منطقه آزاد تانگر، اولویت استراتژیک دولت مراکش برای توسعه اقتصادی و اجتماعی

اقتصاد۲۴ - ساجده رحیمی: در گزارشی با عنوان برترین مناطق آزاد جهان در سال ۲۰۱۹ به معرفی اجمالی بهترین مناطق آزاد جهان در سال ۲۰۱۹ از نگاه مجله Siteselection پرداختیم. از میان مناطق آزاد آفریقا، دو منطقه آزاد تانگر و لکی جزو برترین مناطق در نظر گرفته شده بودند در این گزارش به معرفی بیشتر منطقه آزاد تانگر خواهیم پرداخت.

به تازگی به موضوع مناطق آزاد و ایجاد فرصت‌های تجاری در افریقا توجه بیشتری می‌شود آفریقا با ۱۷ درصد سهم از تجارت بین قاره‌ای در مقام‌های بعدی پس از آسیا و اروپا قرار دارد و گفته می‌شود این اتحادیه قصد دارد این میزان را به بیش از ۵۰ درصد برساند. در همین راستا افریقا در پی گسترش مناطق آزاد خود و افزایش تجارت آزاد است و سالهاست این موضوع را پیگیری میکند. در سال ۲۰۱۸، واشنگتن طرح Prosper Africa را برای هدایت منابع ایالات متحده آمریکا و گسترش فرصت‌های تجاری در آفریقا راه اندازی شد.

بحث ایجاد منطقه آزاد تجاری قاره افریقا (AfCFTA) نیز از سال ۲۰۱۸ مطرح شد و روسای جمهور کشور‌های این قاره توافقنامه ایجاد آن را امضا کردند، اما عوامل مختلف و از آن جمله همه گیری بیماری کوید ۱۹ اجرای آن را به تاخیر انداخت و گفته می‌شود با آمدن بایدن امید‌ها برای رشد دوباره افریقا جان دوباره‌ای میگیرد و قرار بود در ژانویه ۲۰۲۱ با تمرکز بر تسهیل تجارت برای کسب و کار‌های کوچک و متوسط از سر گرفته شود.

مراکش کشوری مدیترانه ای، افریقایی و در حال توسعه است که توانایی زیادی برای اجرای برنامه‌های اقتصادی قاره افریقا و توسعه آن دارد. نزدیکی به اروپا، برخورداری از زبان مشترک با جهان عرب، گستردگی سواحل و داشتن آب و هوای متنوع از جمله مزیت‌های این کشور برای تجارت بین الملل به حساب می‌آید.

بیشتربخوانید: بنادر قطر در راستای رویارویی با آثار تحریم و درخشش جهانی در جام جهانی فوتبال ۲۰۲۲ تجهیز می شوند

همچنین این کشور در سال‌های اخیر با تغییر سیاست‌های سنتی خود گرایش خود را به غرب و الگوی توسعه غرب نشان داده است و با توجه بیشتر به سیاست‌های باز اقتصادی و اقتصاد آزاد مناطقی را راه اندازی کرده است که مورد توجه بسیاری از سرمایه گذاران از حوزه خاورمیانه را جلب کند. چنین چشم انداز‌هایی موجب شده تا دولتمردان این کشور پادشاهی برنامه‌های مختلفی را برای توسعه اقتصاد خصوصی در نظر بگیرند و حتی پستی به نام وزیر خصوصی سازی در کابینه وزرا تعریف کنند.

در گزارش قبل با عنوان رشد مناطق آزاد مراکش در سایه آرام خصوصی سازی بیشتر به موضوع خصوصی سازی در مراکش پرداخته ایم.

منطقه آزاد تانگر یا تانگر- مد Tanger-Med یک بندر کانتینری و یکی از مناطق آزاد اقتصادی کشور مراکش است که در سال ۱۹۹۹ شروع به کار کرد و از مناطق در حال رشد این کشور به حساب می‌آید. این منطقه تنها ۱۴ کیلومتر با اروپا فاصله دارد و به‌عنوان ششمین منطقه آزاد در مقیاس جهانی مطرح است.

تانگر یکی از بزرگترین بنادر در دریای مدیترانه و آفریقاست که با ظرفیت اولیه آن ۳٫۵ میلیون کانتینر حمل و نقلی و در ژوئیه ۲۰۰۷ به بهره برداری رسید. از سال ۲۰۱۹، بندر برای رسیدگی به بیش از ۹ میلیون کانتینر به روزرسانی شد و رتبه ۱۸ را در جهان دارد.

توسعه بندر تانگر بخشی از سیاست اقتصادی است که مراکش در راستای صادرات براساس هشت بخش مشخص شده صادرات با تاکید خاص بر توافقنامه تجارت آزاد با اتحادیه اروپا تا سال ۲۰۱۲ به اجرا درآورده است.

این منطقه توانسته ۶۰ هزار شغل ایجاد کرده و ۷ میلیارد سرمایه‌گذاری داشته باشد و در طی این سال‌ها درمجموع بیش از ۵۰۰ شرکت از ۳۵ ملیت مختلف در این منطقه آزاد تجاری تأسیس شده است.

موقعیت خاص بندر تانگر در تنگه جبل الطارق، در گذرگاه دو مسیر اصلی دریایی و ۱۵ کیلومتر از اتحادیه اروپا، آن را قادر خواهد ساخت که به بازار صد‌ها میلیون مصرف کننده از طریق مناطق آزاد تجاری و صنعتی تبدیل شود که توسط اپراتور‌های خصوصی شناخته شده اداره خواهند شد. مجتمع بندری در نظر گرفته شده برای آن نیز از لحاظ ایجاد مشاغل، ارزش افزوده و سرمایه گذاری خارجی اثر اقتصادی مهمی خواهد داشت. علاوه بر تأثیرات اقتصادی حاصل از فعالیت این بندر، ساخت و ساز آن، به ویژه از طریق سرمایه گذاری خارجی اثرات مهمی خواهد داشت.

منطقه آزاد تانگر چندین فعالیت مختلف دارد که از آن جمله صنایع خودروسازی، هواپیمایی، نساجی، غذا، الکترونیک، تدارکات، مهندسی فناوری اطلاعات و صنایع آموزشی ... است و علاوه بر مشوق‌های قوی اجرا شده در سطح ملی، دارایی‌های قابل توجهی را با هم ترکیب می‌کند که موقعیت جغرافیایی، مدل بازاریابی مناسب (فروش زمین و اجاره انبار‌های مجهز) و خدمات ارائه شده می‌تواند موقعیت اقتصادی مناسبی برای این کشور و حتی قاره افریقا به وجود آورد.