اقتصاد۲۴ - محمد آیتی: صعود فوق‌العاده شاخص بورس در سال ۹۸ باعث شد تا میلیون‌ها ایرانی به‌دنبال کد بورسی بروند تا به امید درآمد بیشتر در این بازار، سرمایه‌گذاری کنند، غافل از اینکه نه تنها شاخص بورس دیگر بالا نخواهد رفت که هرچه جلوتر رفتیم با افت‌های شدید هم روبرو شدیم و این یعنی از دست رفتن سرمایه مردمی که چند سالی است در بدترین شرایط اقتصادی کشور روز‌ها و شب‌ها را سپری می‌کنند.
حال، بیش از ۳۰ میلیون کد بورسی در کشور وجود دارد؛ افرادی که از وضع پیش آمده عصبانی‌اند و سوال اصلی آن‌ها این است که چرا کار به اینجا رسید و چه باید کرد؟
در این رابطه، بهروز محبی عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس یازدهم به اقتصاد۲۴ گفت: بازار سرمایه از اواسط سال گذشته روند رو به نزول خود را آغاز کرد و شاخص بورس آنطور که در اواخر سال ۹۸ با رکورد‌های حیرت‌انگیز در حال رشد بود در اوایل تابستان ۹۹ برعکس شد و آنچنان شاخص بورس منفی شد که نه تنها سود مردم از سرمایه‌گذاری در بورس از بین رفت، بلکه سرمایه اصلی آن‌ها هم نابود شد و همانطور که شاهد هستیم همچنان حال بورس خوب نیست.
وی افزود: ما در بودجه ۱۴۰۰ سعی کردیم نگاه ویژه‌ای به احیای بازار سرمایه بکنیم تا نارضایتی‌ها را از عملکرد دولت در ماجرای بورس کاهش دهیم. در همین راستا جلساتی میان کمیسیون برنامه و بودجه مجلس با سازمان برنامه و بودجه تشکیل شده که به‌دنبال نتیجه‌گیری نهایی هستیم.
نماینده سبزوار تصریح کرد: در سالی که گذشت، افراد زیادی اعم از کارشناسان اقتصادی و نهاد‌های داخلی و خارجی بر این باور بودند که رشد اقتصادی ایران با فشار‌های حداکثری تحریم‌ها منفی خواهد شد، اما طبق آماری که اخیراً منتشر شد نشان می‌دهد که ما در بحث اقتصادی تا حدودی موفق بودیم و توانسته‌ایم رشد اقتصادی ایران را با تمام مشکلات موجود مثبت کنیم که این موضوع یک دستاورد بسیار بزرگ برای اقتصاد و ملت ایران است، اما نکته مهمی که وجود دارد این است که دولت رشد اقتصاد ایران را نتیجه عملکرد خوب خود می‌داند و توجهی به سرمایه از دست‌رفته مردم در بازار سرمایه نمی‌کند. دولت دوازدهم با توجه به این که ادعا می‌کند برای کسری بودجه از بانک مرکزی پولی قرض نگرفته، با افزایش مالیات‌ها کسری بودجه خود را از جیب مردم جبران کرده است.
بیشتر بخوانید: افت ۱۱ هزار واحدی شاخص بورس
وی اظهار داشت: دولت از بازار سرمایه و بورس سود کرده است. آن‌ها نزدیک به ۱۷ هزار میلیارد تومان مالیات از معاملاتی که در بورس صورت گرفته دریافت کرده‌اند. نقد جدی وجود دارد که حقوقی‌ها نظم بورس را به هم زدند و سهم فروختند و عرصه را ترک کردند؛ این رویکرد که بسیاری بر آن باور دارند، نقطه تاریک و منفی اقتصاد ما در سال ۹۹ بود، هرچند من شخصاً با قاطعیت در این باره صحبت نمی‌کنم، ولی نتیجه آن خالی ماندن دست مردم در بورس است.
محبی بیان کرد: نمایندگان در کمیسیون برنامه و بودجه در حال بررسی بحران بورس هستند و دو فرضیه وجود دارد که اولی این است که این سرمایه از جیب مردم به جیب دولت و حقوقی‌ها رفته است و یا شاخص بورس به‌طور کلی در حال نزول است و همه از این افت شاخص در حال ضرر هستند که هنوز جواب مشخصی برای این دو فرضیه وجود ندارد. از این‌رو آقای قاضی‌زاده‌هاشمی نماینده مشهد پیشنهاد کرده است که اگر این سرمایه توسط عده‌ای و با سوء استفاده از اعتماد مردم خارج شده و به جیب عده‌ای و مخصوصاً دولتی‌ها رفته است از دستگاه قضایی درخواست ورود کنیم تا این سرمایه را پس گرفته و دوباره به بازار سرمایه تزریق کنند.
