با اسکله‌ها و بنادر منطقه آزاد قشم آشنا شوید/ بنادر تجاری و مسافری قشم از ظرفیت‌های مهم جزیره

منطقه آزاد قشم به عنوان یکی از مهمترین و پر جمعیت‌ترین جزایر ایران شناخته می‌شود که ظرفیت‌های فراوانی دارد. یکی از ظرفیت‌های پرارزش این جزیره بنادر و اسکله‌های آن است که توانایی‌های بسیاری در تجارت و جابه جایی مسافر دارند که شناخت و استفاده از ظرفیت آن‌ها می‌تواند کمک شایانی به توسعه و پیشرفت این منطقه و دستیابی به اهداف در نظر گرفته شده کند.

اقتصاد۲۴ - جزیره قشم با گستره‌ای حدود ۱۵۰۰ کیلومتر مربع بزرگترین جزیره غیر مستقل جهان و پرجمعیت‌ترین جزیره ایران است. فاصله آبی جزیره قشم (از بندر قشم) تا بندرعباس ۲۰ کیلومتر و نزدیکترین فاصله آن با سرزمین اصلی بین بندر لافت و روستای پهل از بندر خمیر ۱۸۰۰ متر است. جمعیت آن تا سال ۱۳۸۰ حدود ۸۱۰۹۶ نفر اعلام شده است.

فراوانی نیروی کار ماهر، برخورداری از منابع مهم انرژی از جمله گاز، سواحل عمیق و مناسب برای احداث اسکله‌های ویژه پهلوگیری کشتی‌هایی با ظرفیت بالا از جمله مزیت‌های نسبی قشم است.

در این گزارش به معرفی برخی از مهمترین بنادر جزیره قشم می پردازیم.

بنادر و اسکله های اصلی قشم

بندر بهمن

بندر بهمن به عنوان یک بندر تجاری – مسافری شناخته می‌شود که با محدوده ۲۵ هکتار در جزیره قشم واقع شده و نوع سازه اسکله آن شمع کوبی با عرشه بتنی است.

این بندر ظرفیت ورود ۳۰۰۰ مسافر داخلى و خروج ۳۰۰۰ مسافر داخلى در روز و همچنین ظرفیت ورود و خروج ۱۰۰۰ مسافر خارجى در روز را دارد.

امروز در حالی طرح توسعه این بندر پیگیری می شود که هدف از اجرای آن علاوه بر پهلوگیری همزمان هفت لنج باری، فراهم کردن شرایط پهلوگیری شناور‌هایی با تناژ ۱۰ هزار و پنج هزار تُن و افزایش ظرفیت پهلوگیری شناور‌ها از ۷ به ۱۴ فروند است.

بیشتر بخوانید: توسعه عمرانی در منطقه آزاد قشم با هدف توسعه متوازن و پایدار

طرح توسعه این بندر با اهدافی چون تسریع در تخلیه و بارگیری کالا، افزایش واردات و صادرات کالای فعالان اقتصادی در قشم صورت می‌گیرد.

بندر شهید ذاکری

بندر شهید ذاکری یک بندر مسافری در قشم است که بیش از ۶۰ درصد جابجایی مسافر از آن صورت می‌گیرد.

این اسکله در ساحل شمالى بافت قدیمى شهر قشم واقع شده و قابلیت پذیرش لندینگ کرافت (زیر ۱۰۰۰ تن) و بارج براى ورود و خروج کالاى کاپوتاژى و رفت و آمد شهروندان (با استفاده از قایق و اتوبوس هاى دریایى فعال در مسیر قشم بندرعباس) را دارد.

این اسکله دارای سالن ترانزیت مسافر با ظرفیت ۲۰۰۰ نفر در روز است و نوع سازه اسکله آن انگشتی بتونی در ۷ پست بعلاوه ۲ پست اسکله شناور متناسب با جذر و مد است.
تعداد شناور‌های فعال در آن بیش از ۳۰۰ فروند قایق و اتوبوس دریایی است.

بندر هامون

بندر هامون یک بندر تفریحی در منطقه آزاد قشم است که داراى موج شکن، دو دریاچه مصنوعى، حوضچه آرامش به وسعت ۳۲۰ هزار متر مربع بوده و در حال حاضر، از این اسکله به عنوان پارکینگ قایق‌ها است.

لنج‌ها و شناورهاى سبک در آن استفاده مى‌شود و از زمینه و استعداد لازم براى تفریحات سالم آبى و جذب گردشگر نیز برخوردار است.

این اسکله امکان پارک و توقف کشتى‌هاى تا ۳۰۰۰ تنی، پهلوگیرى شناورهاى صیادى کمتر از ۵۰۰ تن را داراست.

اسکله فجر

اسکله فجر به طول ۵۲۰ متر، در کیلومتر ۴ جاده قشم درگهان ایجاد شده و جهت لنج‌هاى صیادى، بارج‌ها و لندینگ کرافت‌هاى حامل خودرو که عمدتاً مصالح ساختمانى را از سرزمین اصلى به این جزیره حمل مى‌کنند مورد استفاده قرار مى‌گیرد.

