۲۸۰ سال پیش، مهریه زنان ایرانی چه بود؟

 

اقتصاد۲۴-حامد ایرانشاهی به مناسبت برپایی نمایشگاه عقدنامه‌های نفیس تاریخی در کتابخانه ملی، به تشریح اهمیت این عقدنامه‌ها که تبیین‌کننده موقعیت‌های اجتماعی، اقتصادی و مردم شناسی ادوار گذشته جامعه ایرانی است، پرداخت.
وی با اشاره به اینکه عقدنامه‌های تاریخی به عنوان اسناد مهم، بخشی از داشته‌های آرشیو ملی ایران است، گفت: بر این اساس به مناسبت گرامیداشت ولادت حضرت فاطمه زهرا (س) و روز زن، نمایشگاه عقدنامه‌های نفیس تاریخی در موزه کتاب و میراث مستند سازمان اسناد و کتابخانه ملی به مدت یک هفته برپا شده است.

ایرانشاهی به قدمت این عقدنامه‌ها که دوره افشاریه و قاجاریه را شامل می‌شود، اشاره کرد و افزود: این عقدنامه‌ها از منظر مردم شناسی، مباحث اجتماعی و اقتصادی حائز اهمیت است؛ مثلا شاخص‌های اقتصادی و میزان تعیین مهریه‌ها در آن دوران، حکایت از وضعیت و جزئیات اقتصادی خانواده‌های ایرانی را در بر می‌گیرد.

مدیر کل خدمات آرشیوی سازمان اسناد و کتابخانه ملی به تشریح ظرافت‌های هنری این عقدنامه‌ها نیز پرداخت و گفت: تذهیب و نقاشی‌های این عقدنامه‌ها از نظر زیبایی دارای ارزش هنری هستند.

ایرانشاهی به نوع و میزان مهریه‌ها در این عقدنامه‌ها که گذر تاریخی ۲۸۰ سال پیش ازدواج‌های ایرانی را دربر می‌گیرد، اشاره کرد و افزود: مهریه‌ها در این عقدنامه‌ها بیشتر شامل زمین، احشام، وجه نقد و سکه طلا بوده است.

وی درباره یکی از شاخص‌های مهم سندشناسی در این عقدنامه‌ها عنوان کرد: یکی از نکته‌های مهم در این عقدنامه‌ها، بخش اسامی شاهد‌های عقد است. هرچه نام این شاهد‌ها از چهره‌های برجسته‌تر بود، به معنای این است که خانواده عروس و داماد از طبقه بالای جامعه بوده اند.

مدیر کل خدمات آرشیوی سازمان اسناد و کتابخانه ملی در خاتمه با اشاره به اینکه تمام عقدنامه‌های نفیس تاریخی نمایشگاه موزه کتاب و میراث اسناد و کتابخانه ملی از جنس کاغذ و با ظرافت‌های هنری است، خاطرنشان کرد: در این عقدنامه‌ها به خوبی نشان داده شده است که هرچه خانواده‌ها از وضعیت اقتصادی مناسبی برخوردار بودند، استفاده از ظرایف هنری نیز در عقدنامه‌ها بیشتر شده است.

نمایشگاه عقدنامه‌های نفیس تاریخی تا تاریخ ۱۰ اسفندماه در محل موزه کتاب و میراث مستند سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران برپا خواهد بود و علاقه‌مندان برای بازدید می‌توانند در ساعات اداری به موزه کتاب و میراث مستند ایران مراجعه کنند.