بورس اوراق بهادار

بورس

اقتصاد۲۴- بورس کلمه‌ای فرانسوی است که معنای آن را بازار‌های سازمان یافته می‌دانند که در آن تعیین قیمت گذاری برای بازارها، قرارداد‌های آتی با اوراق بهادار و خرید و فروش کالا یا بخشی از ارزش یک کالا انجام می‌شود. بورس به طور معمول به شکل دو مدل بورس اوراق بهادار و کالا انجام می‌پذیرد.

در تاریخ اقتصاد جهان گفته شده که کلمه «بورس» از نام خانوادگی «واندر بورس» که در اوایل قرن پانزدهم میلادی در بروژ بلژیک زندگی می‌کرده، گرفته شده است. بنا بر اسناد تاریخی، در آن زمان صرافانو بازرگانان شهر بروژ در مقابل خانهٔ او جمع می‌شدند و به معاملات و دادوستد پول و اوراق بهادار می‌پرداختند. نام بورس بعدتر به همان مکان‌هایی گفته می‌شد که محل معاملات و جا به جایی پول، کالا و اسناد مالی و تجاری هستند.
هر چند که نخستین بار در سال ۱۴۶۰ میلادی اولین مرکز بورس اوراق بهادار جهان، در شهر «انورس» بلژیک تأسیس شد T، اما نخستین مکان رسمی برای بورس بازارن و جا به جایی اوراق بهادار توسط کمپانی هند شرقی هلند در سال ۱۶۰۲ میلادی در آمستردام برقرار شد.
البته حتی کمپانی هند شرقی هلند نیز اولین شرکت سهامی به حساب نمی‌آید، بلکه اولین شرکت سهامی در سال ۱۵۵۳ میلادی با نامشرکت مسکویی، در روسیه بود که ایجاد شد.

اما آن چه باعث شد که بازار بورس برای اولین بار در جهان تشکیل شود در حقیقت تلاش برای تقسیم کردن سود و زیان یک کسب و کار میان شرکای آن بود. در این حالت و با کمک سازوکاری که سازمان بورس ایجاد می‌کرد، فعالیت‌های آن کسب و کار شکل عمومی‌تری پیدا می‌کرد و هر آن چه عایدی یا زیان‌دهی داشت، بین شرکا تقسیم می‌شد. این شکل از اقتصاد، هم چنین باعث می‌شد تا رشد سازمانی بهتری ایجاد شود و زمینه فعالیت برای کسب‌وکار‌ها نیز گسترده‌تر شود.

آغاز بورس ایران 

سابقه ایجاد بورس در ایران نیز برای اولین بار به سال ۱۳۱۵ هجری شمسی می‌رسد. در این زمان «ران لوترفلند» بلژیکی بود که اساس و پایه این بازار را در ایران بنیان گذاشت. در آن زمان بروز جنگ جهانی دوم و تبعید رضاشاه از کشور و تغییر و تحولات داخلی و تنش‌ها اجازه نداد تا بورس ایران پابگیرد و حتی برای ربع قرن تشکیل بورس ایران عقب افتاد تا این که بالاخره در سال ۱۳۴۱، وزارت بازرگانی، بانک توسعه صنعتی و معدنی ایران، وزارت دارایی و با همراهی چندین نهاد مالی دیگر اولین اساسنامه را برای بازار بورس ایران تنظیم کردند و بازار بورس ایران شکل گرفت. در همان زمان، اما هم چنان این بلژیکی‌ها بودند که برای راه اندازی بازار بورس ایران، کمک کردند و به این ترتیب بالاخره در سال ۱۳۴۵، به طور رسمی و قانونی سازمان بورس اوراق بهادار ایران تاسیس شد ونخستین معاملات و شروع فعالیت این سازمان در تاریخ به تاریخ ۱۵ بهمن سال ۱۳۴۶ رقم خورد. هم چنین نخستین معامله بورسی ایران بر روی سهام سهام بانک توسعه صنعتی و معدنی انجام شد.

