تاریخ انتشار: ۱۰:۵۶ - ۱۳ دی ۱۳۹۷
اقتصاد24 بررسی می‌کند؛

چرا بندر چابهار مهم شده است؟/ اولویت ایران به ماندن کدام کشور در چابهار است؟

چین و هند به عنوان اصلی‌ترین مشتریان نفتی ایران حاضرند مبالغ خوبی به عنوان فاینانس و طرح‌های توسعه‌ای چابهار هزینه کنند اما چرا کشورهای همسایه برای به دست گرفتن این بندر ژئوپلیتیکی سرودست می‌شکنند؟
چ111
اقتصاد24- این روزها چابهار برای کشورهای همسایه ایران خیلی مهم شده است و هرکدام از آنها برای گرفتن سهم بیشتر از این بندر مهم دعوا دارند. ژاپن، چین و هند به عنوان اصلی ترین مشتریان چابهار برای توسعه این بندر حاضرند مبالغ خوبی به عنوان فاینانس و طرح های توسعه ای هزینه کنند. اینکه چرا کشورهای همسایه برای به دست گرفتن این بندر ژئوپلیتیکی سرودست می شکانند و یا اینکه آمریکا این بندر را به عنوان تنها نقطه استثناء در ایران از تحریم ها معاف کرده مسئله ای است که در این گزارش به آن خواهیم پرداخت.

بندر چابهار به دلیل داشتن مزیت های فراوان نظیر بزرگترین بندر تجاری با بیشترین مرز آبی و قرار گرفتن در  راه اصلی ترانزیت با آسیای میانه، دارا بودن بزرگترین بندر تجاری هند و افغانستان و سرمایه گذاری هندی ها در تنها بندر اقیانوسی منطقه شرایط متفاوت تری نسبت به دیگر بندرهای مشابه دارد.

در حال حاضر سه کشور چین، هند و ژاپن برای دسترسی به آب‌های این بندر در تکاپو هستند و هر کدام از این کشورها در چهارچوب رقابت استراتژیک خود بر آنند که نیرو‌های دریایی خود را به نیروهای راهبردی (نیروهای دریایی آب‌های آبی) تبدیل کنند، بنابراین پهنه گسترده اقیانوس هند به میدانی برای رقابت ‌های استراتژیک دو کشور هند و چین تبدیل شده است.
در حال حاضر چین، هند و ژاپن برای دسترسی به آب‌های بندر چابهار در تکاپو هستند و هر کدام از این کشورها در چهارچوب رقابت استراتژیک خود بر آنند که نیرو‌های دریایی خود را به نیروهای راهبردی (نیروهای دریایی آب‌های آبی) تبدیل کنند

علت سرمایه‌گذاری چین در چابهار

چین در بندر گوادر حضور دارد و پاکستان، دشمن تاریخی هند، یکی از شرکای منطقه‌ای چین محسوب می‌شود. چین وارد کننده نفت است و بیشتر آن را از کشورهای خلیج فارس تامین می‌کند و از این‌رو منافع حیاتی در اقیانوس هند دارد و هدف از ایجاد «رشته مروارید» را گسترش روابط تجاری و حفاظت از منافع خارجی‌اش می‌داند.

این در حالی است که چین هنوز به پیشنهاد مشارکت و سرمایه‌گذاری در چابهار پاسخی نداده است ولی پذیرفتن این پیشنهاد از سوی کشوری که بنیه مالی فوق‌العاده‌ای دارد، بی‌شک توسعه چابهار را تسریع خواهد کرد. چین از طریق راه‌آهن به ایران متصل است و میزان سرمایه‌گذاری‌اش در ایران به مراتب بیشتر از هند است.

