تهدیدها و فرصت های بازار سرمایه

اقتصاد۲۴ بازار سرمایه که تقریبا از اوایل آبان ماه، روند صعودی خوبی را شروع کرد، توانست از محدوده‌ی ۱ میلیون و ۲۵۰ هزار واحد خود را به کانال ۱ میلیون و ۶۰۰ هزار واحدی برساند. اگرچه کارشناسان عواملی مثل رشد نرخ ارز را دلیل اصلی رشد بازار سرمایه می‌دانند، اما ارزندگی بازار سرمایه نسبت به سایر بازار‌های موازی، دیگر عاملی است که به نظر می‌رسد جذابیت این بازار را تا حدودی بالا برده است.

گفتنی است این روز‌ها با تغییر و تحولاتی که در اقتصاد کلان ایران در حال رخ دادن است و با تغییراتی که در تیم مدیریتی بانک مرکزی صورت گرفته است، به نظر می‌رسد تغییر سیاست‌های کلان پولی وضعیت بازار سرمایه را کمی دچار ابهام کند.

سه تهدید بزرگ بازار سرمایه

شاید بتوان گفت اولین ابهامی که به تازگی، حداقل در کوتاه مدت تهدیدی برای بازار سرمایه به حساب بیاید، سیاست تثبیتی نرخ ارز ۲۸ هزار و ۵۰۰ تومانی است که به تازگی توسط رئیس جدید بانک مرکزی از آن رونمایی شد. سیاستی ابلاغی فرزین طبیعتا چندان به مذاق بورسی‌ها خصوصا سهام‌های صادرات محور خوش نمیاید، چرا که آن‌ها را مجبور می‌کند تا ارز‌های صادراتی خود را اصطلاحا با نرخ دستوری و پایین‌تر از نرخ بازار آزاد بفروشند.

دومین نکته‌ای که شاید وضعیت بازار سرمایه را با چالش مواجه کند، افزایش نرخ بهره‌ی بانکی است. بازار پول را شاید بتوان اولین رقیب بازار سرمایه دانست، طبیعتا با افزایش نرخ سود سپرده‌ی بانکی، بر جذابیت‌های بازار پول افزوده می‌شود. در واقع با افزایش نرخ سود سپرده عملا کف p به e بازار سرمایه عملا یک واحد پایین‌تر میاد که از جذابیت‌های این بازار می‌کاهد.

پس از دو نکته‌ی بالا، سومین ابهامی که به هرحال بر بازار سرمایه تاثیر گذار است، بودجه سال آتی است که این روز‌ها حرف و حدیث‌ها اطراف آن بسیار زیاد است. شاید نکته‌ای که بیشتر از همه در مبان بند‌ها و تبصره‌های لایحه بودجه ۱۴۰۲ مورد توجه فعالان بازار سرمایه قرار گرفت افزایش نرخ سقف خوراک پتروشمی‌ها از ۵ هزار تومان به ۷ هزار تومان بود که رشدی ۴۰ درصد را تجربه کرد. مشخص است که طبیعتا افزایش سقف نرخ خوراک پتروشیمی‌ها می‌تواند سودسازی این شرکت‌ها را کاهش دهد و از همین رو تاثیر منفی بر فضای بازار سرمایه داشته باشد.

بیشتر بخوانید: یک عرضه اولیه در بازار سرمایه این هفته + جزئیات

دیگر نکته‌ای که این روز‌ها اخبار پیرامون آن بر بازار سرمایه تاثیر گذار است و شاهد حرف‌های ضد و نقیض از سوی مسئولان در این رابطه هستیم، عرضه‌ی خودرو در بورس کالا است.

سه فرصت رشد برای بازار سرمایه

به اعتقاد اکثر کارشناسان و صاحب نظران، رشد نرخ ارز اولین و بنیادی‌ترین عامل رشد بازار سرمایه است، این روز‌ها با تثبیت نرخ ارز دلار در کانال ۴۰ هزار تومان و کاهش ارزش دلاری بازار سرمایه علیرغم رشد نرخ ارز، همچنان جذاب‌ترین بازار نسبت به سایر بازار‌های رقیب است چرا که تنها بازاری که در یکی دو سال اخیر ریزش جدی را تجربه کرده، بازار سرمایه بوده است.

تقریبا چندماهی است که دو شرکت بزرگ خودروسازی، بنا بر مجوز‌های بالادستی، خودرو‌های خود را در بورس کالا عرضه می‌کنند و مشخصا با قیمت‌های بالاتری از قیمت‌های پایه به فروش می‌رسانند. کارشناسان ادامه‌ی این فرایند را به نفع بازار سرمایه و سبب کاهش زیان انباشته‌ی این دو شرکت بزرگ می‌دانند، به همین دلیل سرمایه گذاران که چشم انداز این دو صنعت را مثبت می‌بینند اقبال خوبی به سوی آن‌ها نشان دادند.

دیگر عاملی که شاید اشاره به آن لازم باشد و بر خلاف سه عامل بالا بتوان آن را یک عامل مثبت برای بازار تلقی کرد، رشد قیمت کامودیتی‌های جهانی به واسطه تضعیف شاخص دلار بود. به نظر می‌رسد با کنترل تورم جهانی و کاهش سرعت رشد نرخ بهره توسط بانک‌های جهانی اقتصاد‌های پیشرو، قیمت کامودیتی‌ها پس از یک رالی سنگین در ریزش، فضای بازتری را تجربه کنند و کم کم در مدار صعودی قرار گیرند، عاملی که تاثیرات مثبت آن بر بازار سرمایه را نمی‌توان نادیده گرفت.