مدل‌هایی از انواع بازار بورس ایران

بسیاری از مردم تصوری که از بازار بورس دارند در واقع همان بازار بورس اصلی است؛ این در حالی است که چندین نوع بازار بورسی وجود دارد که در هر کدام نوعی از کالا یا خدمات ارائه می‌شود و اوراق متفاوتی نیز هر کدام از این بورس‌ها دارند.

بازار بورس اوراق بهادار از مهم‌ترین مدل‌های بازار بورس

بازار بورس اوراق بهادار تهران مهم‌ترین بازار بورس و در واقع همان بازار بورس مادر محسوب می‌شود. در این بازار اوراق بهادار و سهام شرکت‌ها و سازمان‌های مختلف در معرض خرید و فروش قرار می‌گیرد و به طور معمول نیز سهامداران حقیقی و حقوقی در این بازار به معاملات می‌پردازند. در بازار بورس اوراق بهادار، دو بخش از مردم به منظور تامین منافع یکدیگر و بر اساس قوانینی مشخص و ثبت شده دست به معامله می‌زنند. در حقیقت می‌توان این طور گفت که در ایران، به بازار خرید و فروش اوراق بهادار که همواره در محل معینی به طور ثابت و رسمی تشکیل شده است و به فعالیت می‌پردازد «بورس اوراق بهادار» می‌گویند.

بازار فرابورس ایران

بازار فرابورس ایران اولین بار در ۱۹ آبان سال ۱۳۷۸ تشکیل شد و می‌توان آن را یک نمونه کپی شده از این بازار با شرایطی ساده‌تر و زمینه عملکرد بهتر در نظر گرفت. هر چند که این بازار نیز تحت نظارت سازمان بورس و اوراق بهادار است، اما قوانین آن ساده‌تر بوده و شرکت‌ها برای ورود به آن و ارائه سهام خود، به صورت ساده تری می‌توانند وارد سازوکار خرید و فروش شوند.

بورس کالای ایران، بورسی برای همه زمان‌ها

بورس کالای ایران را باید یکی از اصلی‌ترین بازار‌های سرمایه گذاری دانست. در این بازار به طور معمول خرید و فروش کالا‌ها به صورت معین انجام می‌شودو این بازار نیز منظم و دائم فعال است. در بورس کالا به طور معمول، اما بیشتر این مواد خام و مواد اولیه هستند که معامله‌ی شود. هر بورسِ کالا را نیز با نام همان کالایی که مورد معامله قرار می‌گیرد، نام‌گذاری می‌کنن و برای مثال از بورس نفت یا بورس گندم در این بازار‌ها سخن گفته می‌شود و در این بورس به طور معمول فلزات ارزشمند، محصولات پتروشیمی، کشاورزی مورد معامله قرار می‌گیرد.

بورس انرژی ایران

بازار بورس انرژی ایران فعالیت خود را از سال ۱۳۹۱ آغاز کرده است و در این بازار نیز به صورت معمول، حامل‌های انرژی و اوراق بهادار بر پایه این حامل‌های انرژی است، معامله می‌شود. از جمله هدف‌های بورس انرژی نیز تلاش برای ایجاد شفافیت در بازار، کشف قیمت دقیق حامل‌های انرژی و رفع انحصار است. هم چنین باید توجه کرد که بازار بورس انرژی به دو بازار فیزیکی و مشتقه تقسیم می‌شود و افراد حقیقی از طریق بازار مشتقه می‌توانند در این بازار اقدام به معامله کنند و معامله در بازار فیزیکی بورس انرژی برای افراد حقیقی امکان پذیر نیست و در بازار بورس در ایران به طور معمول معاملات انواع انرژی از جمله برق، محصولات شیمیایی و پتروشیمی انجام می‌شود.

