اقتصاد۲۴- سینا تفنگ چی، مدرس علوم ارتباطات دانشگاه پیام نور در گفتگو با خبرنگار عصرهامون بیان کرد: کلاب هاوس (ClubHouse) شبکه اجتماعی نوظهوری است که در اپریل سال ۲۰۲۰ توسط پائول داویسون (Paul Davison) و روهان سث (Rohan Seth) تأسیس شد و برخلاف اینستاگرام که بر روی تصویر و ویدئو بسترسازی کرد، کلاب هاوس با تمرکز بر روی صدا و ایجاد اصطلاحاً یک پادکست زنده، موفق شد تا خیل عظیمی از مخاطب را دربر بگیرد.
کلاب هاوس اپلیکیشنی برای صدا
وی افزود: کلاب هاوس از محتوای متنی، ویدئویی و تصویری پرهیز کرد و به نوعی عنوانی که بر روی کتاب منتشر شده از گزارش «شان مک براید» (Seán MacBride) در اجلاس بیستم یونسکو منتشر شده بود، یعنی «یک جهان چندین صدا» را به نمایش گذاشت.
این کارشناس فضای مجازی تصریح کرد: در مقایسه با سایر شبکه‌های اجتماعی نیز باید توجه داشته باشیم که کلاب هاوس موفق شد تا در بازه زمانی بسیار کم از عمر خود، خیل عظیمی از مخاطب را با خود همراه کرده و از همین رو بیش از پیش مورد توجه قرار گرفته است.
وی ادامه داد: دریافت کد دعوت (clubhouse invite code) برای ثبت نام و نیز محدودیت سیستم عاملی برای نصب این برنامه نیز مانع از محبوبیت این شبکه اجتماعی نشد و میل و نیاز مخاطب به گفتگو در یک جامعه چندین صدایی و غیرمتن محور بودن آن سبب شد تا انبوه جمعیت با راه‌های مختلف در مسیر عضویت در این شبکه اجتماعی قرار بگیرند.
بیشتر بخوانید: راه اندازی آزمایشی خدمات اشتراک پولی در کلاب هاوس
به گفته تفنگ چی، یکی از دلایل محبوبیت و استقبال از این شبکه را باید پاندمی کرونا دانست؛ با توجه به اینکه مردم در این بازه زمانی ارتباطات فیزیکی، صوتی و تصویری حضور همگانی مسئولین و مردم از تمام مناطق، شهر‌ها و کشور‌ها و نیز طیف گسترده‌ای که از مشاغل و با عقاید گوناگون در این شبکه امکان گفتگو داشتند نیز سبب شد تا به کلاب هاوس توجه بیشتری شود.
وی ادامه داد: حضور همگانی مسئولین و مردم از تمام مناطق، شهر‌ها و کشور‌ها و نیز طیف گسترده‌ای که از مشاغل و با عقاید گوناگون در این شبکه امکان گفتگو داشتند نیز سبب شد تا به کلاب هاوس توجه بیشتری شود.
کلاب هاوس و انتخابات ۱۴۰۰
متخصص فناوری‌های نوین رسانه‌ای در بخش دیگر سخنان خود با تاکید بر این مطلب که کلاب هاوس همچون ردیت (Reddit) در انتخابات ۲۰۰۸ و ۲۰۱۲ آمریکا؛ توئیتر و فیسبوک در جریان انتخابات سال ۱۳۸۸؛ تلگرام در جریان انتخابات ۱۳۹۴ مجلس شورای اسلامی و ۱۳۹۶ ریاست جمهوری را دارد، گفت: شبکه‌های اجتماعی اشاره شده تأثیر ویژه‌ای بر روی جریان سازی در انتخابات‌های یاد شده داشت و در این دوره نیز با توجه به محدودیت‌هایی که برای سایر شبکه‌های اجتماعی به وجود آمد و همچنین فیلترینگ گسترده‌ای که دوباره شاهد آن هستیم، کلاب هاوس می‌تواند تنور انتخابات را داغ‌تر کند.
وی با اعتقاد به سالم بودن فضای شبکه اجتماعی کلاب هاوس تصریح کرد: هم اکنون درگیر موج چهارم پاندمی کرونا هستیم و با توجه به محدودیت‌ها برای سفر‌های انتخاباتی و گفتگو‌های رسانه ای، این شبکه اجتماعی می‌تواند خیل عظیمی از دیدگاه‌ها را درگیر کرده و با کاندیدا و مسئولان مورد نظر بدون واسطه و بدون تفکر تک بعدی امکان گفتگو ایجاد کرده است و بدین ترتیب همه مردم امکان گفتگو داشته و می‌توانند فرد مورد نظر را به چالش کشیده و همچنین پاسخ سوالات خود را دریافت کنند.
این مدرس علوم ارتباطات اضافه کرد: همانطور که پیشتر هم اشاره کردم، این شبکه اجتماعی، با چندصدایی حاکم برخود می‌تواند عقاید، جنسیت ها، فرهنگ‌ها و افراد مختلف را درگیر کرده و در نتیجه در بازه زمانی انتخابات بسیار می‌تواند مفید واقع شود.
