خانه‌هایی روی آب

اقتصاد۲۴- نزدیک به یک ماه از جاری شدن سیلاب در استان خوزستان گذشته است؛ سیلابی که برخلاف لرستان، از راه رودخانه‌ها آرام آرام به شهر رسید و طغیان کرد. پشت سیل بندها ماند و با عبور از برخی از آنها وارد روستا و زمین‌ها کشاورزی شد و گویا حالا حالاها قصد خروج از زمین‌هایی را که به تسخیر خود در آورده ندارد.

زمین‌های شمال سوسنگرد از جمله این زمین هاست که به گفته برخی از مسئولان محلی برای حفظ شهر ۸۰ هزارنفری سوسنگرد از خطرسیلاب، ده‌ها هکتار از آن به زیر روان آب‌های کرخه رفته است. زمین‌هایی که به زیر آب رفتند و خسارت جانی در شهرها را به حداقل رساندند، به طوری که تا کنون حتی یک مورد مرگ ناشی از غرق شدگی در سیل نیز در سوسنگرد و روستاهای توابع آن گزارش نشده است.

در شمال سوسنگرد اما همچنان چندین روستا و خانه‌های زیادی در محاصره آب است و نزدیک ترین مسیر به آنها با قایق سواری از روی زمین‌های کشاورزی ممکن است، قایق‌هایی که برای برخی از ساکنان مناطق سیل زده به منبع درآمدی هم تبدیل شده و آنان بسته به مسافتی که طی می‌کنند، مبالغی را از سیل زدگان و افرادی که قصد حضور در این مناطق را دارند دریافت می‌کنند. یکی از این قایق داران درباره اینکه چرا بابت این رفت و آمد پول دریافت می‌کنند، به ایسنا می‌گوید: «قرار نبود پولی دریافت کنیم و چند روزی هم آمدیم بعد از پل سبهانیه و مردم را رایگان جابجا کردیم، فرمانداری به ما گفته بود که پول بنزین و کرایه قایق‌ها را به ما می‌دهد. چند روز که گذشت دیدیم از پول خبری نیست، بنزینی هم برای موتور قایق‌ها ندادند و وقتی هم که موتور یکی از بچه‌ها خراب شد، اصلاً کاری به ما نداشتند و ما هم مجبور شدیم پول بگیریم.»

او ادامه می‌دهد: «می دانید که زیر این آب‌ها همه زمین کشاورزی است، اکثرشان هم گندم است و تک و توک نیشکر. درخت هم هست. گاهی اگر موتور قایق به اینها گیر می‌کند و خراب می‌شود، برای همین خیلی باید حواسمان را جمع کنیم که موتور خسارت نبیند. همان کسی که موتور قایقش آسیب دید، حدود دو میلیون تومان ازجیب خرج کرد تا تعمیر شود.»

مرد جوان حاضر به گفتن هزینه کرایه قایق‌ها نمی‌شود، می‌گوید: «باید سوار شوید تا در مقصد ببینیم چقدر راه رفتیم، بعد ببینیم آیا باید منتظر بمانیم یا برگردیم، اینها همه هست اما خب از سیل زده‌ها خیلی کمتر می‌گیریم. هوایشان را داریم.»

قایق که به راه می‌افتد، میزان خسارات بیشتر خودش را نشان می‌دهد، روستاهایی که به محاصره سیل درآمده و ساختمان‌هایی که به زیر آب رفتند، یکی بعد از دیگری خودشان را نشان می‌دهند. مردی که هدایت موتور قایق را برعهده دارد تاکید می‌کند که نباید روی نوک قایق برویم تا سنگین نشود، بعد به ساختمانی که بیش از نیمی از آن به زیر آب رفته اشاره می‌کند و ادامه می‌دهد: «اینجا مرغ داری بود، همه اش زیر آب رفت و خیلی از مرغ‌ها تلف شدند. جلوتر هم یک استخر پرورش ماهی بود که با بالا آمدن آب، همه ماهی‌هایش اینجا پخش شدند.»

اولین روستا در میانه راه، روستای "نوروز شیخیتر" است؛ ۱۷ خانوار در آنجا ساکن هستند که آب وارد خانه‌هایشان شده و گرچه در روزهای اخیر آب از خانه‌ها خارج شده، اما همچنان در چادرهای امدادی زندگی می‌کنند. "کاظم" از اهالی این روستا به خبرنگار ایسنا می‌گوید: «اینجا بیشتر از همه "شاکریه" خسارت دیده، با قایق حدود نیم ساعتی راه هست تا آنجا. بعد از شاکریه روستاهای بُنده، چوبنات، هدام، عفلوک، شمیس، سیدمحمد، بیت افلوک و … آسیب دیده اند.»

