تاریخ انتشار: ۱۳:۱۳ - ۲۸ خرداد ۱۴۰۱

قرعه‌کشی خودرو روشی قابل قبول است؟

رئیس‌جمهوری در همان بازدید قرعه‌کشی را روش موردقبول فروش خودرو ندانست. به همین ترتیب خودروسازان نیز پیرو دستورات و خواسته رئیس‌جمهوری ترتیبات لازم را اتخاذ کردند. حال آنکه برخی از شرکت‌های خصوصی نیز عرضه خودرو در بورس کالا را پیشنهاد کردند و در این زمینه اقداماتی انجام دادند.

قرعه‌کشی خودرو روشی قابل قبولی نیست

اقتصاد۲۴- رضا فاطمی‌امین وزیر صمت سه‌شنبه گذشته برای پاسخگویی به سوال نمایندگان راهی مجلس شد و از اقدامات ۱۰ماهه خود دفاع کرد. با این حال وی در قانع‌کردن نمایندگان ناکام ماند و کارت اخطار مجلسیان را دریافت کرد.

 نمایندگان مجلس رضا فاطمی‌امین را بیشتر بابت افزایش قیمت کالا‌های مختلف به صحن کشاندند. این در شرایطی است که آن‌ها از عملکرد خودرویی وزیر هم گلایه‌مند بودند. آخرین گلایه آن‌ها به مخالفت وزارت صمت با عرضه خودرو در بورس کالا برمی‌گشت.

تاکید وزیر صمت بر شفافیت

وزارت صمت بار‌ها بر شفافیت عرضه و تعیین قیمت عادلانه خودرو تاکید کرده، اما تنها «فروش یکپارچه» را مسیر اصلی در این زمینه می‌خواند و دیگر راه‌هایی که می‌تواند به شفافیت تولید و عرضه خودرو کمک کند، رانت‌زا می‌خواند.


بیشتر بخوانید: فروش خودرو بیشتر از تولید شد


آنچه مشخص است تعصب سیاستگذار خودرو در فروش یکپارچه و اصرار در این زمینه، اگرچه قادر به کنترل عرضه خودروساز است، اما در درازمدت نفعی برای زنجیره خودروسازی کشور نخواهد داشت.

در حال حاضر خودروسازان همچون روال سال‌های گذشته با مشکلات نقدینگی دست‌وپنجه نرم می‌کنند و هزینه تولید آن‌ها به دلیل قیمت‌گذاری دستوری با قیمت فروش همخوانی ندارد که این امر منجر به رشد زیان انباشته و ضرر تولید شده است.

از سوی دیگر به دلیل افزایش قیمت ۱۸‌درصدی خودرو در آبان‌ماه سال گذشته، رشد قیمت در سال جاری منتفی است؛ حال آنکه خودروساز مجبور به افزایش تولید خودرو با فاکتور گرفتن از رشد نرخ تورم و ارز در سال جاری است. این بدین معناست که امکان رشد تولید در شرایط کنونی و با توجه به محدودیت در مسیر نقدینگی برای خودروساز بسیار سخت و دشوار است.

از سوی دیگر وعده‌های حذف قرعه‌کشی خودرو آن هم با رشد تولید، ایجاد نوعی پارادوکس کرده است.

وعده رشد تولید در شرایطی است که سیاستگذار خودرو با واهمه از تبعات اجتماعی، افزایش قیمت را در سال جاری منتفی خوانده است؛ بنابراین وزارت صمت با تاکید بر قیمت‌گذاری دستوری، مسیر آزادسازی قیمت را مسدود، این در شرایطی است که عرضه خودرو در بورس کالا می‌تواند بهترین راهکار برای رشد تولید و همچنین کاهش زیان خودروسازی کشور باشد.

اما وزارت صمت با تعصب و پافشاری بر فروش یکپارچه خودرو، و مخالفت با عرضه در بورس کالا، فرمان به رشد تولید و حتی حذف قرعه‌کشی داده است.

ابهامی که در این زمینه وجود دارد این است که اگر وزارت صمت در پی رانت‌زدایی از فروش خودرو و خواهان شفافیت در عملکرد خودروسازان است، چرا تنها یک مسیر را نشانه گرفته و چشم بر دیگر راهکار‌های کارشناسانه بسته است؟ همانطور که عنوان شد نفع عرضه خودرو از بورس کالا برای دو طرف عرضه و تقاضاست؛ یعنی اینکه قیمت‌گذاری واقعی می‌تواند نقدینگی مورد‌نیاز خودروساز را تامین کند و منجر به رشد تولید شود.

این در شرایطی است که طرف تقاضا هم می‌تواند از افزایش تولید منتفع شود. با این حال اصرار بر پیمودن مسیر پراشتباه و تکرار تجربیات ناکام ظاهرا به رویه‌ای در سیاست‌گذاری خودرویی تبدیل شده است.

