار گرفت، اما این روند افزایشی با شروع بهره‌برداری از پالایشگاه ستاره خلیج فارس همزمان شد، از این‌رو در مجموع حجم واردات بنزین کاهش یافت.

کرونا و صادرات بنزین

موضوع صادرات بنزین از آبان ۹۸ و روز‌های پر سر و صدا و پرحاشیه شوک قیمتی دوباره به قیمت بنزین توسط دولت روحانی دنبال شد. گران شدن بنزین همراه با شیوع کرونا در اواخر همین سال، مصرف بنزین در مسیر کاهشی قرار گرفت. این در روز‌هایی رخ داد که مجموع تولید بنزین در پالایشگاه ستاره خلیج فارس به بیش از ۱۰۰ میلیون لیتر در روز هم رسیده بود.

اتفاقات اینچنینی ایران را از یک واردکننده به یک صادرکننده بنزین تبدیل کرد. به گونه‌ای که در سال ۹۹ به‌طور متوسط روزانه ۲۰ میلیون لیتر بنزین از ایران به کشور‌های همسایه صادر شد و بیش از ۱.۵ میلیارد دلار برای ایران درآمدزایی کرد. این درآمد در شرایطی به دست آمد که کشور در اوج کرونا و تحریم قرار گرفته و صادرات نفت تا کمتر از ۵۰۰ هزار بشکه در روز کاهش یافته بود. از این‌رو صادرات بنزین کمک بزرگی به اقتصاد کشور کرد.

برداشت از انبار‌ها

با این حال، دو سال از این زمان گذشته، تورم به شدت فزاینده شده و به سطح نزدیک به ۶۰ درصد رسیده و کاهش ارزش ریال موجب شده تا قیمت بنزین در مقایسه با دیگر اقلام زیاد به چشم نیاید. از طرف دیگر، واکسیناسیون گسترده در کشور و ایمنی شکل گرفته موجب شده تا پس از دو سال، سفر‌های جاده‌ای نیز به اوج خود بازگردد و مصرف بنزین در تابستان امسال بار دیگر از ۱۰۰ میلیون لیتر گذر کند. حتی به گفته برخی مسوولان این حوزه، مصرف بنزین گاه تا ۱۰۵ میلیون لیتر در روز نیز افزایش پیدا کرده است.


بیشتر بخوانید: وزیر انرژی لبنان: سوخت ایران شامل تحریم نمی‌شود، چون رایگان است


روندی که موجب شده نه تنها صادرات متوقف شود، بلکه گفته می‌شود وزارت نفت برای تامین کسری بنزین از ذخایر و انبار‌ها برداشت کرده است. پیش‌بینی می‌شود در نیمه دوم سال مصرف بنزین قدری کاهش یابد و به حدود ۱۰۰ میلیون لیتر در روز برسد. هر چند این روند ناپایدار است و در درازمدت ممکن است این نقطه «سر به سری» تولید و توزیع بار دیگر نامتوازن شود.

کسری بودجه در کنار هزینه جدید

این در حالی است که در تبصره ۱۴ قانون بودجه سال جاری، پیش‌بینی شده که روزانه ۶.۵ میلیون لیتر بنزین صادر شود. بر اساس آنچه وزارت نفت عنوان کرده در ماه‌های ۳۱ روزه اردیبهشت، خرداد و تیر هیچ صادراتی صورت نگرفته است. به عبارت دیگر، در این ماه ۶۰۴.۵ میلیون لیتر باید بنزین صادر می‌شد که درآمدی حدود نیم میلیارد دلار در اختیارمان می‌گذاشت. اما حالا با افزایش مصرف بنزین به ۱۰۰ میلیون لیتر در روز، نه تنها این اعداد فقط روی کاغذ مانده، بلکه گزینه واردات بنزین هم بار دیگر و پس از سه سال روی میز بیاید.