کاظم ادامه می‌دهد: «اینجا حمام نداریم، آب و برق هم که قطع است، برای دستشوی هم خودمان یک جا را با گونی درست کرده ایم و آنجا می‌رویم اما سخت است، مخصوصاً برای خانم‌ها. راه اصلی هم قطع است و اگر بخواهیم از خشکی به شهر برویم باید تپه‌های الله اکبر را دور بزنیم که دو ساعتی طول می‌کشد. فعلاً اینجا هستیم تا ببینیم آب چه زمانی از اینجا می‌رود».

او می‌گوید: «مردم اینجا بیچاره و فقیر نیستند، آسیب دیده‌اند، تمام این مزارع که زیرآب رفته برای اهالی این روستا است، امیدواریم زودتر خسارات ما را بدهند تا کارمان را شروع کنیم.»

زنی دیگر که پیراهنی قرمز رنگ به تن دارد می‌گوید: «پشه‌ها امان ما را بریده‌اند. بچه‌ها را بیشتر می گزند. هوا هم خیلی گرم است، روزها داخل چادر نمی‌شود ماند و باید برویم زیر درخت‌ها که آنجا هم پر از پشه است، شب‌ها هم که پشه‌ها رد نور را می‌گیرند و نور هرجا که باشد پشه‌ها هم آنجا می‌روند».

اثری از روستا در مقصد بعدی نیست، چند خانوار در میانه درختان کنار یک جاده چادر زده‌اند؛ گوسفندهایشان را نیز همانجا نگهداری می‌کنند و در لابه لای چند درخت هم صندلی توالت فرنگی را گذاشته‌اند. این تمام امکانات زندگی آن چند خانوار سیل زده است. مردی میانسال که دیگران حاجی صدایش می‌کنند، می‌گوید: «روستایمان آنطرف بود، آب و برق نداریم و چون آب واردش شده، مجبور شدیم اینجا بیاییم که حداقل چند درخت دارد، گوسفندها را هم باید پیش خودمان نگهداریم چون ممکن است بدزدند». او هم از نبود حمام و سرویس بهداشتی گلایه می‌کند و می‌گوید: «اینجا مشکل برق هم داریم، کاش بگویید یک وسیله‌ای به ما بدهند که حداقل بتوانیم موبایلمان را شارژ کنیم، اینجا موبایل هم خیلی سخت آنتن می‌دهد».

چند کودک آن‌طرف تر در حال بازی هستند، بزرگترینشان دختری است که کلاس چهارم است، می‌گوید: «فعلا مدرسه هم نمی‌توانیم برویم تا آب فروکش کند. امیدوارم زودتر همه چیز درست شود. او درباره اینکه آیا مجریان برنامه کودک به آنجا هم آمده‌اند می‌گوید: «فکر نکنم اینجا بیایند، از وقتی سیل آمده، جز چند امدادگر و شما کسی اینجا نیامده است».

دوباره قایق سواری روی زمین‌های کشاورزی و مقصد بعدی که خانه یک خانواده پنج نفره در محاصره سیل است، خانه "جبار چنانی"، همسر و سه فرزند خردسالش در حومه روستای عفلوک. از چهاردهم فروردین ماه آب به خانه‌شان آمده و از آن زمان تا کنون در میان آب محبوسند.

جبار می‌گوید: «من اینجا دو هکتار زمین کشاورزی دارم، آخرهای تعطیلات نوروزی بود که هشدار سیل دادند، گفتند اینجا را باید تخلیه کنید، اما کجا باید می‌رفتیم، جایی را نداشتیم و از فامیل‌ها هم کسی به ما نگفت حالا که خانه‌تان به زیر آب می‌رود، خانه ما بیایید. ما هم غرور داریم و نمی‌شود که همینطور برویم خانه کسی که دعوتمان نکرده است. برای همین، همینجا ماندیم. البته همسایه کناری ما به خانه اقوامش رفت».