از سوی دیگر توسعه بندر چابهار برای ایران بسیار مهم است. ابراهیم جمیلی، رئیس اتاق بازرگانی ایران و هند در تهران می‌گوید، این بندر می‌رود که به یک مرکز حیاتی تجارت در دریای عمان تبدیل شود: «اولویت با هندی‌ها است. آنها وارد این [پروژه] شدند و زودتر از دیگران پا جلو گذاشتند، اما اگر سرمایه‌گذاران دیگری بیایند و به سرمایه‌گذاری در چابهار علاقه نشان دهند، قطعا برای آنها هم فضا و فرصت برای سرمایه‌گذاری وجود خواهد داشت.»
جمیلی: اولویت با هندی‌ها است. آنها وارد این [پروژه] شدند و زودتر از دیگران پا جلو گذاشتند، اما اگر سرمایه‌گذاران دیگری بیایند و به سرمایه‌گذاری در چابهار علاقه نشان دهند، قطعا برای آنها هم فضا و فرصت برای سرمایه‌گذاری وجود خواهد داشت

هندی‌ها چه منافعی در چابهار دارند؟

مشارکت هند در پروژه چابهار با هدف دور زدن پاکستان و ایجاد روابط اقتصادی با افغانستان و کشورهای آسیای مرکزی صورت گرفته و طبیعی است که  دعوت ایران از حضور چین و پاکستان می تواند بندر گوادر در پاکستان را تبدیل به یک پایگاه نظامی چین کند و این امر به عنوان زنگ خطری برای هند باشد و مزیت استراتژیک هند را تضعیف کند.

ظهور رقیب جدید(ژاپن)

شواهد نشان می دهد رقیب جدیدی در کنار چین و هند قد برافراشته و آن کشوری نیست جز ژاپن که به دلیل اختلافات تازه ای که با روسیه بر سر کسب گاز مایع پیدا کرده است قصد دارد تا چابهار را منبع احتمالی این سوخت در آینده کند.
شواهد نشان می دهد رقیب جدیدی در کنار چین و هند قد برافراشته و آن کشوری نیست جز ژاپن که به دلیل اختلافات تازه ای که با روسیه بر سر کسب گاز مایع پیدا کرده است قصد دارد تا چابهار را منبع احتمالی این سوخت در آینده کند

آمریکا طرفدار حضور کدام کشور در چابهار است؟

نگرانی واشنگتن و متحدان آن ناشی از این است که هند ممکن است کنترل پروژه را از دست بدهد و رهبری توسعه بندر را به چین واگذار کند و همه می دانند که اگر چین جایگزین هند به عنوان مجری اصلی در توسعه بندر شود، به طور غیرمستقیم موضع خود را در اقیانوس هند و دریای عربستان مستحکم‌تر خواهد کرد؛ این امر استراتژیست های آمریکایی را نگران می کند چرا که چنین سیر حوادث به نظرشان یک سناریوی واقعا وحشتناک است.

تمایل ایران به کدام سو است؟

برخی گمانه زنی ها حکایت از حضور چشم بادامی ها برای نجات چابهار از بی فعالیتی هندی ها در چابهار دارد. گذشته از آن تجربه کار با چینی ها به ایرانی ها ثابت کرده است که آنها اراده آهنینی در ساخت و ساز دارند، درست برخلاف کم‌کاری هندی ها در توسعه بندر .

به دو عامل یاد شده مسئله میزان آورده مالی را هم باید اضافه کرد، به طوری که چینی ها مبلغی بالغ بر 50 میلیارد دلار برای اجرای پروژه راهروی اقتصادی چین- پاکستان اختصاص داده اند در حالی که آنچه به سهم هند در پروژه بازسازی بندر چابهار مربوط است تنها 500 میلیون دلار تخمین زده شده است.

البته اگر ایران خود را به اقتصاد چینی ببندد و به پایگاه چین در آسیای غربی تبدیل شود آن وقت صحبت های تهران درباره خودکفایی پوچ خواهد بود با این حال، با توجه به مشکلات اقتصادی پیش‌رو اگر چین در روزهای سخت اقتصادی کمک خود را به ایران پیشنهاد کند، تهران به جز قبول آن، راه دیگری ندارد و این کمک مانند پاداش، مناسب بوده و برای مقابله با سیاست‌های آمریکا در منطقه به موقع است.

با این حال، اینکه ایران کدام کشور را برای سرمایه گذاری در اولویت می داند و آیا عذر هندی ها را می خواهد و چشم بادامی ها را جایگزین آن می کند بستگی به تصمیم آینده دولت دارد .