البته گزینه واردات بنزین به خودی خود چیز ترسناکی نیست. اما وقتی ترسناک می‌شود که بدانیم قیمت فرآورده‌های نفتی به دلیل به هم ریختگی در بازار‌های انرژی پس از وقوع جنگ اوکراین، بالاتر هم رفته است. در حالی که متوسط جهانی نرخ خرده‌فروشی بنزین به بیش از یک دلار و قیمت هر لیتر آن در فوب خلیج فارس (قیمت بازاری بنزین روی نفتکش در خلیج فارس) به حدود ۷۰ سنت رسیده است. بر این اساس اگر ایران روزانه ۱۰ میلیون لیتر بنزین وارد کند، هزینه‌ای بالغ بر ۲۰۰ میلیارد تومان در روز و ۷۵ هزار میلیارد تومان در سال باید برای آن بپردازد. در واقع با چنین روندی، کسری بودجه در کنار هزینه جدید قرار می‌گیرد.

بنزین باز هم گران می‌شود؟

این سوال مطرح می‌شود که با توجه به تحولات رخ داده، آیا دولت باز هم به اولین و ساده‌ترین راهکار یعنی افزایش قیمت بنزین دست می‌زند؟ ماه‌هاست که شایعاتی در این زمینه وجود دارد و هر بار هم تکذیب شده است. اما چه ساز و کار دیگری برای دولت باقی مانده است؟

منبع: اعتماد

ارسال نظر
قوانین ارسال نظر
لطفا از نوشتن با حروف لاتین (فینگلیش) خودداری نمایید.
از ارسال دیدگاه های نا مرتبط با متن خبر، تکرار نظر دیگران، توهین به سایر کاربران و ارسال متن های طولانی خودداری نمایید.
لطفا نظرات بدون بی احترامی، افترا و توهین به مسئولان، اقلیت ها، قومیت ها و ... باشد و به طور کلی مغایرتی با اصول اخلاقی و قوانین کشور نداشته باشد.
در غیر این صورت، «اقتصاد24» مطلب مورد نظر را رد یا بنا به تشخیص خود با ممیزی منتشر خواهد کرد.

قیمت انواع دستگاه ماینر امروز + جدول

قیمت سکه و طلا امروز پنجشنبه ۹ فروردین ۱۴۰۳ + جدول

قیمت لیر ترکیه امروز در بازار + جزئیات

پیش‌بینی هواشناسی تهران و ایران امروز + جدول

وضعیت هواشناسی امروز

قیمت دینار عراق امروز در بازار + جزئیات

قیمت انواع لپ تاپ اچ پی HP امروز + جدول

قیمت انواع لپ تاپ ایسوس امروز + جدول

عکس/ طرفداری شیلا خداداد از تتلو!

قیمت خودرو‌های ایران خودرو امروز پنجشنبه ۹ فروردین ۱۴۰۳ + جدول

قیمت دلار و یورو امروز پنجشنبه ۹ فروردین ۱۴۰۳ + جدول

قیمت خودرو‌های سایپا امروز پنجشنبه ۹ فروردین ۱۴۰۳ + جدول

علائم مهم این سرطان گوارشی شایع چیست؟

قیمت سکه و طلا امروز جمعه ۱۰ فروردین ۱۴۰۳ + جدول

عکس/تصویر جنجالی مصاحبه سفیر ایران با مجری زن تلویزیون باکو

قیمت سکه پارسیان امروز پنجشنبه ۹ فروردین ۱۴۰۳ + جدول

قیمت دلار و یورو امروز جمعه ۱۰ فروردین ۱۴۰۳ + جدول

قیمت خودرو‌های سایپا امروز جمعه ۱۰ فروردین ۱۴۰۳ + جدول

قیمت خودرو‌های ایران خودرو امروز جمعه ۱۰ فروردین ۱۴۰۳ + جدول

استوری احساسی یکتا ناصر بعد از پس گرفتن دخترش

خواندنی‌ها
خودرو
فناوری
آخرین اخبار

دلار در یک هفته چقدر بازدهی داشت؟

بازدهی بازار طلا در یک هفته گذشته

شرکت چینی BOE احتمالاً نمایشگر آیفون SE ۴ را تولید می‌کند

عکس/حمله تسنیم به سفیر ایران در باکو به دلیل عکس با خانم مجری!

