اقتصاد۲۴ ـ در سالهای اخیر، امور مالی غیرمتمرکز یا دیفای (DeFi) به یکی از مهمترین و پویاترین بخشهای بازار ارزهای دیجیتال تبدیل شده است. دیفای با حذف واسطههای سنتی مانند بانکها و موسسات مالی، این امکان را فراهم کرده که کاربران بتوانند بهصورت مستقیم و شفاف به خدماتی مانند وامدهی، قرضگیری، مبادله داراییها و مدیریت سرمایه دسترسی داشته باشند. در این میان، برخی پروژهها بهدلیل کاربردپذیری بالا، امنیت مناسب و مقبولیت گسترده، جایگاه ویژهای در اکوسیستم دیفای پیدا کردهاند. در ادامه، به معرفی بهترین ارزهای دیجیتال در حوزه دیفای میپردازیم و سه توکن برتر این حوزه یعنی چینلینک، یونیسوآپ و میکردائو را بررسی میکنیم.
دیفای چیست و چرا اهمیت دارد؟
دیفای مجموعهای از پروتکلها و برنامههای مالی است که بر بستر بلاکچین و قراردادهای هوشمند اجرا میشود. هدف اصلی دیفای، ایجاد سیستمی شفاف، بدون نیاز به اعتماد به نهادهای مرکزی و در دسترس برای همه کاربران در سراسر جهان است. رشد سریع دیفای باعث شده میلیاردها دلار سرمایه در این پروتکلها قفل شود و کاربردهای نوآورانهای در حوزه مالی شکل بگیرد. ارزهای دیجیتال دیفای، نقش کلیدی در اداره، امنیت و توسعه این پروتکلها دارند و به همین دلیل، توجه سرمایهگذاران و فعالان بازار را به خود جلب کردهاند.
چینلینک (LINK)؛ پل ارتباطی دنیای واقعی و بلاکچین
چینلینک یکی از بنیادیترین پروژهها در اکوسیستم دیفای بهشمار میرود. این شبکه، یک سیستم اوراکل غیرمتمرکز است که دادههای دنیای واقعی را به قراردادهای هوشمند منتقل میکند. بسیاری از پروتکلهای دیفای برای اجرای درست قراردادهای خود به اطلاعاتی مانند قیمت داراییها، دادههای هواشناسی یا نتایج رویدادها نیاز دارند و چینلینک این خلأ را پر میکند.
برای مثال، در یک قرارداد هوشمند بیمه کشاورزی که روی اتریوم اجرا میشود، در صورت کاهش بارندگی، باید خسارت بهطور خودکار به کشاورزان پرداخت شود. چینلینک با دریافت دادههای واقعی هواشناسی از منابع معتبر و انتقال آنها به قرارداد هوشمند، این فرآیند را ممکن میسازد. به همین دلیل، چینلینک به یکی از اجزای حیاتی بسیاری از پروژههای دیفای تبدیل شده است.
ارزش بازار چینلینک حدود ۱۰.۱۶ میلیارد دلار برآورد میشود و این پروژه در تعداد زیادی از پروتکلهای دیفای مورد استفاده قرار میگیرد. میلیاردها دلار ارزش از طریق این شبکه تضمین شده و بررسیهای امنیتی گستردهای روی آن انجام شده است. آزمایش مداوم در شبکه اصلی نیز باعث شده چینلینک از نظر امنیت و پایداری، اعتماد بالایی در میان توسعهدهندگان و کاربران داشته باشد.
یونیسوآپ (UNI)؛ قلب تپنده صرافیهای غیرمتمرکز
یونیسوآپ یکی از شناختهشدهترین پروژههای دیفای و پیشرو در حوزه صرافیهای غیرمتمرکز است. این پلتفرم مبتنی بر بلاکچین اتریوم به کاربران اجازه میدهد بدون نیاز به واسطه، توکنهای مختلف را مستقیماً با یکدیگر مبادله کنند. یونیسوآپ از مدل بازارساز خودکار استفاده میکند؛ مدلی که در آن تامینکنندگان نقدینگی با سپردهگذاری داراییهای خود، امکان انجام معاملات را فراهم میکنند.
یکی از دلایل محبوبیت یونیسوآپ، سادگی استفاده و حجم بالای نقدینگی آن است. کاربران میتوانند با اتصال کیف پول خود، تنها با چند کلیک معاملات خود را انجام دهند. این پلتفرم همچنین نقش مهمی در رشد اکوسیستم دیفای ایفا کرده و بسیاری از توکنهای جدید ابتدا در یونیسوآپ لیست شدهاند.
ارزش بازار توکن UNI حدود ۳.۴۶ میلیارد دلار است و کل ارزش قفلشده در این پروتکل به حدود ۴.۵ میلیارد دلار میرسد. یونیسوآپ از نظر تعداد کاربران فعال و حجم معاملات، در صدر صرافیهای غیرمتمرکز قرار دارد. بررسیهای امنیتی گستردهای بهویژه برای نسخه چهارم این پروتکل انجام شده و تیمهای مختلف، نقاط آسیبپذیر احتمالی را شناسایی و برطرف کردهاند. رشد تدریجی و پایدار یونیسوآپ در طول زمان، آن را به یکی از ستونهای اصلی دیفای تبدیل کرده است.
میکردائو (MKR)؛ ستون استیبلکوین غیرمتمرکز
میکردائو یکی از قدیمیترین و معتبرترین پروتکلهای دیفای است که با ایجاد استیبلکوین غیرمتمرکز دای (DAI) شناخته میشود. این پروتکل به کاربران اجازه میدهد با وثیقهگذاری داراییهای دیجیتال، وام دریافت کنند یا در فرآیند وامدهی مشارکت داشته باشند، بدون آنکه نیازی به نهادهای مالی سنتی باشد.
دای بهعنوان یک استیبلکوین غیرمتمرکز، نقش مهمی در اکوسیستم دیفای ایفا میکند و در بسیاری از پلتفرمها بهعنوان واحد حساب یا ابزار پرداخت استفاده میشود. میکردائو با سیستم حکمرانی غیرمتمرکز خود، به دارندگان توکن MKR امکان میدهد در تصمیمگیریهای مهم پروتکل مشارکت کنند.
ارزش بازار میکردائو حدود ۱.۰۴ میلیارد دلار است و کل ارزش قفلشده در این پروتکل به حدود ۵.۳ میلیارد دلار میرسد. این اعداد نشاندهنده اعتماد بالای کاربران به این پروژه است. میکردائو بهطور منظم تحت بررسیهای امنیتی از سوی شرکتهای مستقل قرار میگیرد و در ارزیابیهای اخیر، آسیبپذیری جدی در آن گزارش نشده است. همین سطح از شفافیت و امنیت، باعث شده میکردائو یکی از پایههای اصلی دیفای باقی بماند.
جایگاه این سه ارز در آینده دیفای
چینلینک، یونیسوآپ و میکردائو هرکدام نقش متفاوت، اما مکملی در اکوسیستم دیفای دارند. چینلینک زیرساخت دادهای را فراهم میکند، یونیسوآپ بستر مبادله غیرمتمرکز را گسترش میدهد و میکردائو با ارائه استیبلکوین و خدمات وامدهی، ثبات و کارایی بیشتری به این فضا میبخشد. ترکیب این ویژگیها باعث شده این سه پروژه بهعنوان بهترین ارزهای دیجیتال در حوزه دیفای شناخته شوند و همچنان توجه فعالان بازار را به خود جلب کنند.