ارتباط حادثه تروریستی چابهار با معافیت از تحریم های آمریکا

عده ای از تحلیگران عملیات تروریستی اخیر چابهار را ناشی از اعطای معافیت به چابهار از تحریم های آمریکا و تسهیل سرمایه گذاری خارجی در این بندر که رقیب بندر گواتر پاکستان است مرتبط می دانند و معتقدند که این عملیات بیش از هر چیز خشم مقامات پاکستانی را به دنبال داشته است و متهم اصلی این انفجار همانند کشتار دیپلمات های ایرانی در مزار شریف، دستگاه امنیتی پاکستان (ISI) و دولت اسلام آباد است.
عده ای از تحلیگران عملیات تروریستی اخیر چابهار را ناشی از اعطای معافیت به چابهار از تحریم های آمریکا و تسهیل سرمایه گذاری خارجی در این بندر که رقیب بندر گواتر پاکستان است مرتبط می دانند

این در حالی است که فرضیه ناامن نشان دادن چابهار برای جلوگیری از سرمایه گذاری کشورهای همجوار از سوی عربستان و یا آمریکا به قوت خود باقی است و با چنین تحرکاتی قصد دارند نشان دهند که ریسک سرمایه گذاری در چنین پروژه هایی بالاست.

در کنار این فرضیات نباید عامل اهمیت توسعه اقتصادی افغانستان برای آمریکا را نادیده گرفت چراکه چابهار تنها راه کریدور زمینی انتقال کالا به افغانستان است که با تحریم این بندر امنیت کالایی افغانستان به خطر می افتد.

گذشته از آن گفته می شود که یکی از شروط هند به عنوان مشتری اصلی نفت ایران از آمریکا گرفتن معافیت برای چابهار بوده است.

فرضیه قوی تر آن است که آمریکا از طریق چابهار قصد دارد تا به صورت غیرمستقیم به چین که اکنون در فضای بین المللی تنش های زیادی در روابط آنها دیده می شود ضربه بزند.
ارسال نظر
قوانین ارسال نظر
لطفا از نوشتن با حروف لاتین (فینگلیش) خودداری نمایید.
از ارسال دیدگاه های نا مرتبط با متن خبر، تکرار نظر دیگران، توهین به سایر کاربران و ارسال متن های طولانی خودداری نمایید.
لطفا نظرات بدون بی احترامی، افترا و توهین به مسئولان، اقلیت ها، قومیت ها و ... باشد و به طور کلی مغایرتی با اصول اخلاقی و قوانین کشور نداشته باشد.
در غیر این صورت، «اقتصاد24» مطلب مورد نظر را رد یا بنا به تشخیص خود با ممیزی منتشر خواهد کرد.
برچسب منتخب
# مناطق آزاد

صفحه اول روزنامه‌های سیاسی امروز

پیش‌بینی هواشناسی تهران و ایران امروز + جدول

قیمت لیر ترکیه امروز در بازار + جزئیات

وضعیت هواشناسی امروز

قیمت دینار عراق امروز در بازار + جزئیات

قیمت خودرو‌های سایپا امروز جمعه ۲۸ دی ۱۴۰۳ + جدول

قیمت دلار و یورو امروز جمعه ۲۸ دی ۱۴۰۳ + جدول

قیمت سکه و طلا امروز جمعه ۲۸ دی ۱۴۰۳ + جدول

عکس/ پرسپولیس چند بار قهرمان سوپرجام شد؟

عکس/ پوستر پرسپولیس برای دیدار با سپاهان

عکس/ پوستر AFC برای مسابقه سوپرجام بین پرسپولیس و سپاهان

عکس/ نورا هاشمی با لباس محلی در قشم

تورم دلاری به بازار دستگاه‌های فلزیاب رسید/ افزایش ۱۰۰ درصدی جویندگان گنج در ۷ سال گذشته

