تاریخ انتشار: ۱۶:۳۵ - ۱۵ دی ۱۴۰۱
تازه‌ترین ارزیابی از وضعیت برجام و نشانه‌های مثبت در موضع تازه ایران

آیا بایدن می‌تواند از توافق هسته‌ای عبور می‌کند؟

کمتر از دو هفته پیش، رابرت مالی، نماینده دولت بایدن در امور ایران گفت که، چون تهران به احیای برجام "تمایلی ندارد"، آمریکا هم "روی اولویت‌های دیگر تمرکز کرده است" همچون تلاش برای جلوگیری و اختلال در تامین سلاح برای روسیه و حمایت از خواسته‌های بنیادین مردم ایران. اما اگر ایران دوباره علاقمند شده باشد، چه؟

توافق  هسته ای

اقتصاد۲۴- آخرین کلمه‌ای که نماینده آمریکا بر زبان آورد این بود که "ایران، تمایلی ندارد. " حال اگر ایران تمایل داشته باشد چه؟ اتحادیه اروپایی می‌گوید که هیچ گزینه‌ای بهتر از برجام نیست. 
توافق هسته‌ای ایران، این روزها، شبیه همان سریال تلویزیونی هالووین است: اینکه شما هیچگاه نمی‌توانید مطمئن شوید که مایکل مایرز Michael Myers مرده یا زنده است. برجام هم به نظر می‌رسد که به یک سریال بی پایان مردن و زنده شدن دوباره تبدیل شده باشد.
کمتر از دو هفته پیش، رابرت مالی، نماینده دولت بایدن در امور ایران گفت که، چون تهران به احیای برجام "تمایلی ندارد"، آمریکا هم "روی اولویت‌های دیگر تمرکز کرده است" همچون تلاش برای جلوگیری و اختلال در تامین سلاح برای روسیه و حمایت از خواسته‌های بنیادین مردم ایران.

اما اگر ایران دوباره علاقمند شده باشد، چه؟ همین نهم دسامبر بود که حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه ایران، پس از تماس تلفنی با جوزف بورل، نماینده عالی امور خارجی و سیاست امنیتی اتحادیه اروپایی و هماهنگ کننده سازمان ملل برای گفتگو‌های هسته ای، در توئیتی گفت: "ما در مسیر مرحله نهایی یک توافق خوب، محکم و پایدار هستیم. "
سه روز بعد، بورل، در گزارش به شورای امور خارجی اتحادیه اروپایی گفت: "ما گزینه‌ای بهتر از برجام نداریم تا اطمینان حاصل شود که ایران سلاح هسته‌ای تولید نخواهد کرد. این همچنان به سود ماست. " بورل گفت که اتحادیه اروپایی باید پرونده‌های حقوق بشر، پهپاد‌های روسیه و برجام را جدا از هم نگه دارد و خواهان ادامه تعامل با ایران "تا سرحد امکان" در زمینه هسته‌ای به رغم سکون کنونی باشد.
پاسخ وزیر امور خارجه ایران به اتحادیه اروپایی درباره برجام این بود که "ایران می‌خواهد یک توافق پایدار را امضا کند" و "آماده است تا گفتگو‌ها را در انطباق با پیش نویس گفتگو‌های وین قطعی کند، (پیش نویسی) که نتیجه ماه‌ها گفتگو‌های دشوار و فشرده است. "

کمی پس از آن بود که ایران موافقت کرد هیئت سازمان بین المللی انرژی هسته‌ای در هجدهم دسامبر از ایران دیدن کند تا تلاش کنند اختلافات دیرپا بر سر نقض احتمالی توافقنامه پادمان هسته‌ای حل و فصل شود.