بورس ارز

از نام بازار بورس ارز، مشخص است که کار خرید و فروش پول‌های خارجی در آن انجام می‌شود و لازم به تذکر است که این مدل از بورس اساسا در ایران فعال نیست، اما در کشور‌های پیشرفته این بورس فعال است. بازار بورس ارز، بازاری جهانی محسوب می‌شود که با توجه به معاملات ارزی و با توجه به نرخ ارز در کشور‌های مختلف احتمالا ارقام کلان در دستور معاملات است. بزرگ‌ترین اعضای بازار بورس ارز، بانک‌ها و موسسات مالی محسوب می‌شوند.

بورس مسکن، تازه‌ترین ارمغان بورسی کشور

بورس مسکن، جایی برای خرید و فروش املاک و مستغلات است و راه اندازی این بورس از سال ۱۳۹۹ آغاز شد و برخی کارشناسان بورس مسکن را پنجمین بورس بزرگ در ایران می‌دانند

بازار بورس کی باز است؟

ساعات کاری بازار بورس ایران از شنبه تا چهارشنبه از ساعت ۸:۴۵ صبح تا ۱۲:۳۰ ظهر است و بازار بورس ایران دور آخر هفته یعنی روز‌های پنجشنبه و جمعه و همچنین تعطیلات رسمی که در تقویم مشخص هستند را فعال نیست.

تعداد شرکت‌ها و سهامداران در بازار سهام

زمستان سال ۱۳۹۸ جمع بزرگی از شهروندان به طور ناگهانی به بازار سرمایه ایران پیوستند. دلایل بسیاری برای این مورد ذکر شده است، اما یکی از مهم‌ترین دلایل آن را باید آزادسازی سهام عدالت برای شهروندان و صاحبان سهام عدالت دانست. به این ترتیب بود که طبق آخرین برآورد‌ها در سال ۱۴۰۰، تعداد افرادی که اکنون دارای کد بورسی هستند به بیش از ۵۵ میلیون نفر در کل کشور رسیده است که این رقم بیش از ۵۰ میلیون نفری در مقابل جمعیت ۸۵ میلیون نفری ایران، رقم بالایی محسوب می‌شود.

ریزش ۸ هزار واحدی شاخص بورس
امروز شاخص کل بورس تهران برای دومین روز متوالی ریزش کرد.
کد خبر: ۲۲۴۸۳۶   تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۰/۲۶

درهم‌تنیدگی بازار‌های بین‌المللی
یکی از موهبت‌های بازار سهام برای شرکت‌ها تامین نقدینگی آنهاست. بازار‌های سهام توسعه‌یافته محلی ایده‌آل برای جذب سرمایه مورد نیاز شرکت‌هاست و آثار مثبت آن بر پیشرفت شرکت‌ها و درنتیجه توسعه اقتصادی کشور‌ها مشخص است. اما بازار سهام کم‌عمق شاید چندان اثری بر بازدهی شرکت‌ها نداشته باشد.
کد خبر: ۲۲۴۷۹۴   تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۰/۲۶

پناهگاه جدید سرمایه حقیقی‌ها
معاملات بازار سرمایه در روز دوشنبه با سرخ‌پوشی هر سه نماگر اصلی بازار به اتمام رسید. بعد از عقب‌نشینی دلار از سقف ۵۳ هزار تومانی که اخیرا به ثبت رساند، از عطش خریداران در بازار سهام کاسته شد. کم‌شدن نیروی خریداران فقط به بازار سهام محدود نشد و دامنه این موضوع به معاملات بازار طلا و سکه نیز کشیده شد. در روز گذشته هر ۱۳ صندوق طلای حاضر در بورس با کاهش ارتفاع قیمت پایانی همراه شدند. سکه رفاه نیز در بورس کالا با کاهش ۳.۶۷ درصدی همراه شد تا به قیمت ۳۱ میلیون و ۳۹۳ هزار تومان برسد و از سقف ۳۳ میلیون تومانی که اخیرا به ثبت رساند، فاصله گرفته باشد.
کد خبر: ۲۲۴۷۷۰   تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۰/۲۶

