طی ماه‌های اخیر خاورمیانه در حال پوست انداختن است و بازیگرانی که تا همین چندی پیش یکدیگر را به چشم خصم نگاه می‌کردند، از در دوستی و آشتی درآمده‌اند. این مسأله‌ای است که بسیاری از تحلیلگران را به این دیدگاه سوق داده که این روند آینده خاورمیانه را شکل می‌دهد. با این حال عده‌ای دیگر از ناظران باور دارند که برای ارائه چشم‌اندازی از آینده خاورمیانه و تداوم روند کنونی باید با احتیاط بیشتر برخورد کرد.
تحلیلگران معتقدند کاسبان تحریم از داخل ایران خیلی هدفمند در حالی که مذاکرات ایران و آمریکا می‌رفت تا به ثمر بنشیند در دستگاه دیپلماسی زمینه ساز برکناری رابرات مالی شده اند.
در حالی که اسرائیل به دلیل بحران داخلی فلج شده، تفاهم واشنگتن با ایرانی ها وارد مرحله اجرایی شده است. هر دو کشور به وضوح برای آرام کردن اوضاع تلاش می کنند.
مسیح مهاجری گفت: رابرت مالی مذاکراتی با بعضی افراد ایرانی داشته، به نحوی که مسایل داشت به جایی می رسید، که شاید حتی برخی از مقامات آمریکایی هم تا آن حد مطلع نبودند، اما تندروهای داخلی و کاسبان تحریم اطلاعات مربوط به مذاکرات را لو دادند، تا مذاکرات به جایی نرسد.
اظهارات بلینکن درباره اسرائیل از اهمیت بسزایی برخوردار است. حدود ۶ ماه پیش آمریکایی ها، رویکرد جدیدی ارائه کردند که سابق بر این دیده نمی‌شد. این رویکرد، ابتدا در سخنان سفیر آمریکا در اسرائیل دیده شد، سپس جیک سالیوان و در نهایت بلینکن، این سخنان را تایید کرد. تا پیش از این امریکا با هر نوع اقدام یک جانبه اسرائیل علیه تاسیسات هسته‌ای ایران مخالف بود، اما از شش ماه پیش این گفته توسط مقامات آمریکایی تکرار می‌شود.
یک دیپلمات ارشد سابق ایرانی که خواست نامش فاش نشود به المانیتور گفت: «فکر می‌کنم ویژگی‌های رابرت مالی به گونه‌ای است که تعلیق او را می‌توان تحولی منفی در روند مذاکرات تلقی کرد و باعث شود معامله سخت‌تر و حتی ناممکن شود.»
علی ربیعی گفت: برجام نه کاغذپاره بود و نه بشکه نفت؛ برجام یعنی زندگی مثل آدمیزاد، برجام یعنی حد فاصل امید به آینده، بخشی از وقایع خیابانی سال ۱۴۰۱ ناشی از ناامیدی بعد از برجام و انتخابات ۱۴۰۰ بود.
تیم علی باقری حدود دو سال است که بی‌وقفه تلاش می‌کند تا راهی برای رفع تحریم‌ها و تامین منافع ایران بیابد و به نظر می‌رسد این‌بار در آستانه یک توافق نانوشته هستند.
رافائل گروسی، مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در مصاحبه‌ای با فرانس۲۴ خواستار همکاری ایران با این نهاد بین‌المللی شد. وی اضافه کرد: «چیزی که بر سر آن توافق کردیم این بود که ایران با آژانس در زمینه محدودسازی برخی از فعالیت‌هایش همکاری کند و به ما اجازه بدهد تجهیزات نظارتی بیشتری داشته باشیم.»
به گفته یک منبع درون تشکیلات سیاسی ایران، ایالات متحده تأکید کرده که پیشرفت بیشتر در مذاکرات بدون توافقی بر سر موضوع زندانیان دوتابعیتی آمریکایی و ایرانی حاصل نخواهد شد. این منبع گفت که این مسئله پیچیدگی جدیدی به ماجرار افزود و مایه اختلاف دو طرف شد.
طرح «بازنگری رفع تحریم‌های ایران» که دولت آمریکا را ملزم می‌کند تا «هرگونه تعامل» با جمهوری اسلامی را به آگاهی کنگره برساند با حمایت ۳۳ عضو مجلس سنا همراه شده است.
در ابتکار صمیمی و دوستانه، شیخ عبدالله بن زاید وزیر امور خارجه امارات از محل کاخ رئیس امارات تا وزارت امور خارجه، با اتومبیل شخصی خود رانندگی کرد و با امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه کشورمان به گفتگوی خصوصی پرداخت.
به نظر می‌رسد گفتگوی دو روزه در دوحه میان انریکه مورا دیپلمات اتحادیه اروپا و علی باقری کنی مذاکره کننده ارشد هسته‌ای ایران، به تحولات مثبت در بسیاری از موضوعات منجر شده و محیط فعلی برای کاهش تنش مثبت بوده است.
روزنامه آمریکایی نیویورک تایمز در جدیدترین گزارش خود درباره توافق با ایران نوشت: به گفته مقامات سه کشور، دولت بایدن برای محدود کردن برنامه هسته‌ای تهران و آزادی آمریکایی‌های زندانی بی‌سر و صدا با ایران مذاکره کرده است.