بیشتر بخوانید: پاندول برجام؛ وضعیت چانه‌زنی‌های دیپلماتیک در برنامه جامع اقدام مشترک


منابع محلی و مقام‌های رسمی هم به المانیتور می‌گویند که ایران در واقع در حال ارسال علامت از تمایل تازه اش در امضای توافق هسته‌ای است. شاید بدبینی‌هایی نسبت به مقاصد تهران در میان باشد، اما با توجه به حساسیت مسئله، نمی‌شود نسبت به آنچه ظاهرا یک چرخش احتمالی در موضع تهران است، بی تفاوت بود. شاید هم ایران می‌خواهد فضای بحث را تغییر دهد.
در شرایطی که اعتراضات در ایران ادامه دارد، برای جمهوری اسلامی کار آسانتر این است که انگشت اتهام را به سمت دشمنان خارجی بگیرد و نه به سمت سیاست‌های واپسگرایانه خودش که عامل ناآرامی هاست. انتقاد و تحریم‌های آمریکا و اروپا، از نگاه تهران بخشی از کارزاری است که بویژه اسرائیل و عربستان سعودی را هم در بر می‌گیرد تا جمهوری اسلامی را بی ثبات سازد. تهران نمی‌خواهد هنگامی که محاصره شده، اینطور وانمود شود که در سیاست‌های داخلی یا خارجی اش، کوتاه آمده است.

برای دولتمردان ایران شاید زمانش رسیده که موضوع بحث را دوباره به سمت توافق هسته‌ای بچرخانند. دستاورد اقتصادی توافق هم، با آزاد شدن دارایی‌های مسدود شده و رفع تحریم بخش‌های انرژی و مالی، بسیار کارساز است. 
همچنین شاید این ادراک در میان برخی از رهبران عملگراتر ایران حاصل شده باشد که آن‌ها بودند که توافق را در ماه اوت ناکار کردند، درست یک ماه پیش از سر گرفتن اعتراضات در ماه سپتامبر. آن زمان، توافق در دسترس بود، اما ایران مسائل پادمانی را پیش کشید و خواستار تضمین‌های حتی بیشتری از آمریکا در صورت خروج احتمالی دوباره از برجام شد.

شاید بازگشت بنیامین نتانیاهو، که یک مخالف پابرجای توافق هسته‌ای است هم، انگیزه دیگر تهران برای بازگشت به گفتگو‌ها باشد. نتانیاهو این هفته به رسانه سعودی العربیه گفت که هرچه بتواند برای جلوگیری از رسیدن ایران به آنچه او سلاح هسته‌ای ادعا می‌کند انجام می‌دهد، حتی بدون رضایت آمریکا. شاید مقام‌های ایران اذعان نکنند، اما آن‌ها احتمالا تعمیق هماهنگی امنیتی اسرائیلی – سعودی علیه تهران را به عنوان یک فاجعه بویژه در شرایط کنونی ارزیابی می‌کنند.

جالب بود که امسال، هم ایران و هم اسرائیل، نوعی واقع گرایی را در زمینه امضای توافقنامه مرز‌های آبی اسرائیل – لبنان در ماه اکتبر نشان دادند. آن توافق، در اساس، یک توافق ایرانی است. نتانیاهو در مصاحبه با العربیه، بر پایبندی خود به این توافق تاکید گذاشت به رغم انتقاداتی که در کارزار انتخاباتی اش مطرح کرده بود.
بن کاسپیت، کارشناس مسائل اسرائیل و ستون نویس المانیتور، این هفته در یک مقاله اختصاصی نوشت که رهبری اطلاعاتی اسرائیل، به این جمع بندی رسیده که اعتراضات ایران، تغییراتی پایدار را با خود می‌آورد، اما هیچ نشانه‌ای وجود ندارد که دولت ایران سقوط خواهد کرد.  

تجربه‌های دولت‌های خودکامه منطقه که در محاصره گسترده‌ای افتادند، به ندرت با یک چرخش مردمسالارانه به سرانجام خوشی رسیده اند. مصداق‌های فراوانی برای این قاعده وجود دارد هرچند هیچ یک را نمی‌توان مستقیما با ایران مقایسه کرد مگر در حد یک هشدار تحلیلی: عراق، سوریه، افغانستان، لیبی، مصر و بقیه.

