ماجرای موافقت با خرید ۲۸ هواپیمای ایرباس چه بود؟

موافقت شورای اقتصاد در سال ۱۳۹۷مبنی بر سرمایه‌گذاری از محل منابع داخلی هما برای خرید ۲۰ فروند هواپیمای ای تی آر، سه فروند ایرباس جدید و پنج فروند هواپیمای ایرباس دست دوم به منظور خرید هواپیماهای جدید نیست و در جهت تکمیل فرآیند خرید هواپیماهایی است که پیش از این خریداری شده است.

اقتصاد24 - در آخرین جلسه شورای اقتصاد در سال ۱۳۹۷ که روز گذشته برگزار شد، با درخواست وزارت راه و شهرسازی مبنی بر سرمایه گذاری از محل منابع داخلی شرکت هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران (هما) برای خرید ۲۸ فروند هواپیما موافقت شد، مسأله‌ای که به اشتباه تصوری را پیش آورد که این موافقت جهت خرید هواپیماهای جدید است، در حالی که موافقت این شورا در ارتباط با خرید هواپیماهای قدیمی خریداری شده بود.

قرارداد هواپیماهای مذکور در مجموع شامل ۲۸ فروند هواپیما می‌شد که ۲۰ فروند آن هواپیماهای ATR بودند که از این تعداد ۱۳ مورد آن خریداری شد. علاوه بر این دو فروند هواپیمای نو ایرباس ۳۳۰، یک فروند هواپیمای نو ایرباس ۳۲۱ توسط ایران ایر خریداری شد و از پنج فروند ایرباس دست دوم نیز سه فروند هواپیمای دسته دوم توسط ایران ایر و دو فروند نیز توسط هواپیمایی معراج خریداری خریداری شد.

به دلیل جلوگیری از مشکلاتی که احتمال داشت طولانی شدن مراحل اداری پیش آورد، در آن زمان از منابع مالی در نظر گرفته شده، هواپیماهای مربوطه خریداری شد، چرا که اگر فرصت از دست می‌رفت این احتمال قوت می‌گرفت که نتوان هواپیماهای مورد نظر را خریداری کرد.

بنابراین اعتبارات لازم فراهم و تعدادی از هواپیماهای مذکور بر اساس قراردادهای منعقد شده به کشور وارد شد و در ارتباط با موافقت اخیر شورای اقتصاد مبنی بر سرمایه‌گذاری از محل منابع داخلی شرکت هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران نیز باید خاطر نشان کرد که این موافقت در راستای تکمیل فرآیندهای اداری مربوطه در دستور کار قرار گرفت و موافقتی با خرید هواپیماهای جدید صورت نگرفته است.

پس از امضای برجام اداره خزانه‌داری آمریکا سه مجوز اوفک را برای سه کارخانه سازنده هواپیما صادر کرد و قرار بر این شد تا ایرباس ۱۰۰ فروند هواپیما، ATR ۴۰ فروند هواپیما که ۲۰ فروند آن آپشنال بود و بوئینگ ۸۰ فروند هواپیما را به ما تحویل دهد و قراردادهای ایرباس و بوئینگ ۱۰ ساله بود.

در سال ۲۰۱۶ و ۲۰۱۷ میلادی سه فروند هواپیمای ATR تحویل داده شد و تا پایان سال ۲۰۱۷، هشت فروند هواپیمای ATR تحویل گرفتیم و قرار بود در مورد هواپیمایی بوئینگ در سال ۲۰۱۹ نیز تعداد مورد نظر ساخته و تحویل داده شود.

هشتم مه ۲۰۱۸ اتفاقی رخ داد که منجر به خروج یکطرفه آمریکایی‌ها از برجام شد و اداره خزانه‌داری آمریکا به این سه کارخانه اعلام کرد که مجوزهای اوفک باطل است و تنها می‌توانند در راستای خدمات پس از فروش اقدام کنند.

خوشبختانه هیچ پیش پرداختی در مورد هواپیماهای مربوطه پرداخت نشد و هر پرداختی که در دستور کار قرار گرفت به ازای آن هواپیما وارد شد. قرار بر این بود که تا سال ۲۰۱۸، ۱۲ فروند هواپیمای ATR به ما تحویل داده شود. علاوه بر این مجوز خاصی برای ATR صادر کردند و پنج فروند هواپیمای ATR تحویل داده شد و قرار براین بود که سه فروند هواپیمای دیگر نیز تحویل داده شود، اما به دلیل مسائل فنی و بالا بودن ریسک این موضوع مورد قبول قرار نگرفت و در نهایت پنج فروند هواپیما به صورت مستقیم از تولز با خلبان‌های ایرانی به ارومیه وارد شد و پنج فروند هواپیمای دیگر به ناوگان هما اضافه شد.

اخیراً سه فروند هواپیمای ایرباس A۳۱۹ باریک پیکر نیز با ظرفیت تقریبی مجموع ٣٨٠ صندلی به ناوگان هواپیمایی هما اضافه شد و فعالیت‌های قراردادی این هواپیما انجام شده است و این هواپیماها نو نیستند.

منبع: ایسنا