سیگنال سیاستی به بازار سهام
بانک مرکزی با ابلاغ بخشنامه‌ای به شبکه بانکی اعلام کرد: اخذ مسکوکات و شمش طلا از اشخاص ولو به صورت امانت که منتج به صدور گواهی از طریق سازوکار بورس کالا و غیر آن شود، صرفاً پس از أخذ مجوز از بانک مرکزی امکان‌پذیر است.
کد خبر: ۲۲۴۷۶۲   تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۰/۲۶

شاخص بورس پشت دیوار بلند ۲ میلیون و ۲۰۰ هزار واحدی
امروز شاخص کل نتوانست به کانال ۲.۲ میلیونی صعود کند و ریزش کرد.
کد خبر: ۲۲۴۶۸۹   تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۰/۲۵

دو پرسش از تلاطم بورس
شاخص کل بورس تهران طی معاملات هفته پایانی زمستان با رشد ۱.۲۱درصدی بار دیگر تا آستانه کانال ۲میلیون و ۲۰۰هزار واحد بالا آمد. نگاهی به نوسان شاخص سهام از ابتدای دی‌ماه تاکنون نشان از افت‌وخیز‌های پردامنه این نماگر دارد.
کد خبر: ۲۲۴۶۳۵   تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۰/۲۵

شاخص در کانال ۲.۲ میلیونی؟
دیروز شاخص کل بورس تهران به یک قدمی کانال ۲ میلیون و ۲۰۰ هزار واحد رسید.
کد خبر: ۲۲۴۶۲۷   تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۰/۲۵

صعود شاخص بورس به یک قدمی کانال بالاتر
امروز شاخص کل بورس تهران تا یک قدمی کانال ۲.۲ میلیونی بالا آمد.
کد خبر: ۲۲۴۵۵۳   تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۰/۲۴

روند تحرک شاخص بورس‌های عربی منطقه در دومین هفته از سال جدید میلادی مشابه با هفته قبل و عمدتا افزایشی بود.
کد خبر: ۲۲۴۵۲۹   تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۰/۲۴

نمایان‌شدن نتایج تغییرات قیمت دلار در بازار آزاد
شاخص‌کل بورس تهران برای سومین روز متوالی با افزایش ارتفاع همراه شد. افزایش قیمت دلار در بازار آزاد در نتیجه تنش‌های صورت‌گرفته در منطقه، مهم‌ترین محرکی است که در مقطع کنونی، تنور معاملات را در بازار‌های دارایی داغ و داغ‌تر کرده‌است.
کد خبر: ۲۲۴۵۱۲   تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۰/۲۴

بهبود انتظارات در بازار سهام
دیروز ارزش معاملات خرد صندوق‌های ETF سهامی افزایش یافت. از سوی دیگر نماد‌های اهرمی نیز صعود کردند که نشان دهنده انتظارات سرمایه گذاران و معامله گران است.
کد خبر: ۲۲۴۵۰۱   تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۰/۲۴

در گفتگو با اقتصاد ۲۴ مطرح شد؛
بازار سرمایه آخرین هفته دی ماه را مثبت آغاز کرد. حالا طبق پیش بینی حسین حسین‌نیا، کارشناس بازار سرمایه تا پایان هفته قطعا یک درگیری سنگینی را در محدوده ۲ میلیون و ۲۰۰ هزار واحدی خواهیم داشت. در این مقطع پیش بینی اینکه شاخص کل بورس بتواند از این مقدار رد شود یا خیر، کار سختی است، چون اخبار مهمی در خصوص محصولات خودرویی احتمالا شنیده خواهد شد.
کد خبر: ۲۲۴۴۶۳   تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۰/۲۴

