آخر چطور ممکن است کشوری تا این اندازه ثروتمند، این‌گونه فقیر باشد؟ آیا این باورکردنی است که کشوری با رتبه دوم گاز و رتبه چهارم در نفت، نه تنها در تامین انرژی جهانی جایگاهی نداشته باشد بلکه حتی در تامین انرژی مورد نیاز خود نیز دچار استیصال باشد؟
مسعود نیلی ، اقتصاددان و استاد بازنشسته دانشگاه شریف گفت: مشکلات مالی وقتی در اقتصاد بزرگ می‌شود که سیستم بانکی در کنترل دولت باشد و نرخ بهره را خود تعیین کند.
مسعود نیلی درباره دلایل قطع همکاری دانشگاه شریف با این استاد اقتصاد گفت: دانشگاه درصدد آن بوده که برای من و تعداد دیگری از همکاران، از هیئت امنای دانشگاه اجازۀ تمدید دریافت کند که این اجازه نه فقط برای من، بلکه برای دیگر همکاران هم مورد موافقت قرار نگرفته است.
رشد اقتصاد ایران در بلندمدت از نقطه مطلوب فاصله داشته است. مسعود نیلی بر این باور است که یک عامل مهم در تخریب رشد اقتصادی نقش بازی کرده است: تورم مزمن. این عارضه، اقتصاد ایران را از دو کانال در مسیر تخریب قرار داده است؛ افزایش هزینه‌های مبادلاتی و تبدیل دولت به یک نهاد پیش‌بینی‌ناپذیر.
یک اقتصاددان معتقد است: اگر سیستم استخدام اقتصاددانان ما در دولت از ابتدا بر مبنای عقلانیت و علم اقتصاد و کارایی بود امروز شاهد یک اقتصاد دولتی و رانتی و فشل نبودیم. در این میان بخش خصوصی ما تضعیف شده است و روز به روز ضعیف‌تر می‌شود.
در نیم قرن اخیر، کشورها توانستند با بهره‌گیری از تجارب و علم اقتصادی، شرایط مناسبی را در شاخص‌های اصلی اقتصاد کلان ایجاد کنند. درس‌آموزی از این تجربیات باعث شده که کشورها در دو دهه اخیر، از نظر شاخص‌هایی نظیر رشد اقتصادی، تورم، بیکاری، کاهش نابرابری و برنامه‌های رفاهی در سطح مطلوبی قرار گیرند. حال آنکه این رویه در کشور ما وجود نداشته و وضعیت شاخص‌های کلان اقتصاد همواره با نوسان روبه‌رو بوده است.