آیا بایدن می‌تواند در رابطه با ایران، به واقع گرایی روی آورد؟

بایدن، بازگشت به توافق هسته‌ای ایران را اولویت نخست دولت خود قرار داد و بار‌ها گفته که دیپلماسی بهترین رویکرد برای جلوگیری از دستیابی ایران به بمب هسته‌ای است. انگیزه رسیدن به یک توافق، باید همچنان نیرومند باشد. دیپلماسی هسته ای، هرگز برای پاداش دادن به حکومت ایران یا امید بستن به بهتر شدن این حکومت نبوده است. هدف این دیپلماسی، جلوگیری از دستیابی ایران به بمب هسته‌ای و پیامد‌هایی بوده که با خود خواهد آورد از جمله یک مسابقه تسلیحاتی منطقه ای.
دولت بایدن، محتاطانه گفته که از برجام نومید نشده همانطور که "اولویت‌های دیگری" هم دارد. توافقی که در ماه اوت روی میز قرار داشت، و از نظر فنی هنوز هم معتبر است، پیش نویس مورد تایید اتحادیه اروپایی/آمریکاست. بازگشت به گفت وگوها، البته، با ایران آغاز می‌شود، اما اگر ایران دوباره علاقمند شده باشد، آمریکا هم باید، برجام را جایگزین "دیگر اولویت هایش" کند.

منبع: المانیتور / دیپلماسی ایرانی

ارسال نظر
قوانین ارسال نظر
لطفا از نوشتن با حروف لاتین (فینگلیش) خودداری نمایید.
از ارسال دیدگاه های نا مرتبط با متن خبر، تکرار نظر دیگران، توهین به سایر کاربران و ارسال متن های طولانی خودداری نمایید.
لطفا نظرات بدون بی احترامی، افترا و توهین به مسئولان، اقلیت ها، قومیت ها و ... باشد و به طور کلی مغایرتی با اصول اخلاقی و قوانین کشور نداشته باشد.
در غیر این صورت، «اقتصاد24» مطلب مورد نظر را رد یا بنا به تشخیص خود با ممیزی منتشر خواهد کرد.

قیمت انواع دستگاه ماینر امروز + جدول

قیمت سکه و طلا امروز پنجشنبه ۹ فروردین ۱۴۰۳ + جدول

قیمت لیر ترکیه امروز در بازار + جزئیات

پیش‌بینی هواشناسی تهران و ایران امروز + جدول

وضعیت هواشناسی امروز

قیمت دینار عراق امروز در بازار + جزئیات

قیمت انواع لپ تاپ اچ پی HP امروز + جدول

قیمت انواع لپ تاپ ایسوس امروز + جدول

عکس/ طرفداری شیلا خداداد از تتلو!

قیمت خودرو‌های ایران خودرو امروز پنجشنبه ۹ فروردین ۱۴۰۳ + جدول

قیمت دلار و یورو امروز پنجشنبه ۹ فروردین ۱۴۰۳ + جدول

قیمت خودرو‌های سایپا امروز پنجشنبه ۹ فروردین ۱۴۰۳ + جدول

علائم مهم این سرطان گوارشی شایع چیست؟

عکس/تصویر جنجالی مصاحبه سفیر ایران با مجری زن تلویزیون باکو

قیمت سکه و طلا امروز جمعه ۱۰ فروردین ۱۴۰۳ + جدول

قیمت سکه پارسیان امروز پنجشنبه ۹ فروردین ۱۴۰۳ + جدول

استوری احساسی یکتا ناصر بعد از پس گرفتن دخترش

تاریخ ازدواج پژمان جمشیدی مشخص شد

قیمت دلار و یورو امروز جمعه ۱۰ فروردین ۱۴۰۳ + جدول

قیمت واقعی دلار ۸۰ و قیمت مداخله‌ای آن ۶۰ هزار تومان است/ اگر می‌خواهید به کشور زیان برسانید سلمنا؛ FATF تعطیل!

خواندنی‌ها
خودرو
فناوری
آخرین اخبار

یک مسئول سابق: صدیقی از من خواسته بود ملک بهزیستی همجوار باغ ازگل را هم به او بدهیم!