او که سه فرزند خردسال یک، سه و پنج ساله دارد، می‌گوید: «روزهای اول که آب وارد خانه شد، ما آمدیم وسط جاده تا آب پایین برود، چند روز بعد آب از خانه ما خارج شد و دوباره به خانه آمدیم، اما هنوز راه‌ها بسته است و اگر بخواهیم از خشکی برویم باید با موتور دو ساعتی تپه‌ها را دور بزنیم تا به سوسنگرد برسیم».

جبار درباره سرنوشت وسایل خانه‌اش هم گفت: «سپاه آمد و با کامیون یکسری از وسایل درشت خانه را برد. آدرس دادم و گفتم که وسایلم را به کجا ببرند. بعد خواهر خانمم خبر داد که وسیله‌ها رسیده و آن را یک گوشه برایمان نگه داشته‌اند».

او درباره وضعیت بهداشتی نیز می‌گوید: «توالت خانه که پر از گل شده و خراب است، حمام هم نداریم، خانمم هم چند روزی اسهال شدید گرفته بود که مردم با قایق برایش قرص آوردند، فعلاً هم خودم اینجا می مانم تا دزدی چیزی به خانه نزند». جبار به چادر سفیدرنگ هلال احمر هم اشاره می‌کند و می‌گوید: «این چادر را هم مردم رفتند و از هلال احمر گرفتند و برایم آوردند. قرار است همسرم را به یک اتاق که در حمیدیه از آقایی کرایه کردیم ببرم، اما خودم اینجا می مانم، نمی‌شود خانه را رها کنیم. چهارشنبه هم رفتم و از فرمانداری دو تا پتو گرفتم و این همه کمکی بود که به ما شد».

جبار که آب از داخل خانه‌اش خارج شده و تا پشت دیوار خانه اش رسیده ادامه می‌دهد: «چند نفری آمدند و خانه را دیدند، گفتند دیوار اتاق خواب ترک خورده و باید خانه مرمت شود، نمی دانم سیل به خانه‌ام چقدر خسارت زده و هنوز بررسی قطعی نشده، اما دو هکتار زمینم کاملاً به زیر آب رفته و محصولش خراب شده است».

"مهدی جلالی"، مسئول آتش نشانی سوسنگرد درباره آخرین وضعیت روستاهای این منطقه به ایسنا می‌گوید: «پیش از جاری شدن سیلاب با توجه به حجم بالای آب در رود کرخه و احتمال جاری شدن سیلاب در سطح شهر، به سوسنگرد و نیز روستاییان اطراف درباره اتخاذ تدابیر مناسب و حتی ترک شهر در صورت نیاز هشدارهای لازم داده شد. آب هم تا پنج کیلومتری شهرستان سوسنگرد رسید، اما با تدابیر اتخاذ شده از سوی مدیریت بحران و استانداری مسیر آب در شمال سوسنگرد منحرف شده به سمت تپه‌ها و زمین‌های کشاورزی هدایت شد، در غیر این صورت احتمال این که آب وارد این شهر شده و خسارات زیادی را به سوسنگرد وارد می‌کرد، وجود داشت.»

جلالی ادامه می‌دهد: «خط قرمز ستاد بحران جان شهروندان بود و به همین دلیل هم تاکید دولت و استانداری این بود که هیچ خسارتی در درجه اول به جان مردم وارد نشود، اما احتمال خسارات جانی به مردم شهر سوسنگرد که بیش از ۸۰ هزار نفر جمعیت دارد، وجود داشت، که با این اقدام گر چه متأسفانه زمین‌های زراعی دچار خسارات فراوانی شد اما مورد تلفات جانی در سوسنگرد نداشتیم.»

مسئول آتش نشانی سوسنگرد با بیان اینکه در حال حاضر آب در بسیاری از مزارع و زمین‌های کشاورزی مانده است، می‌گوید: «حجم دبی رود کرخه همچنان کمتر از دبی وارد شده به این رود است و به همین دلیل روان آب‌ها هنوز وجود دارند، در حال حاضر ۱۳ روستا در اطراف سوسنگرد در محاصره سیل هستند و در روستاهایی که آب فروکش کرده، آتش نشانان و دیگر امدادگران با پمپ‌های آب در حال تخلیه آب از داخل خانه‌ها هستند.»

او درباره وضعیت جاده بستان سوسنگرد که به زیرآب رفته بود نیز می‌گوید: «با اقداماتی که انجام شد آب از این جاده تا حد خیلی زیادی جمع آوری شده و دیگر در جاده نیست».

منبع: ایسنا