اقتصاد۲۴- لایحه پیشنهادی بودجه سال ۱۴۰۵ سهشنبه گذشته از سوی دولت به مجلس تقدیم شد که حاکی از رشد بودجه وزارت راه و شهرسازی است؛ با این حال، اما بودجه عمرانی کل کشور نسبت به سال گذشته تغییری نکرده که نشان میدهد دولت قصد سرمایهگذاری بیشتر در طرحهای توسعه و زیربنایی را ندارد و احتمالا مطابق سالهای گذشته، بخش زیادی از همین میزان بودجه عمرانی نیز به سمت هزینههای جاری کوچ خواهد کرد.
تغییرات جدی در بودجه وزارت راه
بودجه وزارت راه و شهرسازی در سال ۱۴۰۴ حدود ۹۸ هزار و ۹ میلیارد تومان تصویب شده بود. بررسی لایحه پیشنهادی دولت برای بودجه ۱۴۰۵ نشان میدهد که بودجه کل این مجموعه، شامل همه بخشها و دستگاههای تابعه، با رشدی ۲۵.۴ درصدی به حدود ۱۲۲ هزار و ۹۴۴ میلیارد تومان رسیده است.
در مقابل، بودجه داخلی وزارت راه و شهرسازی (فارغ از زیرمجموعهها) در لایحه بودجه ۱۴۰۵ حدود ۶ هزار و ۹۰۷ میلیارد تومان پیشنهاد شده است؛ این در حالی است که این رقم در سال ۱۴۰۴ حدود ۲۸ هزار و ۲۰۴ میلیارد تومان تصویب شده بود که از کاهش ۷۵.۵ درصدی آن حکایت دارد و بهمعنای کنترل هزینهها در این وزارتخانه خواهد بود.
*این جدول بر اساس بخشهای مختلفی که در بودجه ۱۴۰۵ به حوزه مسکن اهتمام داشتهاند طراحی شده و لزوما منحصر به بودجه وزارت راه و شهرسازی نیست.
سهم مسکن از بودجه پیشنهادی دولت
بررسیهای تجارتنیوز نشان میدهد، در لایحه بودجه ۱۴۰۵، برای صندوق ملی مسکن که در چارچوب قانون جهش تولید مسکن تشکیل شده و وظیفه تامین و تجمیع منابع مالی برای پروژههای مسکن ملی را بر عهده دارد، بیش از ۲۶ هزار میلیارد تومان اعتبار در نظر گرفته شده که سهمی معادل ۲۱.۱ درصد از بودجه کل وزارتخانه دارد.
این در حالی است که طبق برآورد اجرایی وزارت راه و شهرسازی، رقم این صندوق، حدود ۲۵ هزار میلیارد تومان برای سال ۱۴۰۴ برآورد شده بود. بنابراین، رقم پیشنهادی بودجه ۱۴۰۵ برای صندوق ملی مسکن نسبت به بودجه سال ۱۴۰۴ رشدی هزار همتی یا چهار درصدی را نشان میدهد.
همچنین برای بنیاد مسکن انقلاب اسلامی، بهعنوان یکی از متولیان مسکن محرومان، حدود دو هزار و ۸۸۵ میلیارد و ۶۰۰ میلیون تومان بودجه تعریف شده است. این در حالی است که بودجه این نهاد در سال ۱۴۰۴ حدود سه هزار و ۱۷۷ میلیارد تومان بوده، که نشاندهنده کاهش ۹.۲ درصدی در بودجه پیشنهادی سال آینده است.
در بخش اعتبارات دستگاههای اصلی براساس برنامههای اجرایی، برای برنامه تولید و عرضه مسکن وزارت راه و شهرسازی حدود ۶۷ هزار میلیارد تومان بودجه برآورد شده است. بخش عمران و خدمات شهری و روستایی این وزارتخانه نیز بالغ بر سه هزار و ۹ میلیارد و ۱۷۹ میلیون تومان بودجه برای سال ۱۴۰۵ برآورد میشود.
بیتفاوتی نسبت به وام ودیعه مسکن مددجویان بهزیستی و کمیته امداد!
بررسی لایحه بودجه سال ۱۴۰۵ نشان میدهد که سقف تسهیلات ارزانقیمت ودیعه مسکن برای مددجویان تحت پوشش کمیته امداد امام خمینی (ره) و سازمان بهزیستی، با رقم ۴۰۰ میلیون تومان پیشنهاد شده که نسبت به سال ۱۴۰۴ بدون تغییر باقی مانده است.
دولت در سال ۱۴۰۴ تسهیلات ودیعه مسکن مددجویان تحت پوشش کمیته امداد، بهزیستی و بنیاد شهید را در قالب وام قرضالحسنه با بازپرداخت ۱۰ ساله و تعیین کرده بود که بهنظر میرسد این شرایط برای سال آینده نیز تغییری نخواهد کرد.
بیشتر بخوانید:سقوط آزاد بازار مسکن؛ نرخ رشد به منفی ۱۲.۹ درصد رسید
در حالی که وام ودیعه مسکن مددجویان تحت پوشش نهادهای خاص تغییری نکرده، اما هزینههای اجارهبها متناسب با تورم بالا رفته و بهنظر میرسد دولت توجهی به این موضوع نداشته است.
بهطور کلی میتوان گفت بودجه پیشنهادی سال ۱۴۰۵ یک بودجه بسیار انقباضی بوده است؛ این موضوع یهویژه در بخش مسکن نمود بیشتری دارد. اگرچه بودجه پیشنهادی وزارت راه و شهرسازی بهعنوان یک نهاد سیاستگذار بیش از ۲۵ درصد افزایش یافته، اما این افزایش نه به دلیل تقویت بودجه کل وزارتخانه، بلکه ناشی از کاهش بودجه داخلی این نهاد و تخصیص آن به سایر بخشهاست. باید توجه داشت که بودجه تخصیصی به این وزارتخانه تقریبا در همان حدود بودجه سالهای ۱۴۰۳ و ۱۴۰۲ و برابر با عملکرد این وزارتخانه است.
در مجموع بهنظر میرسد بخش مسکن در سال آینده نیز تحول چشمگیری نخواهد داشت. کسری بودجه، اختصاص ناکافی منابع و تداوم تورم فزاینده، در کنار نبود انگیزه کافی برای سرمایهگذاری، کار وزارت راه و شهرسازی را بهویژه در حوزه مسکنسازی بیش از گذشته دشوار میکند.