چرا گرفتن مالیات از سود سپرده‌ها در ایران از اساس باطل است؟

یک کارشناس بانکی گفت: در کشور ما نرخ سود سپرده 15 درصد و نرخ تورم 40 درصد است، یعنی در اینجا بانک باید بابت سپرده‌گذاری مبلغی را هم به سپرد‌ه‌گذار پرداخت کند. در وضعیتی که بانک‌ها با جذب سپرده، قدرت خرید سپرده‌گذار را موقع دریافت وجه و سود آن کاهش می‌دهند بحث مالیات از ریشه و بن جایگاهی ندارد.

اقتصاد24- گرفتن مالیات از سود سپرده‌ها چندی پیش در فضای اقتصاد ایران مطرح شد هرچند که این مسئله از سوی وزارت اقتصاد و دارایی و بانک مرکزی تکذیب شد و دولت اعلام کرد چنین برنامه ای را در دستور کار ندارد.

جدای از درستی یا نادرستی بحث گرفتن مالیات از سود سپرده‌ها، اما آیا با درنظر گرفتن قواعد علم اقتصاد، می توان از سپرده های بانکی در کشوری که تورم آن بیش از نرخ سود بانکی است، سود گرفت؟

حیدر مستخدمین حسینی، کارشناس امور بانکی در گفتگو با اقتصاد24 در این باره می‌گوید: زمانی از سپرده‌های نزد بانک‌ها می‌توان مالیات گرفت که نرخ سودی که بانک‌ها به سپرده‌گذاران می‌دهند از نرخ تورم بالاتر باشد که این موضوع در بعضی از کشورها اجرا می‌شود.

وی ادامه می‌دهد: اما در کشور ما نرخ سود سپرده 15 درصد و نرخ تورم 40 درصد است، یعنی در اینجا بانک باید بابت سپرده‌گذاری مبلغی را هم به سپرد‌ه‌گذار پرداخت کند. در وضعیتی که بانک‌ها با جذب سپرده، قدرت خرید سپرده‌گذار را موقع دریافت وجه و سود آن کاهش می‌دهند بحث گرفتن مالیات از سود سپرده‌ها از ریشه و بن جایگاهی ندارد.

این کارشناس می‌افزاید: اگر این موضوع اجرایی شود به این معنی است که کسانی که در بانک سپرده‌گذاری می‌کنند مشمول جرایم سنگینی می‌شوند؛ بنابراین گرفتن مالیات از سود سپرده‌ها زمانی می‌تواند کاربرد داشته باشد که سودی که بانک‌ها به سپرده‌گذار می‌دهند بالاتر از نرخ تورم باشد.

عده ای با طرح موضوع گرفتن مالیات از سود سپرده‌ها به دنبال جبران کسری بودجه دولت بودند!

مستخدمین حسینی با اشاره به تکذیب اولیه این موضوع از سوی بانک مرکزی و وزارت اقتصاد می‌گوید: در شرایط فعلی اقتصاد کشور، این امر مفهومی نداره و این بدسلیقگی‌هایی است که دولت و بانک‌ها می‌توانند با گرفتن مالیات از سود سپرده‌ها اعمال کنند که خوشبختانه بانک مرکزی و دیگر مقامات دولت این موضوع را تکذیب کردند، هرچند همچنان نفراتی در تیم اقتصادی دولت هستند که برای تامین بودجه دولت دست به هر کاری می‌زنند تا کسری بودجه ناشی از کاهش درآمد حاصل از فروش نفت را جبران کنند و مهم‌تر اینکه این کسری را از جیب مردم جبران کنند.

وی در پاسخ به این سوال که آیا طرح گرفتن مالیات از سود سپرده‌ها یکی از راه‌های کاهش وابستگی به درآمد نفتی می‌تواند باشد یا خیر؟ می‌گوید: هرچیزی قاعده خاص خودش را دارد، بانک‌ها نیز باید در چارچوب استانداردها کار کنند. سیاست‌های اتخاذی در مورد سیستم بانکی بسیار مهم است. فردی که مبلغ هنگفتی را در بانک گذاشته و سود آن را دریافت می‌کند می‌تواند همین پول را در اختیار دلالی و واسطه‌گری قرار دهد و از مالیات‌های مختلف و شناسایی اموال بر حذر باشد.

این کارشناس بانکی می‌افزاید: کسانی که می‌گویند از اشخاصی که سپرده‌های بالایی دارند باید مالیات گرفته شود این را بدانند که آن فرد 25 درصد قدرت خود را از دست داده و به جای سپرده‌گذاری می‌تواند وارد معاملات زمین، ارز یا بازارهای دیگر شود و یا حتی پول خود را به ارز تبدیل کرده و از کشور خارج کند.

مستخدمین حسینی تایید می‌کند: بهترین راه‌حل این است که نظام بانکی سودی متناسب با تورم را به سپرده‌گذار بدهد تا سپرده‌گذار به سپرده‌گذاری پول خود در بانک علاقه‌مند شود. وقتی در نقطه برابری سود بانکی و نرخ تورم و حتی دو درصد کمتر از آن نیز قرار گرفتیم می‌توانیم در مورد مالیات گرفتن بحث کنیم. در حال حاضر فاصله بین سود 15 درصدی و تورم 30 درصدی بسیار زیاد است و اگر اخذ مالیات صورت بگیرد افراد راه فرار از بانک‌ها را تشخیص خواهند داد و وجوه خود را در جایی می‌گذراند که ایمن باشد و سود متناسب با حفظ قدرت خرید در آن جاری باشد.

وی در پایان تاکید می‌کند: اقتصاد ملی نیاز به جذب سپرده و پس‌اندازهای مردم دارد. بانک‌ها کمتر از نرخ تورم به سپرده‌گذاران سود می‌دهند و این به معنی جریمه کردن سپرده‌گذاران به جای تشویق کردن آنها بوده که با منطق اقتصادی همخوانی ندارد. اقتصاد ما بیمار است و باید از این بیمار مراقبت ویژه شود تا مکانیزم تعالی در اقتصاد حفظ شود.