صعود بورس به ارتفاع ۲ میلیون و ۱۸۰ هزار واحد
در اولین روز معاملاتی هفته، شاخص کل بورس تهران به سطح ۲ میلیون و ۱۸۰ هزار واحد صعود کرد.
کد خبر: ۲۲۴۴۲۵   تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۰/۲۳

پایان روز‌های آرام بازار سهام
معاملات بورس تهران طی سومین هفته زمستان با رشد ۰.۶۸درصدی شاخص‌کل پایان یافت. سهامداران در این هفته از الگو‌های متفاوت معاملاتی پیروی کردند. به این ترتیب درحالی‌که تا میانه‌های هفته ساز خروج را می‌زدند، از روز سه‌شنبه با رویکرد مثبت‌تری دادوستد‌ها را دنبال کردند، به همین دلیل در آخرین روز معاملاتی هفته شاهد ورود پول ۷۸میلیارد‌تومانی پول به گردونه معاملات بودیم و خبری از محافظه‏‏‌کاری شدید در فروش سهام نبود.
کد خبر: ۲۲۴۳۷۱   تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۰/۲۳

بازار رونق می‌گیرد؟
بورسی‌ها در شرایطی به استقبال معاملات روز شنبه می‌روند که روز چهارشنبه شاخص کل بورس تهران صعود قابل توجهی کرد.
کد خبر: ۲۲۴۳۶۰   تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۰/۲۳

تحلیل بنیادی استقلال و پرسپولیس
عرضه بلوک ۵۱ درصدی سهام پرسپولیس و استقلال در بازار سهام باز هم به تعویق افتاد. بنابر اعلام فرابورس، این عرضه به تاریخ ۲۶ دی‌ماه موکول شده است. برخی خبر‌ها حاکی از آن بود که این عرضه به دلیل نبود خریدار، لغو شده است. اما چرا سهام دو باشگاه پرطرفدار کشور بی‌مشتری می‌ماند؟
کد خبر: ۲۲۴۱۵۲   تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۰/۲۱

سرنوشت بازار سهام در روز پایانی تغییر کرد
بررسی معاملات بورس در هفته سوم دی‌ماه نشان می‌دهد، معاملات این هفته در ابتدا عمدتا بی‌جان دنبال می‌شد، اما این روند در روز پایانی هفته کمی تغییر کرد تا بازدهی هفتگی بورس مثبت شود.
کد خبر: ۲۲۴۱۴۹   تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۰/۲۱

نسبت ارزش بازار به نقدینگی در هفت سال‌اخیر چه نکاتی را بازنمایی می‌کند؟
 بازار سرمایه هفته را مثبت به اتمام رساند. ارزش معاملات بورس بعد از ۱۲روز متوالی مجددا به بالای ۵همت برگشت و شاخص کل نیز توانست با رشد حدود ۱۴هزار و ۶۰۰واحدی به محدوده ۲میلیون و ۱۷۰هزار واحد وارد شود و امیدواری برای تداوم صعود بازار را بیشتر کند.
کد خبر: ۲۲۴۱۳۹   تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۰/۲۱

در گفتگو با اقتصاد ۲۴ مطرح شد:
یک تحلیلگر بازارهای مالی می‌گوید: پیش‌بینی ناپذیر بودن بورس سبب شده مردم ترجیح دهند پول‌های خود را به طور سنتی نگه دارند. حالا بسیاری از سرمایه گذاران به باور‌های سنتی خود برگشته‌اند. یک زمانی تصور می‌شد روش خانمی که النگو برای سرمایه گذاری می‌خرد قدیمی است، اما امروز به این نتیجه رسیده‌اند که اتفاقا کار آن‌ها درست است!
کد خبر: ۲۲۴۰۹۶   تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۰/۲۱

ثبت بیشترین صعود بورس در دی ماه
در آخرین روز معاملاتی هفته شاخص کل بورس تهران بیشترین رشد در یک ماه اخیر را ثبت کرد.
کد خبر: ۲۲۴۰۵۷   تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۰/۲۰