در این زمینه بسیاری از کارشناسان تاکید می‌کنند که وزارت صمت می‌تواند در کنار فروش خودرو از طریق سیستم یکپارچه، فروش خودرو در بورس کالا را نیز آزاد کند تا لااقل تجربه‌ای در این زمینه کسب شود. حال آنکه تعصب در این زمینه آن هم به بهانه تنظیم بازار سودی برای دو طرف عرضه و تقاضا نخواهد داشت.

اما یکی از فرامین رئیس‌جمهور، واگذاری سهام خودروسازان به بخش خصوصی است. حال آنکه ایجاد محدودیت در فروش تمامی خودروسازان (بخش دولتی و خصوصی) برخلاف جریان واگذاری سهام است. در این روش فروش خودرو‌های بخش خصوصی نیز تابع بخش دولتی قرار گرفته و دولت در این زمینه فرمان می‌راند.

ایراداتی به ایرادات بورس

عرضه خودرو در بورس کالا هرچند روش متداولی نیست، اما در شرایط کنونی صنعت خودرو شفاف‌ترین راه‌حل است. این روش می‌تواند جایگزین مناسبی برای قرعه‌کشی خودرو باشد. با این حال همان‌طور که عنوان شد وزارت صمت با طرح ایراداتی به مخالفت با عرضه بورس کالا پرداخت. وزارت صمت هفت دلیل برای مخالفت با عرضه خودرو در بورس کالا عنوان کرده است.

ایجاد سامانه یکپارچه فروش خودرو، چندقیمتی شدن خودروها، کم شدن عرضه، کمرنگ شدن نقش شورای رقابت در تعیین قیمت، عدم‌دریافت مجوز فروش از وزارت صمت و تردید در شفافیت، دلایل وزارت صمت برای جلوگیری از فروش خودرو در بورس کالا بود. با این حال این اشکالات وزارت صمت مورد قبول نمایندگان مجلس و کارشناسان خودرو و مدیران خودرویی قرار نگرفت.

اما همان‌طور که وزارت صمت ایراداتی را متوجه عرضه خودرو در بورس کالا کرده، عملکرد این وزارتخانه نیز در این زمینه قابل‌نقد است. آنچه مشخص است ابراهیم رئیسی اسفند ۱۴۰۰ در بازدید سرزده خود از ایران‌خودرو بر ایجاد فضا‌های جدید فروش خودرو تاکید کرد.

قرعه کشی خودرو روشی قابل قبول است؟

رئیس‌جمهوری در همان بازدید قرعه‌کشی را روش موردقبول فروش خودرو ندانست. به همین ترتیب خودروسازان نیز پیرو دستورات و خواسته رئیس‌جمهوری ترتیبات لازم را اتخاذ کردند.

حال آنکه برخی از شرکت‌های خصوصی نیز عرضه خودرو در بورس کالا را پیشنهاد کردند و در این زمینه اقداماتی انجام دادند.

بر این اساس شفافیت اولین خصلت عرضه خودرو در بورس خوانده شده، به طوری که در این روش دلالی ممکن نیست و قیمت خود در سازوکاری مشخص و قابل‌رصد تعیین می‌شد. دومین مزیت این روش نیز عبور از لاتاری شدن خرید خودرو بود.

واضح است که خودروسازان با ابتکار خود به‌نوعی دستور رئیس دولت را اجرا کردند. این در شرایطی است که این وظایف را وزارت صمت باید با ابتکار عمل خود اجرا می‌کرد نه با ایجاد محدودیت در عرضه و فروش خودرو. نکته بعدی اینکه مشکل عمده خودروسازی ایران، نبود نقدینگی است.


بیشتر بخوانید: بی‌اعتنایی بازار خودرو به نوسان‌های بازار ارز


این مشکل همانطور که پیش‌تر عنوان شد، سبب کاهش میزان تولید خودرو شده است. در برهه‌هایی دولت تصمیم گرفت با تزریق نقدینگی بر این مشکل فائق آید، اما فشار بدهی‌ها چشم‌گیر بود و دولت توانایی رفع این مشکل را نداشته و ندارد.

با این حال ابتکار عمل ورود به بورس کالا می‌تواند سهمی هر چند اندک، اما مهم در تامین نقدینگی داشته باشد.

این در شرایطی است که مشخص نیست وزارت صمت در وضعیتی که خود نمی‌تواند تامین‌کننده این بدهی‌ها باشد، چرا با عرضه خودرو در بورس کالا مخالفت کرده است و حتی دولت، خودروسازان را مجبور می‌کند تنها از طریق سامانه متمرکز قرعه‌کشی خودرو‌های خودشان را به فروش برسانند.

