بورس کالا

اقتصاد۲۴-  بورس کالا، به بازار منسجمی گفته می‌شود که تعداد زیادی از عرضه‌کنندگان، کالای خود را عرضه می‌کنند. در این بازار، کالای مربوطه پس از بررسی‌های کارشناسی و قیمت‌گذاری توسط کارشناسان بورس کالا، به خریداران عرضه می‌شود. هم چنین در این بازار به طور معمول کالا‌های خام و فرآوری نشده مانند فلزات، پنبه، گندم، برنج و… دادوستد می‌شوند. یکی از مزایای این بازار، حضور نهاد‌های نظارتی و تنظیم‌کننده بازار است که تمامی تولیدکنندگان، مصرف‌کنندگان و تجار کالا با حضور این نهادها، از مزایای قوانین و مقررات حاکم بر بورس برخوردار می‌شوند.


بازار کالا‌های پایه نیزدر بخش‌های مختلف صنعتی، پتروشیمی و کشاورزی در ایران همواره با محدودیت‌ها و دشواری‌های ساختاری زیادی روبه رو بوده و بخش عمده‌ای از این مشکلات مربوط به عدم استفاده از ابزار‌های نوین اقتصادی و ساختار نامناسب و ناکارآمدی بازار می‌باشد که با وجود تلاش‌های بسیار انجام شده توسط دولت‌های محترم طی ۲ دهه اخیر در جهت اصلاح این ساختار، اما شاهد عدم بازدهی مناسب و حصول نتایج مورد انتظار در این بخش بوده ایم به گونه‌ای که علی رغم صرف هزینه‌های بسیار توسط دولت برای تنظیم بازار و تعیین قیمت نهاده‌ها و محصولات، اما در بخش تولید و توزیع و در پی آن مصرف کنندگان همواره با مشکلات فراوانی روبرو بوده اند که مهمترین این مشکلات را می‌توان به شرح ذیل خلاصه نمود:
۱-نوسانات کاذب قیمت محصولات ناشی از ارتباط نامشخص و نامناسب میان عرضه و تقاضا
۲-عدم امکان مدیریت ریسک و محافظت از نوسانات آتی قیمت
۳-فقدان یک نظام قیمت گذاری شفاف بر پایه تعادل میان عرضه و تقاضا و نیاز بازار
۴-نبود یک سیستم اجرایی و ناظر بر حسن انجام تعهدات طرفین معامله
۵-فقدان یک سیستم جمع آوری، پردازش و تحلیل اطلاعات و آمار تولید، واردات، صادرات و مصرف در جهت اطلاع رسانی به بازار و تصمیم گیری مطلوب
۶-عدم هماهنگی میان بخش‌های تولیدی و بازرگانی در زمینه واردات، صادرات و بازار مصرف

روند پیدایش و تکامل بورس‌های کالا در جهان

بررسی روند پیدایش و تکامل بورس‌های کالا در جهان حاکی از آن است که این‌گونه بازار‌ها در عرصه اقتصاد کشور‌ها از قرن ۱۹ به بعد در پی پاسخ‌گویی به برخی از نیازمندی‌های اقتصادی و در بسیاری موارد رفع برخی تنگنا‌ها و موانع در بازار کالا‌های مختلف بوده است.

در واقع نارسایی‌های بازار‌های سنتی در شکل نوسانات کاذب و عدم شفافیت در کشف قیمت و فقدان تضمین‌های لازم برای معامله‌گران از مهم‌ترین دلایل راه‌اندازی بورس‌های کالایی در کشور‌های جهان بوده است.
در چنین شرایطی وجود بورس‌های کالایی و استفاده از ابزار‌های مشتقه به پدید آمدن یک نظام سازمان‌یافته دادوستد و توزیع کالا‌ها در کشور‌های مختلف منجر شده و راه ورود به بازار‌های جهانی را برای کشور‌ها تسهیل کرده است.
از این‌رو هم‌اکنون صد‌ها بورس‌کالایی مدرن در سراسر جهان دایر است که از قدیمی‌ترین آن‌ها می‌توان به بورس معروف و تجاری شیکاگو (CME) با ۱۷۰ سال سابقه، بورس فلزات لندن (LME) با ۱۳۰ سال سابقه، بورس‌کالای نیویورک (NYMEX)، بورس‌کالای توکیو (TOCOM)، بورس کالای شانگ‌های (SHFE)، بورس کالای هند (MCX) اشاره کرد.