عکس/ امضای جهانبخش بر پای شکسته دختر هوادار

بازداشت فرزند حمید نوری در سوئد + عکس

عکس/ اولین نماینده عربستان در مسابقه دختر شایسته جهان

ثبت رکورد جدی در قیمت حواله خودرو‌های جانبازان!

حذف شرکت‌های ایرانی از بازار عراق

داعش برای عملیات «گرگ تنها» در خاک اروپا فرمان داد!

یک قانون جدید برای صدور پایان کار ساختمان

بهترین ارز‌های دیجیتال برای سال ۲۰۲۴

قیمت طلا به ریل تعادلی خود بازمی‌گردد؟

فیلم/ ادعای جدید امیرحسین ثابتی علیه لاریجانی در شبکه افق

آندرتیکر، ستاره کشتی کج جهان وارد ایران می‌شود؟

فیلم/ دلیل جدایی المیرا شریفی‌مقدم از شبکه خبر افشا شد

حذف کاظم صدیقی از سخنرانان شب قدر دانشگاه امام صادق + عکس

سایه سنگین حادثه تروریستی مسکو بر روابط روسیه و بوسنی/ تشدید کش مکش های قومیتی؟

علی قنبری، اقتصاددان: فعالیت اقتصادی در گرو داشت ارتباطات خاص/ اقتصاد کشور در سال ۱۴۰۲ نه شفاف بود و نه آزاد

سکوت اژد‌های زرد در دریای سرخ؛ نگاهی به موضع چین در قبال انصارالله/ دلیل صبوری پکن چیست؟

واگویه‌های جامعه در نوروز ؛ مردم را سر کار گذاشتند/همه‌چیز بهم ریخته است و همه بریده‌ایم/ فریادها به گوش دولت می‌رسد؟

دعای روز هجدهم ماه رمضان + معنی و تفسیر

پیش‌بینی هواشناسی تهران و ایران امروز + جدول

قیمت سکه و طلا + جدول

قیمت خودرو‌های سایپا + جدول

قیمت خودرو‌های ایران خودرو + جدول

قیمت سکه پارسیان + جدول

قیمت بیت کوین و رمزارز‌ها + جدول

قیمت دلار، یورو و سایر ارز‌ها + جدول

قیمت انواع لپ تاپ ایسوس

قیمت انواع دستگاه ماینر + جدول

قیمت انواع لپ تاپ اچ پی HP

اقتصاد ایران در سال ۱۴۰۳ با بحران هایش چه خواهد کرد؟/ فقر امسال تشدید خواهد شد/ هزینه اختلاس‌ها را طبقات متوسط و ضعیف جامعه می‌پردازد

قیمت دینار عراق امروز + جزئیات

قیمت لیر ترکیه امروز + جزئیات

بهترین زمان خرید دلار

هفت ماده غذایی مفید برای مبتلایان به نارسایی قلبی

این دمنوش‌ها را در ماه رمضان حتما بنوشید

۱۲ توصیه مهم برای رسیدن به آرامش درونی

بهترین زمان برای وزن‌کردن چه وقتیست؟

آمپول‌های نوروبیون و ب کمپلکس؛ خوب یا بد؟

شمارش معکوس بورس برای گام صعودی در سال ۱۴۰۳/ بزرگ‌ترین مانع رشد بورس در سال ۱۴۰۲

انتقاد ابراهیم رئیسی از انفعال کشورهای اسلامی درمورد غزه

مقابله با زمین خواری ۳ هزار میلیارد تومانی در گیلان

آندرتیکر به‌زودی به ایران می‌آید

شارژ نه میلیونی حساب حقوق این بازنشستگان

عکس/ اصغر فرهادی مهمان ستاره استقلالی و همسرش

نرخ بهره بین بانکی به این عدد رسید

فیلم/ اعتراف جالب بازیگر خانم درباره رضا عطاران

عکس تازه الناز شاکردوست در بیستون کرمانشاه

روسیه قطعنامه پیشنهادی آمریکا علیه کره شمالی را وتو کرد

برج میلاد ۱۳ فروردین تعطیل است

هیوندای توسان ۲۰۲۵، قوی‌تر آمد