وی افزود: دولت برای دفاع از عملکرد خود در بازار سرمایه بیشتر تقصیر را بر گردن مردم می‌اندازد و اعتقاد دارد افت شاخص، ناشی از کم‌سوادی مردم و عدم‌آگاهی آن‌ها از خرید درست سهام است و باید صبر داشته باشند تا شاخص دوباره رشد کند و از طرفی منتقدان دولت بر این باور هستند که دولت این سرمایه را برای جبران کسری بودجه خود از بورس توسط حقوقی‌ها خارج کرده است. ما در جلسات متعددی که با وزیر اقتصاد داشتیم به‌صورت جدی به ایشان گفتیم که این یک بهانه است که مردم علم خرید سهام در بورس را ندارند، بحران فعلی که در بورس به‌وجود آمده است نتیجه سوء مدیریت و در راس آن، سازمان بورس و وزارت اقتصاد دولت دوازدهم است که به‌طور صحیح بر اعمال افراد سودجو نظارت نکردند و اجازه عرضه سهام شرکت‌هایی را در بورس دادند که اصلاً وجود فیزیکی ندارند و تنها برای کلاه گذاشتن بر سر مردم وارد بورس شده‌اند.
عضو کمیسیون برنامه و بودجه یادآور شد: مجلس یازدهم برای جبران سرمایه از دست رفته مردم سعی کرد تا وزیر اقتصاد را استیضاح کند و اکثر نمایندگان از جمله بنده با استیضاح وزیر موافق هستیم، اما هیت رئیسه مجلس یازدهم با این استیضاح در شرایط فعلی موافق نیست و اعتقاد دارند، چون در اواخر دولت دوازدهم هستیم این کار، یک اقدام بیهوده است و تا وزیر بعدی جایگزین شود، دولت تغییر خواهد کرد و از طرفی مجلس در شرایط فعلی درگیر طرح‌های دوفوریتی بسیاری است که تا آن‌ها به نتیجه برسند ما به زمان انتخابات ۱۴۰۰ خواهیم رسید.
این چهره اصولگرای مجلس یازدهم گفت: ما در مجلس جلسات متعددی با کارشناسان حوزه بورس برگزار کردیم و پیگیر عامل افت شاخص بورس از متخصصان این حوزه شدیم که به نتیجه کلی و یک راهکار عملی نرسیدیم و هنوز یک برنامه مشخص برای بازگشت شاخص بورس به نوار صعوی پیدا نکرده‌ایم و از طرفی، طرح تحقیق و تفحص از بورس را امضا کردیم که هنوز هیئت رییسه مجلس آن را امضا نکرده و در دست بررسی است.
بهروز محبی در پایان خاطرنشان کرد: افت شاخص بورس تنها به عوامل درونی این سازمان بستگی ندارد، بلکه تحریم‌های آمریکا، شیوع ویروس کرونا و از این‌دست موارد هم تاثیر بسزایی بر کاهش شاخص بورس داشته‌اند که مخالفان و موافقان دولت هر دو بر این باورند که مردم در شرایط فعلی باید صبر داشته باشند تا تکلیف انتخابات و رییس جمهور بعدی مشخص شود و در این فرصت باقی مانده مجلس به دولت اعلام کرده است که هر راهکاری که به رشد شاخص بورس کمک می‌کند ارائه کند تا ما در مجلس آن طرح را در سریع‌ترین زمان ممکن به رای‌گیری بگذاریم تا کمکی به بازار سرمایه شود. بنده اعتقاد دارم رییس جمهور آینده ایران باید یک برنامه علمی و راهبردی برای نجات بازار بورس داشته باشد تا سرمایه‌ای که مردم در یک سال گذشته از دست دادند را با اقدامات سنجیده جبران کند و مردم هم باید علم و آگاهی خود را نسبت به بازار بورس افزایش دهند تا ان‌شاالله دیگر با چنین بحران و نارضایتی بالایی در جامعه مواجه نشویم.