بورس کالا در ایران

نیاز به ایجاد بازاری متشکل و سازمان یافته برای تقابل آزاد عرضه و تقاضا و دستیابی به اثرات مثبت این مهم در اقتصاد تولید و مصرف، دولت و مجلس شورای اسلامی را بر آن داشت تا بستر قانونی لازم جهت تاسیس و راه اندازی بورس‌های کالایی را در ایران فراهم سازند. در این راستا با تصویب بند (ج) ماده (۹۵) قانون برنامه سوم و بند (الف) قانون برنامه چهارم، شورای عالی بورس موظف به تشکیل و گسترش بورس‌های کالایی در ایران شد.
اما بورس کالا در ایران در راستای تحقق اهداف برنامه سوم و چهارم توسعه که مطابق با آن‌ها شورای عالی بورس موظف به راه‌اندازی و گسترش بورس‌های کالایی در ایران شناخته شده بود، تشکیل شد. بورس فلزات در شهریور ۱۳۸۲، به عنوان نخستین بورس کالایی در ایران و بورس کالای کشاورزی در شهریور ۱۳۸۳ آغاز به فعالیت کردند.

به این ترتیب بود که سازمان کارگزاران بورس فلزات تهران در شهریور ماه سال ۸۲ به عنوان اولین بورس کالای کشور فعالیت خود را آغاز کرد و پس از آن نیز سازمان کارگزاران بورس کالای کشاورزی در شهریور ماه سال ۸۳ شروع به فعالیت نمود. با تصویب قانون بازار اوراق بهادار جمهوری اسلامی ایران مصوب ۱۳۸۴/۹/۲۴ و بر طبق ماده ۵۷ این قانون و تبصره آن که مقرر داشته " اموال و دارایی‌های سازمان کارگزاران بورس‌های موجود اعم از منقول و غیر منقول، وجوه نقد، سپرده‌های بانکی و اوراق بهادار، حقوق و تعهدات و سایر دارایی‌ها پس از کسر بدهی‌ها و همچنین وجوه ذخیره گسترش " بورس" در کمیته‌ای مرکب از رئیس " سازمان" نماینده منتخب کارگزاران " بورس" مربوط و نماینده " شورا" احصاء و حسب ضرورت و نیاز بین شرکت سهامی " بورس" مربوط و " سازمان" به ترتیب به عنوان سرمایه و منابع مالی در اختیار تسهیم می‌شود. تصمیمات این کمیته پس از تصویب وزیر امور اقتصاد و دارایی لازم الاجرا می‌باشد.

بر مبنای قانون بازار اوراق بهادار جمهوری اسلامی ایران و با تصویب شورای عالی بورس، شرکت بورس کالای ایران در آذر ۱۳۸۵ با درهم آمیختن بورس فلزات و بورس کالای کشاورزی تشکیل شد و پس از پذیره‌نویسی و برگزاری مجمع عمومی، از مهر ۱۳۸۶ کار خود را زیر نظر سازمان بورس و اوراق بهادار آغاز کرد. گفتنی است ارکان شرکت بورس کالای ایران هم اکنون شامل «مجمع عمومی»، «هیئت مدیره»، «مدیرعامل»، «بازرس/حسابرس» می‌شود.

قرارداد‌هایی که در بورس کالا معامله می‌شوند نیز شامل همه داد و ستد‌ها در بورس کالا در قالب قرارداد‌های استاندارد انجام می‌گیرد. به طور کلی، قرارداد‌های «نقدی»، «سلف»، «نسیه»، «آتی»، «اختیار معامله»، «صلح» و «معاوضه» برای داد و ستد هر کالا وجود دارد.

بهنام‌زاده افزود: پذیرش تارا و ۲۰۷ تولید ایران خودرو مشروط به عرضه کل حجم تولید این شرکت در بورس کالا شد و در صورتیکه این خودروساز به تعهدات عرضه اش عمل نکند، پذیرش آن تعلیق می‌شود.
کد خبر: ۱۷۲۵۹۹   تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۸/۰۱

در آغاز معاملات امروز بورس تهران رقم خورد:
شاخص کل بورس با اُفت ۴۷ واحدی در ارتفاع یک میلیون و ۳۱۱ هزار و ۲۴۰ واحد قرار گرفت.
کد خبر: ۱۷۱۹۵۹   تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۷/۲۵

تابلوی عرضه بورس کالا ی ایران، اول آبان ماه میزبان عرضه ۲۰۰ دستگاه خودروی لاماری خواهد بود.
کد خبر: ۱۷۱۹۵۰   تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۷/۲۵

رئیس اداره امور ناظران و تالار‌های بورس کالا ی ایران با بیان اینکه ۳۵ دستگاه کامیون کِشنده سه شنبه این هفته روی تابلوی عرضه می‌رود، گفت:
کد خبر: ۱۷۰۴۹۸   تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۷/۱۰

تالار بورس کالا ی ایران در نیم ساعت ابتدایی شروع به کار امروز شاهد فروش ۱۵۲دستگاه خودروی دیگنیتی سفید و مشکی بود.
کد خبر: ۱۶۹۷۲۲   تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۶/۳۰