این در شرایطی است که سیاستگذار خودرو از مخالفان اصلی حضور شورای رقابت در قیمت‌گذاری خودرو است، بنابراین مشخص نیست خودروسازان باید با کدام نهاد روبرو شوند. از سوی دیگر بورس کالا یک بازار استاندارد است.

عامل چندقیمتی شدن خودرو‌ها چیست؟

خرید و فروش در آن رصد می‌شود و سازو‌کار‌های قیمت‌گذاری آن مشخص است. اما بازار‌های غیررسمی مانند بنگاه‌های سطح شهر، سایت‌های اینترنتی و دلال‌ها در شرایطی بر قیمت‌گذاری اثر می‌گذارند که شفاف نیستند و مشخص نیست چگونه به نرخ نهایی می‌رسند.

همین موضوع باعث چندقیمتی شدن خودرو‌ها شده است. اما در صورتی که – ولو به صورت موقت – بورس کالا مرجع فروش خودرو باشد، قیمت خودرو تنها از مرجع عرضه و تقاضا مشخص می‌شود. این نکته ظاهرا مورد غفلت سیاستگذار قرار گرفته است.

در همین حال ضوابط سازمان حمایت، ناظر به دستورالعمل نحوه قیمت‌گذاری است که مورد انتقاد خودروسازان بوده است، چرا که قانونی پرنقص و مبهم است و برای مثال در خصوص عرضه تکلیفی مقرر نکرده است و تنها به صورت کلی بیان شده است که ۲۰ درصد فروش باید اینترنتی باشد.

مستند به همین دستورالعمل باید یادآور شد که سامانه متمرکز قرعه‌کشی هیچ مصوبه‌ای ندارد و حتی توسط وزارتخانه‌ای تبلیغ می‌شود که رئیس دولت آن خواستار لغو روش قرعه‌کشی است.

مشخص نیست پافشاری دولت بر حضور خودروسازان در سامانه متمرکز قرعه وزارت صمت در کجا ریشه دارد؛ این در شرایطی است که وزارت صمت با سامانه قرعه‌کشی برخوردی متعصبانه دارد، جوری که در مقابل منتقدان این سامانه جبهه‌گیری می‌کند.

مشخص است که هدف وزارت صمت باید تسهیل خرید‌و‌فروش خودرو باشد و از هر سازوکار شفافی که مشتریان و تولید‌کنندگان را به خرید‌و‌فروشی راحت و شفاف برساند، باید استقبال کند.

منبع: دنیای اقتصاد
ارسال نظر
قوانین ارسال نظر
لطفا از نوشتن با حروف لاتین (فینگلیش) خودداری نمایید.
از ارسال دیدگاه های نا مرتبط با متن خبر، تکرار نظر دیگران، توهین به سایر کاربران و ارسال متن های طولانی خودداری نمایید.
لطفا نظرات بدون بی احترامی، افترا و توهین به مسئولان، اقلیت ها، قومیت ها و ... باشد و به طور کلی مغایرتی با اصول اخلاقی و قوانین کشور نداشته باشد.
در غیر این صورت، «اقتصاد24» مطلب مورد نظر را رد یا بنا به تشخیص خود با ممیزی منتشر خواهد کرد.

