اقتصاد۲۴ - خبرگزاری آسوشیتدپرس بامداد امروز به نقل از مقامات کنونی و سابق آمریکایی و همچنین منابع آگاه اعلام کرد، دولت بایدن در حال بررسی عقب نشینی از برخی از سختترین تحریمهای اعمال شده دوره ترامپ علیه ایران است تا بدین ترتیب تهران را به بازگشت به پایبندی به توافق هستهای متقاعد کند. با این حال این منابع اعلام نکردند دولت واشنگتن در حال بررسی لغو کدام تحریمها است. این مقامات عنوان کرده اند که آماده لغو هر تحریمی که با توافق هستهای ناسازگار و ناهماهنگ بودهاست، هستند.
پایگاه بلومبرگ هم به نقل از برخی منابع خبری گزارش داد که مقامات ارشد آمریکایی جهت گفتگو درخصوص ایران به خاورمیانه سفر خواهند کرد. این تیم اعزامی متشکل از مقاماتی از وزارت خارجه، شورای امنیت ملی و وزارت دفاع آمریکا به ریاست برت مکگورک، هماهنگکننده سیاست خاورمیانه در شورای امنیت ملی و درک چولت، مشاور وزیر خارجه آمریکا خواهد بود.
پیشتر نیز روزنامه آمریکایی وال استریت ژورنال به نقل از منابع آگاه مدعی شد که دولت بایدن چراغ سبز را برای رفع برخی تحریمهای مهم اقتصادی و نفتی داده است.
این منابع میگویند آمریکا آماده رفع تحریمهای اعمالشده علیه بانک مرکزی ایران و شرکتهای نفتی و نفتکش این کشور به بهانه «تروریسم» و چند بخش دیگر اقتصاد ایران از جمله فولاد و آلومینیوم است.
یک مقام ارشد اروپایی مدعی شده آمریکا آمادگی خود را برای رفع تحریمها علیه بخشهای خودروسازی، کشتیرانی، بیمه و دیگر صنایعی که تحریمهای آنها قرار بود در برجام رفع شود اعلام کرده است.
به گفته منابع مذکور، این اعلام آمادگی آمریکا با درخواست ایران برای ارائه تضمین و تعیین چشمانداز مشخص پاسخ داده شده است.
براساس این گزارش، برخی پیچیدگیهای سیاسی داخلی هم برای آمریکا و هم برای ایران وجود دارد که مذاکرات را وارد مرحله سختتر کرده است.
واشنگتن همچنین برای رفع تحریمهای بخش صنعت ایران نیز اعلام آمادگی کرده است.
این خبر در حالی اعلام میشود که گفتگوهای میان ایران و گروه ۱+۴ با ادامه جلسات کارگروههای کارشناسی در سه حوزه تحریم، هستهای و ترتیبات اجرایی در وین ادامه دارد.
روز گذشته دو کارگروه هستهای و تحریم کار بر روی متون را ادامه داده و کارگروه کارشناسی ترتیبات اجرایی نیز برای نخستین بار تشکیل جلسه داد.
بیشتر بخوانید: خبر مهم درباره لغو تحریمهای ایران
دیروز همچنین نشستهایی به صورت دو و چندجانبه میان روسای هیأتهای مختلف ایران و ۱+۴ برگزار شد.
قرار است گزارش کارگروههای کارشناسی به کمیسیون مشترک ارائه و در صورت نیاز کمیسیون بار دیگر تشکیل جلسه دهد.
مذاکره کنندگان توافق هستهای ایران (برجام) در نشست روز گذشته (سه شنبه) وین بر تسریع روند مذاکرات تأکید کردند. در این راستا، یک منبع دیپلماتیک در گفتگو با خبرگزاری فرانسه از حصول نتیجهای مشخص تا یک ماه آتی ابراز امیدواری کرد.
میخائیل اولیانوف، نماینده روسیه در سازمانهای بینالمللی واقع در وین نیز میگوید کارگروههای هستهای و لغو تحریمها به در نظر گرفتن اقداماتی که ایران و آمریکا باید برای احیای برجام انجام دهند، ادامه دادند و در همین راستا جلسه کارگروه سوم درخصوص ترتیبات عملی امروز برای اولین بار تشکیل شد. وی همچنین اظهار داشت: گفتگوها نشان داد که مشارکت کنندگان درباره احیای کامل توافق هستهای به شکل اصلی متحد هستند.
با این حال چالشها و موانع مهمی پیش روی طرفین در این مذاکرات قرار دارد؛ موضوعی که سیدعباس عراقچی رئیس هیات مذاکره کنندگان ایرانی نیز بدان اشاره و دو روز گذشته اظهار داشت که ممکن است مذاکرات مقداری طولانیتر شود.