بورس کالا ی ایران با توجه به تعطیلی روز‌های یکشنبه و سه شنبه هفته آینده، نحوه عرضه محصولات در هفته منتهی به ۶ مهر ماه را ابلاغ کرد.
کد خبر: ۱۶۹۶۸۱   تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۶/۳۰

بورس کالا فردا میزبان عرضه دوباره دیگنیتی خواهد بود؛ بنابراین سهامداران حقیقی و حقوقی می‌توانند بنا به شرایط خود برای آن ثبت نام کنند.
کد خبر: ۱۶۹۵۷۴   تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۶/۲۹

کارشناس بازار سرمایه اعلام کرد؛
کارشناس بازار سرمایه گفت: صندوق املاک و مستغلات بورسی بر روی املاک ساخته شده سرمایه‌گذاری می‌کنند و با بازسازی و فروش، تغییر کاربری املاک یا اجاره دادن این املاک و... می‌تواند دارندگان واحد‌های این صندوق‌ها را در بازده این‌گونه سرمایه‌گذاری‌ها سهیم کنند.
کد خبر: ۱۶۹۵۰۷   تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۶/۲۸

بورس کالا در نامه‌ای شرایط خرید خودرو دیگنیتی مربوط به عرضه روز چهارشنبه ۳۰ شهریور و وانت کارا مربوط به عرضه روز شنبه ۲ مهر را ابلاغ کرد.
کد خبر: ۱۶۹۴۵۳   تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۶/۲۸

بهمن موتور از برنامه جدید فروش خود رونمایی کرد. این خودروساز خصوصی قصد دارد تا هر رنگ دیگنیتی را با دو تریم مشکی و قرمز در بورس کالا در اختیار خریداران قرار دهد.
کد خبر: ۱۶۹۴۰۲   تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۶/۲۷

​مرحله جدید عرضه خودرو چهارشنبه این هفته (۳۰ شهریور) در بورس کالا ی ایران انجام خواهد شد.
کد خبر: ۱۶۹۳۳۳   تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۶/۲۷

دیگنیتی پرایم روز چهارشنبه ۳۰ شهریور برای دومین بار با قیمت پایه ۸ میلیارد و ۲۱۵ میلیون ریال به تالار بورس می‌رود.
کد خبر: ۱۶۹۱۲۳   تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۶/۲۴

روز گذشته برای نخستین مرتبه پای شاهین به بورس کالا باز شد، اما خریدار آنچنانی نداشت، اتفاقی که یک کارشناس دلیل آن را حذف تقاضای کاذب و مشارکت خریدار واقعی میداند.
کد خبر: ۱۶۹۰۳۸   تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۶/۲۳

سکه از لحاظ ارزش و سیمان از لحاظ حجم، در هفته گذشته در بورس کالا ی ایران بیشتر از سایر دارایی‌ها مورد داد و ستد قرار گرفت.
کد خبر: ۱۶۸۶۸۸   تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۶/۱۹

قرار است سه‌شنبه این هفته بورس کالا میزبان عرضه یک خودرو از گروه ساپیا باشد. چه خودرویی و با قیمتی در بورس کالا عرضه می‌شود؟
کد خبر: ۱۶۸۶۲۸   تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۶/۱۹

املاک شهرداری تهران برای عرضه به بورس کالا می‌روند. سایر نهادهای دولتی و عمومی نیز می‌توانند برای عرضه املاک در بازار رقابتی بورس کالا اقدام کنند.
کد خبر: ۱۶۸۵۸۲   تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۶/۱۸

در راستای تلاش‌ها برای عرضه املاک در بورس کالا.
وزیر امور اقتصادی و دارایی گفت: یکی از اقدامات در دستور کار وزارت اقتصاد، راه اندازی تالار املاک و مستغلات در بورس کالا ست تا سایه شفافیت در این بخش نیز پررنگ‌تر شود.
کد خبر: ۱۶۷۷۳۸   تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۶/۰۹

هفته گذشته آیین افتتاحیه عرضه خودرو در بورس کالا با حضور وزیر اقتصاد، رییس کمیسیون اقتصادی مجلس، مدیران عامل خودروسازی‌های کشور و رییس سازمان بورس و معاونت پیشگیری از جرم قوه قضاییه برگزار شد.
کد خبر: ۱۶۷۱۲۷   تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۶/۰۲

بر اساس ابلاغیه منتشر شده از بورس کالا هر کد بورسی تا اطلاع ثانوی صرفا امکان خرید یک خودرو سواری از بورس کالا را دارد.
کد خبر: ۱۶۷۰۸۲   تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۶/۰۱

چند وقتی می‌شود که عرضه خودرو در بورس کالا آغاز شده و روز گذشته رئیس سازمان بورس اعلام کرد که قرار است محصولات ایران خودرو نیز در بورس کالا عرضه شود. کدام خودرو‌ها در بورس عرضه می‌شود؟
کد خبر: ۱۶۷۰۳۲   تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۶/۰۱