وی ادامه داد: در عالم هیچ چیزی وجود ندارد که یکپارچه مفید باشد و هیچ ضرری را با خود به همراه نداشته باشد و طبعاً این شبکه اجتماعی نیز دارای معایبی هست، لکن آنچه که سبب می‌شود این معایب بیشتر نمود پیدا کند، بحث مربوط به نوع استفاده و نوع مدیریت فرد هست؛ همانطور که در آیه ۳ سوره انسان آمده است «انَّا هَدَیْناهُ السَّبیلَ امَّا شاکِراً وَ امَّا کَفُوراً»؛ ما تکلیفی برای جبر مخاطب نداریم و او خود باید تعیین کند که چگونه از فضایی که در اختیارش قرار گرفته، بهین استفاده را انجام دهد.
تفنگ چی افزود: ما صرفاً باید فرهنگ سازی کنیم و مخاطب را به سمت بهره مندی مفید از این شبکه اجتماعی هدایت کنیم.
متخصص فناوری‌های نوین رسانه‌ای ادامه داد: عده‌ای به دنبال ایراد گرفتن از هر بستری هستند، برخی از کلاب‌ها دارای محتوا‌های نامناسب هستند و در آن عده‌ای گفتگو می‌کنند؛ اما هریک از ما می‌توانیم کلاب‌های تاثیر گذار ایجاد کرده و آدم‌های دارای دغدغه با محتوا‌های سالم تر، اصیل‌تر و مورد نیازتر را جذب کنیم. اگر چه آن محتوا‌هایی که به عنوان ناپسند برچسب می‌خورند هم شاید از نظر برخی ناپسند باشد، اما دغدغه و اقتضای سن جوان امروز است که در این فضا حرف می‌زنند و ما نباید با مانع تراشی‌ها ذهن آن‌ها را کوتاه‌تر کنیم و توجه آن‌ها را نیز بیشتر برای ادامه این رفتار و دغدغه‌ها جلب کنیم.
به جای فیلترینگ فرهنگسازی کنیم
وی تاکید کرد: فرهنگسازی ما می‌تواند تاثیر گذار باشد، فیلتر کردن راهکار عملی نیست، زیرا مدتی بعد مخاطب از مجرای دیگر وارد شده و در راستای رفع دغدغه‌های خود حرکت می‌کند که ممکن است با توجه به محدودیت‌های در نظر گرفته شده، مسیر مناسبی را نیز انتخاب نکند و آنجاست که ما با محدوسازی خود مخاطب را در مسیری ناسالم هدایت کردیم؛ پس با تأکید فراوان باز هم عرض می‌کنم که بهترین و مناسبت‌ترین راه حل برای خطرات احتمالی، فرهنگ سازی است.
این کارشناس فضای مجازی ادامه داد: از نظر بنده شبکه اجتماعی کلاب هاوس فضای گفتگو را تقویت و صعه صدر در گفتگو را بیشتر کرده است.
محتوای سالم در فضای مجازی تولید شود
تفنگ چی بیان کرد: بحثی وجود دارد به نام «پذیرش فناوری» یا «Technology Acceptance»، این مهم بیان می‌کند که پذیرش فناوری می‌تواند موجب تدوین سیاست‌های مطلوب‌تر و اتخاذ تصیمات مناسب‌تر شود و در غیر اینصورت و با پذیرش ناقص فناوری که در پی جبر استفاده همگانی از آن به وجود می‌آید، شاهد تصمیم سازی‌های زیان رسان خواهیم بود؛ هم اکنون نیز متاسفانه رسانه‌هایی که دیدگاه‌های محدود کننده‌ای دارند یا مسئولین و افرادی که فکر می‌کنند از هر چیز یک تهدید باید استخراج شود، نسبت به این شبکه اجتماعی واکنش نشان می‌دهند در حالی که اگر پذیرش فن آوری داشته باشیم به راحتی می‌توانیم در زمینه‌های متفاوت با دست بازتر فعالیت کنیم.
این مدرس علوم ارتباطات در پایان با اشاره به تاکید رهبر معظم انقلاب در دیدار با اعضای شورای عالی فضای مجازی در سال ۱۳۹۶ مبنی بر راه اندازی دستگاه تولید محتوا، خاطر نشان کرد: این مهم بدین منظور است که به جای گرفتن ایرادات یا اینکه تقصیرسازی با کلیدواژه‌های معاند و ضدانقلاب کنیم، بیاییم با بسیج سالم محتوا، محتوای تمیز، کارآمد، مفید و موثر و با فرهنگ سازی درست خودمان کلاب های اثرگذار ایجاد کنیم و با یک تولید محتوای سالم مانع از آن شویم که دیگران منفعت شخصی از یک شبکه ببرند که در این راستا باید اثر بخشی خود را بیشتر کنیم و نگذاریم آن چه مورد وثوق مردم است از دستشان برود.