اقتصاد۲۴- خرید خانه یکی از مهمترین تصمیمات زندگی هر فرد است و تحت تأثیر عوامل متعددی مانند شرایط اقتصادی، فصول سال و عادات فرهنگی قرار دارد. در ایران، بازار مسکن به شدت با الگوهای فصلی و ماهانه تغییر میکند و شناخت این الگوها میتواند به خریداران و فروشندگان کمک کند تا زمان مناسب برای معامله را انتخاب کنند. بررسی دادههای بازار نشان میدهد که در برخی ماهها و فصول سال، فعالیت معاملات مسکن به اوج خود میرسد و در برخی دیگر به حداقل کاهش مییابد.
چرا زمانبندی در خرید و فروش خانه اهمیت دارد؟
بازار مسکن ایران به دلیل تورم، نوسانات نرخ ارز، تغییرات فصلی و مناسبتهای فرهنگی، همواره با نوسانات شدیدی روبهرو است. انتخاب زمان مناسب به خریداران کمک میکند تا با قیمت مناسبتر خانه بخرند و فروشندگان میتوانند ملک خود را در شرایطی که تقاضا بالا است، عرضه کنند و سود بیشتری کسب کنند.
فصلهای پررونق معاملات مسکن در ایران
بهار و تابستان، به خصوص ماههای اردیبهشت، خرداد، تیر و مرداد، اوج فعالیت در بازار مسکن ایران هستند. در بهار، پس از تعطیلات نوروز، خانوادهها و خریداران با انگیزه وارد بازار میشوند تا پیش از تابستان برنامههای جابهجایی را تکمیل کنند. شرایط آبوهوایی مناسب و روزهای طولانیتر، بازدید از خانهها و اسبابکشی را آسانتر میکند.
تابستان نیز با تعطیلات مدارس و فرصت جابهجایی خانوادهها، پررونقترین زمان برای معاملات ملکی است. در این ماهها، تعداد فایلهای فروش افزایش مییابد و تنوع گزینههای خرید بیشتر میشود، هرچند رقابت بالا میتواند قیمتها را افزایش دهد. بر اساس دادههای تاریخی، ماه مرداد یکی از اوجهای فروش خانه در ایران است.
بیشتر بخوانید: خرید مسکن آرزو شد؛ دلیل کاهش تقاضای خرید مسکن در بازار چیست؟
فصلهای کمرونق بازار مسکن
در مقابل، پاییز و زمستان شاهد کاهش معاملات هستند. در پاییز، به ویژه آبان و آذر، خانوادهها پس از جابهجاییهای تابستانی کمتر به فکر تغییر مکان میافتند و عرضه نیز کاهش مییابد. نزدیکی به پایان سال و برنامهریزی برای خرید در اسفند یا سال بعد نیز از عوامل دیگر کاهش فعالیت است.
زمستان، به ویژه دی و بهمن، کمترین معاملات را دارد. سرمای هوا و بارندگی، بازدید از خانهها و جابهجایی را دشوار میکند. همچنین بسیاری از افراد ترجیح میدهند معاملات خود را بعد از تعطیلات نوروز انجام دهند. دادهها نشان میدهند که تعداد معاملات در این ماهها گاهی تا ۵۰ درصد کمتر از میانگین تابستانی است.
عوامل مؤثر بر الگوهای فصلی بازار مسکن
شرایط آبوهوایی، تقویم تحصیلی، تورم و نوسانات نرخ ارز و عادات فرهنگی از عوامل کلیدی تأثیرگذار بر بازار مسکن هستند. ماههای گرم و معتدل مانند اردیبهشت تا شهریور برای بازدید و اسبابکشی مناسبترند، در حالی که ماههای سرد و بارانی مانند دی و بهمن فعالیت را کاهش میدهند. خانوادههایی که فرزند دانشآموز دارند، تابستان را برای خرید ترجیح میدهند تا فرزندانشان با شروع سال تحصیلی جدید در محیط جدید مستقر شوند. افزایش نرخ ارز و تورم نیز میتواند سرعت معاملات را کاهش دهد.
تغییرات منطقهای در الگوهای فصلی بازار مسکن
الگوهای فصلی در سراسر ایران مشابه است، اما تفاوتهای منطقهای وجود دارد. در تهران، مناطق پرتقاضا مانند ۲، ۴ و ۵ حتی در پاییز و زمستان نیز فعال هستند. در شهرهای شمالی، حضور گردشگران و خریداران ویلا باعث افزایش معاملات در بهار و تابستان میشود، در حالی که در مناطق سردسیر، زمستان کمترین فعالیت را دارد.
نکات کاربردی برای خریداران و فروشندگان
برای خریداران، بهار و تابستان فرصت مناسبی برای انتخاب بین گزینههای مختلف است، اما باید آماده رقابت و قیمتهای بالاتر باشند. زمستان با تعداد گزینههای محدود، فرصت چانهزنی بهتر و قیمتهای مناسبتر را فراهم میکند. فروشندگان نیز بهتر است تابستان ملک خود را عرضه کنند تا قیمت بالاتری دریافت کنند، پاییز زمان مناسب برای صبر کردن و زمستان اگر ملک در منطقه پرتقاضا باشد، همچنان شانس فروش وجود دارد.
تحلیل آماری از بازار مسکن
میانگین معاملات ماهانه در تهران در تابستان به ۱۵ تا ۲۰ هزار فقره میرسد، در حالی که در دی و بهمن به زیر ۵ هزار فقره کاهش مییابد. قیمتها در ماههای کمرونق تا ۱۰ تا ۱۵ درصد کمتر از ماههای پررونق هستند و رشد معاملات در شهرستانها نیز بسته به نرخ تورم و شرایط منطقه متفاوت است.
با توجه به این تحلیلها، آگاهی از بهترین و بدترین زمانها برای خرید و فروش خانه میتواند تصمیمگیری آگاهانهتری را برای خریداران و فروشندگان فراهم کند و روند معاملات را بهینه سازد.