در بحبوحه این تحولات جو بایدن رئیس جمهوری آمریکا بر اهمیت دیپلماسی در موضوع ایران و کره شمالی تاکید کرد. وی در سخنانی در جلسه مشترک کنگره اظهار داشت که در مورد برنامههای هستهای ایران و کره شمالی که تهدیدی جدی علیه امنیت ما و دنیا هستند با متحدانمان همکاری نزدیکی خواهیم داشت تا از طریق دیپلماسی و بازدارندگی قوی به تهدیدهای ناشی از این کشورها بپردازیم.
گامهای بسیار خوبی در نشست وین برداشته شده است
محمود واعظی رییس دفتر رییس جمهوری روز پنجشنبه در گفت وگویی با پیچیده خواندن مذاکرات وین، اظهار داشت:، اما نسبت به پیچیدگی اش، آنچه که تا به امروز انجام شده امیدوارکننده است و گامهای خیلی خوبی تاکنون برداشته شده است.
وی ادامه داد: باید داخل کشور هم تلاش شود و مراعات کنیم تا حرفها و مواضع و رفتار ما تقویت کننده تیم مذاکره کننده باشد.
رییس دفتر رییس جمهوری در عین حال خاطرنشان کرد: هم تندروها در داخل آمریکا و هم رژیم صهیونیستی به دنبال شکست این مذاکره و به نتیجه نرسیدن آن هستند و برخی کشورهای منطقه هم این امر را دنبال میکنند، اما مهم این است خودمان مراقبت کنیم تا مذاکرات زودتر به نتیجه برسد.
وی با بیان اینکه برداشته شدن هر چه زودتر تحریمها به نفع همه است، افزود: البته این به این معنی نیست که عجله کنیم و سیاست دولت در مذاکرات وین این است که عجله و فرصت سوزی نمیکنیم.
واعظی تاکید کرد: آنچه منافع کشور است را همگام با اصول و چارچوب معین شده از سوی مقام معظم رهبری پیگیری میکنیم و به نظر میرسد در این چارچوب گامهای بسیار اساسی برداشته و تا کنون در بخشهای مهمی تفاهم شده است.
خشم تندروها و هواداران ترامپ از فضای مثبت کنونی
بروز نشانههای مثبت و امیدوارکننده از مذاکرات وین، نشان دهنده عزم طرفین برای رسیدن به یک تفاهم است. به گفته حسن روحانی رئیس جمهوری کشورمان همه کشورهای دنیا به اتفاق هم به این باور رسیده اند که تنها چاره مشکلات بازگشت آمریکا به تعهدات و لغو تحریمها است. موضوعی که خوشایند تندروها و ترامپیستهایی است که در مقالههای خود به آشکارا و در کمال بی شرمی از همه گیری بیماری کووید ۱۹ در ایران و پیامدهایش بر کشور ابراز خرسندی میکنند. نمونه اخیر آن مربوط به مقاله مشترک لیندسی گراهام سناتور تندور و حامی ترامپ با مورگان اورتگاس سخنگوی اسبق وزارت امور خارجه آمریکا است که در فارن پالیسی با اشاره به همه گیری ویروس کرونا در ایران آن را ناشی از مدیریت غلط در ایران تلقی کردند و تاکید بر آن داشتند که چنین وضعیتی اقتصاد ایران را به شدت آسیب پذیر کرده است و در این شرایط بایدن اهرم فشارهای زیادی دارد.
مقاله در ادامه میافزاید: با لغو تحریمها ایران میتواند در یک روز به ۹۰ میلیارد دلار دست یابد و در همین حال احیای برجام احتمالاً صادرات نفت ایران را دوباره نیرو میبخشد و سالانه نزدیک به ۵۰ میلیارد دلار به نرخ امروز بازار به خزانه جمهوری اسلامی ایران اضافه میکند. متعاقب آن نیز دیگر تحریمهای اقتصادی هم لغو خواهند شد که موجبات تقویت بخشهای فلزات و پتروشیمی ایران را نیز فراهم خواهد آورد.
بروز نشانههای مثبت دیپلماسی
تلاشهای طرفین برای احیای توافق هستهای در مذاکرات وین در حالی ادامه دارد که گفتگوهای ایران و عربستان نیز در روزهای اخیر در عراق برگزار شد که به باور کارشناسان پیشرفت در آن میتواند بر نتایج مذاکرات وین نیز موثر باشد. در حالی که محمد بن سلمان ولیعهد عربستان نیز نسبت به ایجاد روابط خوب با ایران ابراز امیدواری کرده است. در همین حال سفر منطقهای وزیر امور خارجه کشورمان به کشورهای عربی نیز از اهمیت بسزایی برخوردار بوده، به ویژه کشور عراق که در آستانه برگزاری انتخابی مهمی است. ارزیابی و تحلیل کارشناسان و رسانهها گویای این است که علائم و نشانههای مثبت آن خیلی زودتر از آنچه انتظار میرفت در سطح منطقه و بین الملل در حال آشکار شدن است.