نوع سازه این اسکله خاکی با یک پست رمپ با روکش بتنی است و تعداد شناور‌های فعال در آن به طور روزانه ۵ فروند لندینگ کرافت است.

بندر درگهان

اسکله درگهان مسافری است و با اهدافی، چون ورود و خروج مسافر داخلى تا ۲۰۰۰ نفر در شبانه روز - پذیرش محموله‌هاى داخلى ساخته شده است. اسکله قدیم درگهان بدلیل عدم حفظ و نگهداری در حال حاضر غیر قابل استفاده است.

بندرکاوه

بندر کاوه یک بندر تجاری است که محدوده کلی آن در زمینی به عرض ۷۰۰ متر و طول ۹۰۰ متر با مساحت تقریبی ۶۳ هکتار و در حد فاصل جاده درگهان لافت تا دریا قرار گرفته است. اسکله کاوه در ۵/۱ کیلومتری جاده درگهان لافت در سمت شمالی واقع شده است.

بیشتر بخوانید: امنیت منابع آبی از مسائل کلیدی جزیره قشم است

احداث اسکله از سال ۷۶ با مشارکت سرمایه گذاری صنعت نفت و سازمان منطقه آزاد قشم آغاز شد و در پایان سال ۱۳۸۰ فاز اول آن خاتمه یافت.

اسکله کاوه در منطقه شمالی جزیره قشم برای واردات و صادرات اجرا شده و به علت جریانات آبی مساعد و کرانه بسیار عمیق آن (۵/۲۳ متر) قابلیت پهلودهی شناور‌های به ظرفیت یکصد هزار تن را دارا است.

این اسکله سه بخش عمده، پل دسترسی، سکو‌های پهلوگیری و تاسیسات بندری دارد. پل دسترسی آن ۲۳۰ متر است و دارای ۲ باند عبوری هر کدام به عرض ۵/۳ متر و مساحت یک متری در طرفین اسکله برای پیاده رو‌ها و لوله‌های آب و سوخت و آتش نشانی و ... پیش بینی شده است.

از دیگر ویژگی‌های این بندر نزدیکی آن به شهرک صنعتی کاوه است. در این شهرک، بندر و بارانداز و انبار پشتیبانی، بندر چند منظوره در غرب بخش انبار‌ها، راه آهن و ایستگاه راه آهن، تصفیه خانه صنعتی، فعالیت‌های صنعتی و خدماتی و ... پیش بینی شده است.

شایان ذکر است که این ویژگی در دیگر کرانه جنوبی ایران وجود ندارد؛ بنابراین، با توجه به موقعیت استثنایی اسکله و همچنین قرار گرفتن در محلی که نیاز به موج شکن ندارد و عمق قابل ملاحظه آبخور آن، همچنین نزدیکی به اسکله شهید رجایی (در بندر عباس) شرایطی را به وجود آورده که نقش برجسته‌ای در مسیر کریدور شمال / جنوب پیدا کند و بهترین مسیر برای واردات و صادرات کالای عبوری به آسیای میانه و کشور‌های حاشیه خلیج فارس به شمار آید.

از طرفی، با اعلام محدوده‌ای به وسعت ۲۰۰ هکتار از بندر عظیم و مجهز شهید رجایی در بندر عباس به عنوان منطقه ویژه اقتصادی و افزوده شدن آن به محدوده اختیارات قانونی سازمان منطقه آزاد قشم، شرایط برای ارائه فصل جدیدی از تسهیلات در زمینه تخلیه و باگیری انواع کالا‌ها برای کشتی‌های اقیانوس پیما فراهم شده است و امکاناتی مطلوب در تبادل و ترانزیت کالا ایجاد شده است.

فاصله دریایی اسکله کاوه تا بندر شهید رجایی نزدیک به ۱۵ کیلومتر است که این فاصله کم نیز مزیت دیگری برای ترانزیت سریع کالا به داخل کشور و سپس کشور‌های مقصد خواهد بود.

اسکله لافت

این اسکله با هدف ورود و خروج کالاهاى داخلى و خودرو و مسافر داخلى همراه با خودرو ساخته شده است و ظرفیت خروج ۱۰۰۰ مسافر داخلى و در روز و ورود و خروج ۲۰۰ دستگاه خودرو را دارد.

اسکله قدیم لافت شامل ۳ پست رمپ با سازه سنگی- خاکی بود و اسکله جدید شامل ۲ پست رمپ با سازه سنگی- خاکی است.

کاربری این بندر باری، حمل و نقل کاپوتاژی است و امکانات موجود آن شامل باسکول، رمپ تخلیه و بارگیری، گمرک کشوری، اداره بنادر و دریانوردی، شرکت حمل و نقل دریایی پایانه‌های قشم، نیروی انتظامی، ساختمان اداری، منبع آب ۵۰۰ متر مکعب، دستگاه آب شیرین کن و دکل تقویت کننده تلفن همراه می شود.