«سلطان رمزارز» جهان به ۲۵ سال حبس محکوم شد!

یک مسئول سابق: صدیقی از من خواسته بود ملک بهزیستی همجوار باغ ازگل را هم به او بدهیم!

عکس/ امضای جهانبخش بر پای شکسته دختر هوادار

بازداشت فرزند حمید نوری در سوئد + عکس

عکس/ اولین نماینده عربستان در مسابقه دختر شایسته جهان

ثبت رکورد جدی در قیمت حواله خودرو‌های جانبازان!

حذف شرکت‌های ایرانی از بازار عراق

داعش برای عملیات «گرگ تنها» در خاک اروپا فرمان داد!

یک قانون جدید برای صدور پایان کار ساختمان

بهترین ارز‌های دیجیتال برای سال ۲۰۲۴

قیمت طلا به ریل تعادلی خود بازمی‌گردد؟

فیلم/ ادعای جدید امیرحسین ثابتی علیه لاریجانی در شبکه افق

آندرتیکر، ستاره کشتی کج جهان وارد ایران می‌شود؟

فیلم/ دلیل جدایی المیرا شریفی‌مقدم از شبکه خبر افشا شد

حذف کاظم صدیقی از سخنرانان شب قدر دانشگاه امام صادق + عکس

سایه سنگین حادثه تروریستی مسکو بر روابط روسیه و بوسنی/ تشدید کش مکش های قومیتی؟

علی قنبری، اقتصاددان: فعالیت اقتصادی در گرو داشت ارتباطات خاص/ اقتصاد کشور در سال ۱۴۰۲ نه شفاف بود و نه آزاد

سکوت اژد‌های زرد در دریای سرخ؛ نگاهی به موضع چین در قبال انصارالله/ دلیل صبوری پکن چیست؟

واگویه‌های جامعه در نوروز ؛ مردم را سر کار گذاشتند/همه‌چیز بهم ریخته است و همه بریده‌ایم/ فریادها به گوش دولت می‌رسد؟

دعای روز هجدهم ماه رمضان + معنی و تفسیر

پیش‌بینی هواشناسی تهران و ایران امروز + جدول

قیمت سکه و طلا + جدول

قیمت خودرو‌های سایپا + جدول

قیمت خودرو‌های ایران خودرو + جدول

قیمت سکه پارسیان + جدول

قیمت بیت کوین و رمزارز‌ها + جدول

قیمت دلار، یورو و سایر ارز‌ها + جدول

قیمت انواع لپ تاپ ایسوس

قیمت انواع دستگاه ماینر + جدول

قیمت انواع لپ تاپ اچ پی HP

اقتصاد ایران در سال ۱۴۰۳ با بحران هایش چه خواهد کرد؟/ فقر امسال تشدید خواهد شد/ هزینه اختلاس‌ها را طبقات متوسط و ضعیف جامعه می‌پردازد

قیمت دینار عراق امروز + جزئیات

قیمت لیر ترکیه امروز + جزئیات

بهترین زمان خرید دلار

هفت ماده غذایی مفید برای مبتلایان به نارسایی قلبی

این دمنوش‌ها را در ماه رمضان حتما بنوشید

۱۲ توصیه مهم برای رسیدن به آرامش درونی

بهترین زمان برای وزن‌کردن چه وقتیست؟

آمپول‌های نوروبیون و ب کمپلکس؛ خوب یا بد؟

شمارش معکوس بورس برای گام صعودی در سال ۱۴۰۳/ بزرگ‌ترین مانع رشد بورس در سال ۱۴۰۲

انتقاد ابراهیم رئیسی از انفعال کشورهای اسلامی درمورد غزه

مقابله با زمین خواری ۳ هزار میلیارد تومانی در گیلان

آندرتیکر به‌زودی به ایران می‌آید

شارژ نه میلیونی حساب حقوق این بازنشستگان

عکس/ اصغر فرهادی مهمان ستاره استقلالی و همسرش

نرخ بهره بین بانکی به این عدد رسید