عکس/ ترکیب پرسپولیس مقابل سپاهان

عکس/ شبنم قلی خانی و مستانه مهاجر در دبی

عکس/ کاریکاتور کریم باقری در دستان بانوی هوادار پرسپولیس

عکس/ حضور خبرنگاران در محل دیدار پزشکیان و پوتین

اینفوگرافی/ تفاوت شکست خوردن با بازنده بودن

قیمت خودرو‌های سایپا امروز شنبه ۲۹ دی ۱۴۰۳ + جدول

تصویری از ایلان ماسک و جف بزوس ۲۰ سال پیش

خواندنی‌ها
خودرو
فناوری
آخرین اخبار

تعیین تکلیف تعطیلی مدارس و ادارات تهران

پیام تسلیت رهبر انقلاب اسلامی درپی درگذشت حجت‌الاسلام سقای بی‌ریا

فیلم/ جزییات جدید از سوء قصد امروز به قضات بلندپایه از زبان پورمحمدی

دعوای صدراعظم آلمان با وزیر خارجه بر سر اوکراین

موسیمانه تا پای فسخ قرارداد با استقلال رفت

مدارس ابتدایی لواسان یکشنبه غیرحضوری شد

عکس/ مجریان صداوسیما لباس روسی بر تن کردند

روسیه از ایران خواسته به FATF بپیوندد

فیلم/ سخنگوی قوه قضاییه: در رابطه با ترور امروز افرادی شناسایی و دستگیر شدند

حضور دو بازیکن در استقلال منتفی شد

عکسی ماندگار در تاریخ /مارادونا در مقابل آلمان

زیاد النخاله: ایران حمایت همه جانبه‌ای از ما به عمل آورد

قیمت خانه و زمین در مکران افزایش یافت؟

نتانیاهو برای آتش‌بس با حماس دبه کرد؟

طعنه جمهوری اسلامی به کاظم صدیقی

فیلم/ رونمایی از نخستین شهر شناوری نیروی دریایی سپاه

دیپورت شاهزاده هری بریتانیا از امریکا؟

پیام تسلیت رهبر انقلاب در پی شهادت دو قاضی برجسته

مل گیبسون، جان وویت و سیلوستر استالونه سفیران ترامپ در هالیوود

فیلم/ مدارس ابتدایی دماوند در شیفت صبح فردا غیرحضوری شد

استراماچونی علیه طارمی

هشدار وزارت بهداشت: لبنیاتِ غیرپاستوریزه نخورید

چه کسی ابراهیم نبوی را کشت

رونمایی از شهر شناوری نیروی دریایی سپاه با حضور سرلشکر سلامی

رضا درویش در آستانه‌ خروج از پرسپولیس

کنکوری‌های سال آینده منتظر تغییرات نباشند

خبر خوش درمورد پاداش پایان خدمت فرهنگیان

فیلم/ عملیات شهادت طلبانه در تل‌آویو؛ یک کشته و ۲ زخمی

مدارس مقطع ابتدایی چهار شهرستان سیستان و بلوچستان تعطیل شد

پرواز آزادی به سوی استقلال + عکس

مسمومیت گسترده پرندگان در اهواز

پزشکیان: آماده تضمین امنیت در منطقه هستیم و نیازی به غرب نداریم + فیلم

فیلم/ بارش برف در زاهدان

آزادی ۲۹۶ اسیر فلسطینی محکوم به حبس ابد

کارتال به پرسپولیس نزدیک شد؟

چه بلایی بر سر لباس‌های جشن‌های ۲۵۰۰ساله آمد؟

۶ انتصاب جدید مسعود پزشکیان؛ حدادعادل پُست گرفت

ایلان ماسک در کاخ سفید دفتر کار خواهد داشت

عکس/ تصاویری از غزاله اکرمی بازیگر تلویزیون

پیش بینی قیمت دلار فردا ۳۰ دی ۱۴۰۳/ بازار دلار در بلاتکلیفی

وزیر علوم: آماده اعطای بورس تحصیلی به دانشجویان عراقی هستیم

عکس/ محمدرضا گلزار با ژستی جدی در کنار مایکل جکسون قلابی

پیش‌بینی بورس فردا یک‌شنبه ۳۰ دی ۱۴۰۳

هوای تهران دوباره آلوده می‌شود

حمله به وزارت دفاع اسراییل با موشک بالستیک

لبنیات دوباره گران شد؟

عکس/ جمع آوری پرچم آمریکا از دانشگاه نوشیروانی بابل؟

استقبال سرمایه داران بورسی ازطلا و نقره در بورس کالا

پیش بینی قیمت طلا و سکه فردا ۳۰ دی ۱۴۰۳/ افزایش قیمت طلا با چاشنی احتیاط

تاثیر فناوری‌ های نوین بر مدل های کسب و کار آینده چیست؟