صفحه اول روزنامه‌های سیاسی امروز

قیمت گوشت گوسفند، گوساله و مرغ + جدول

پیش‌بینی هواشناسی تهران و ایران امروز + جدول

قیمت لیر ترکیه امروز در بازار + جزئیات

وضعیت هواشناسی امروز

قیمت دینار عراق امروز در بازار + جزئیات

قیمت سکه و طلا امروز شنبه ۱۱ اسفند ۱۴۰۳ + جدول

قیمت دلار و یورو امروز شنبه ۱۱ اسفند ۱۴۰۳ + جدول

جزییات تعطیلی مدارس و ادارات استان‌های کشور یکشنبه ۱۲ اسفند

قیمت خودرو‌های سایپا امروز شنبه ۱۱ اسفند ۱۴۰۳ + جدول

عکس/ حرکت عاشقانه سحر ولدبیگی وهمسرش در جشن سالگرد ازدواجشان

عکس/ حال و هوای ۵۲ سال پیش جاده قدیم تهران - کرج

عکس/ ژست صمیمی شهناز تهرانی در کنار عباس قادری با تیپ پلنگی

زیبایی خیره کننده جنگل‌های مازندران در یک روز برفی

عکس/ تیپ اجق وجق جواد عزتی و همسرش با کلیپس دهه ۸۰ و عینک آفتابی

عکس/ مراسم عروسی گریس کلی و شاهزاده موناکو ۶۹ سال پیش با لباس نظامی

عکس/ ژست گرم و دوستانه پوری بنایی و فلور نظری ۱۳ سال پیش

عکس/ گریم متفاوت یکتا ناصر و امین حیایی در کوکتل مولوتف

عکس/ نمایی باورنکردنی از ۶۴ سال پیش فرودگاه کرمانشاه

عکس/ احتمال حضور رونالدو در تهران قوت گرفت

خواندنی‌ها
خودرو
فناوری
آخرین اخبار

چگونه می توانم شغل مناسب پیدا کنم؟

پیش بینی قیمت دلار امروز ۱۲ اسفند ۱۴۰۳/ دلار به کریدور هشتم بازمی‌گردد؟

پیش بینی قیمت طلا و سکه امروز ۱۲ اسفند ۱۴۰۳/ قیمت طلا در آستانه سقوط؟

ماجرای طلاهای لاکچری ایتالیایی در بازار تهران چیست؟/ مردم گول نخورند، سودجویان به دنبال غالب کردن مصنوعات طلا‌های خارجی هستند

چرا پوشیدن جوراب به شما کمک می‌کند زودتر به خواب بروید؟

پیاده روی در پارک یا روی تردمیل، کدام بهتر است؟

کنایه عطاالله مهاجرانی به روحانیون

عکس/ پیام تبریک علی علیپور برای سرمربی پیشین پرسپولیس

تعطیلی مدارس ابتدایی اردبیل به دلیل بارش برف

سود سهام عدالت به‌زودی پرداخت می‌شود

دختر سیدحسن نصرالله هم از دست جلیلی ناراحت است

واریز عیدی بازنشستگان تأمین اجتماعی آغاز شد

فیلم/ مدیرعامل استقلال: تیم حفاظتی رونالدو گفته که به ایران نیاید

جیش الظلم مسئولیت شهادت دو نیروی بسیجی در سراوان را بر عهده گرفت

کشته شدن یکی از فرماندهان برجسته القاعده در سوریه

واکنش دبیر کل ناتو به مشاجره ترامپ و زلنسکی

شهادت دو مامور پلیس راهور در شهر ریگان + عکس

عکس/ چهره خندان همایون شجریان و علیرضا قربانی کنار هم

قیمت مصوب آش و حلیم در ماه رمضان اعلام شد

مدارس ابتدایی گیلان تعطیل شد

فیلم/ همه جملات عجیب و غریب جواد خیابانی در دربی

عکس/ طارمی نیمکت نشین بزرگ‌ترین بازی هفته سری آ

فیلم/ جناب خان محسن کیایی رو نابود کرد

پیام تسلیت رهبر انقلاب در پی درگذشت برادر حضرت آیت‌الله نوری همدانی

تمام مقاطع تحصیلی فیروزکوه فردا غیرحضوری شد

احتمال جیره‌بندی آب در تهران قوت گرفت

کنایه سنگین هاشمی‌نسب به داوری دربی

واکنش آذر منصوری به اظهارات امام جمعه قرچک

پزشکیان: با تغییر همتی هیچ مشکلی حل نمی‌شود

تعداد امضاکنندگان طرح استیضاح همتی اضافه شد

قیمت کیوی در آستانه ۲۰۰ هزار تومان

واکنش دنیامالی به غیبت در انتخابات فدراسیون فوتبال

فیلم/شباهت برنامه تازه گلزار و یکی از سکانس‌های بازیگری‌اش

دیدار تخت‌روانچی با قرقاش در ابوظبی + عکس

قانون جدید فوتبال: وقت‌تلف‌کردن دروازه‌بان = کرنر برای حریف

سککوک برنده جایزه عصر تراکنش در شاخه تامین مالی زنجیره تامین

فیلم/ تصاویر جالب از تجهیز پلیس راهور به پهپاد

پرسپولیس شاکی شد

عکس/ ایلان ماسک برای چهاردهمین بار پدر شد

اینفانتینو: ترامپ از من نخواست روسیه را به جام جهانی برگردانم

فیلم‌ها تا ساعت ۲ بامداد اکران می‌شود

فیلم/ طیب‌‌نیا از دولت رفته است؛ دولت فرمانده اقتصادی ندارد

این متهم معاملات خودرو به اعدام محکوم شد

پیش‌بینی بورس فردا یک‌شنبه ۱۲ اسفند ۱۴۰۳

خبر مهم وزیر صمت درباره روند توزیع کالابرگ

تاثیر دورهمی‌های خانوادگی بر آرامش روانی

عکس/ تحقیر و تمسخر زلنسکی در شبکه‌های اجتماعی

فیلم/ ترور دو نیروی بسیجی طرح امنیت در سراوان

قیمت جدید دام زنده امروز ۱۱ اسفند ۱۴۰۳ اعلام شد

منیزیم در کدام مواد غذایی است؟