اقتصاد ۲۴-اوکراین ایران را متهم میکند که با گذشت دو سال از سرنگونی هواپیمای خود به تعهدات حقوقی بینالمللیاش عمل نکرده و راهحلی برای مجازات عاملان و پرداخت غرامت پیدا نکرده است.
هواپیمای مسافربری «بوئینگ ۷۳۷» بامداد ۸ ژانویه ۲۰۲۰ اندکی پس از برخاستن از فرودگاه بینالمللی امام خمینی تهران به مقصد کییف سقوط و ۱۷۶ شهروند ایران، کانادا، انگلستان، اوکراین، سوئد و چند کشور دیگر جان باختند.
اگرچه مقامات ایرانی ابتدا اعلام کردند که سقوط هواپیما به دلیل «نقص فنی» بوده، اما بعدتر اعتراف کردند که هواپیما بر اثر اصابت «تصادفی» موشک سرنگون شده است.
مقامات ایرانی همچنین پس از ماهها نتیجه تحقیقات و بررسی جعبه سیاه هواپیمای اوکراینی را در ۲۳ اوت ۲۰۲۰ اعلام کردند.
بیشتر بخوانید: دومین سالگرد سرنگونی هواپیمای اوکراینی
سازمان هواپیمایی کشوری ایران نیز روز ۱۷ مارس ۲۰۲۱ گزارش نهایی ۱۳۹ صفحهای خود را درباره سرنگونی هواپیما منتشر و اعلام کرد: سامانه پدافند هوایی، ابتدا هواپیمای اوکراینی را به عنوان هدف دشمن فرض کرده و پس از آن بدون دستور مرکز اولین موشک را پرتاب کرده است. سپس سامانه بر روی هدف متحرک قفل شده و موشک دوم را نیز شلیک کرده است.
دیمیترو کولبا، وزیر امور خارجه اوکراین در واکنش به گزارش مذکور اعلام کرد: «این یک گزارش نیست، بلکه مجموعهای از دستکاریهایی است که هدفشان تبرئه ایران است، نه افشای حقیقت. اگر ایران نمیخواهد حقیقت را به میل خود فاش کند، کشورش و شرکای بینالمللی آن حقیقت را آشکار خواهند کرد».
خبرگزاری رسمی ایران «ایرنا» بر اساس بیانیه معاون حقوقی ریاست جمهوری در سیام دسامبر ۲۰۲۰ اعلام کرد که هیات وزیران تصمیم گرفته به خانواده هر یک از جان باختگان این هواپیما ۱۵۰ هزار دلار غرامت پرداخت کند.
سخنگوی وزارت امور خارجه اوکراین هم در واکنش به آن اعلام کرد که غرامت پرداختی باید در نتیجه مذاکرات بین طرفین تعیین شود.
در همین حال دادگاهی در کانادا نیز پس از شکایت ۶ نفر از خانوادههای ۶۳ شهروند کانادایی کشته شده در این حادثه، ایران را مجموعا به ۱۰۷ میلیون دلار غرامت محکوم کرد.
گروه هماهنگی و واکنش بینالمللی که از طرف کشورهای کانادا، سوئد، انگلستان و اوکراین در خصوص هواپیمای سرنگون شده تشکیل شده بود، روز ۱۶ دسامبر ۲۰۲۱ در بیانیهای از ایران خواست تا روز ۵ ژانویه به درخواست آنان برای مذاکره در مورد موضوعاتی مانند تعهدات و جبران خسارت پاسخ دهد.
در این بیانیه آمده است: نزدیک به دو سال از سرنگونی هواپیما میگذرد و ایران در این مدت هیچ علاقهای به پایبندی به تعهدات حقوقی بینالمللی خود نشان نداده و صبر گروه هماهنگی لبریز شده است.
این گروه روز ششم ژانویه امسال اعلام کرد که از ایران پاسخ منفی دریافت کرده و بنابراین اقدامات دیگری برای حل این موضوع در چارچوب قوانین بینالمللی انجام خواهد شد.
آناتولی