اقتصاد۲۴- منطقه آزاد چابهار به‌عنوان یکی از قطب‌های مهم صنعتی ایران، پنجشنبه گذشته با حضور رئیس‌جمهور شاهد افتتاح طرح‌ها و پروژه‌هایی بود که سواحل مکران را یک گام به سمت تحقق اهداف ملی و بین‌المللی تعریف‌شده برای این منطقه در اسناد بالادستی نزدیک‌تر می‌کند. طرح‌هایی که در منطقه آزاد چابهار افتتاح شد، به گفته عبدالرحيم کردی زمینه جذب 14 میلیارد یورو سرمایه در حوزه پتروشیمی و 7.6 میلیارد یورو سرمایه در حوزه فولاد را براساس برآوردهای قطعی انجام‌شده، فراهم می‌کند. به این اعداد باید جذب سرمایه‌های مرتبط با توسعه شهری و افزایش ظرفیت گردشگری را هم اضافه کرد که بدون شکل عدد قابل توجهی خواهد بود.
پنجشنبه گذشته، 31 طرح خدماتی، صنعتی و زیربنایی در منطقه آزاد چابهار با حضور حسن روحانی، رئیس‌جمهور، افتتاح شد؛ طرح‌هایی که منطقه آزاد چابهار را یک گام به استانداردهای بین‌المللی و ایفای نقش حساس و استراتژیک این منطقه نزدیک می‌کند. حسن روحانی رئیس‌جمهور در مراسم افتتاح این پروژه‌ها با اشاره به نقش مهم چابهار در ارتباطات دریایی ایران و جهان، تأکید می‌کند: با افتتاح طرح‌های متعدد با حضور مقامات کشورهای مختلف، تحولات بسیار بزرگی در منطقه و سواحل مکران رخ داده است.
بیشتر بخوانید: سهم ۹۹ درصدی بخش خصوصی در سرمایه‌گذاری مناطق آزاد و ویژه اقتصادی
به گفته روحانی، چابهار همچنان استعدادهای بسیار زیادی دارد و با ایجاد راه‌آهن در این منطقه -که بخش اعظم آن اجرا شده است- ایران به کشورهای آسیای مرکزی متصل خواهد شد.
نقش پررنگ پروژه‌های زیرساختی در جذب سرمایه
استعدادهای کم‌نظیر و فراوان سواحل مکران که رئیس‌جمهور هم در سخنان خود به آنها اشاره می‌کند، باعث شده است که سیاست‌گذاران نقش پررنگی برای سواحل مکران در توسعه اقتصاد ملی در نظر بگیرند. براساس آمارهای منتشرشده ازسوی منطقه آزاد چابهار، در حال حاضر 22 پروژه عمرانی در این منطقه به ارزش قراردادی دو هزار و 924 میلیارد تومان در حوزه‌های زیرساختی چابهار در حال اجراست. اجرا و افتتاح بخشی از این پروژه‌ها سبب شده است که ارزش تولیدات این منطقه از ۵۲ میلیارد تومان در سال ۹۲ به بیش از 772 میلیارد تومان در سال ۹۹ برسد. این یعنی در طی هشت سال، ارزش تولیدات منطقه آزاد چابهار حدود 1400 درصد رشد پیدا کرده است. این روند، با تکمیل پروژه‌های تعریف‌شده برای سواحل مکران ادامه خواهد یافت و افتتاح بخشی از این پروژه‌ها در پنجشنبه گذشته، مکران را یک گام به اهداف تعریف‌شده آتی خود که زمینه‌سازی برای جذب سرمایه‌های بیشتر است، نزدیک می‌کند. عبدالرحیم کردی، مدیرعامل منطقه آزاد چابهار، درباره میزان سرمایه جذب‌شده پس از تکمیل پروژه‌های زیرساختی در منطقه تحت مدیریت خود می‌گوید: براساس ظرفیت‌سنجی انجام‌شده در حوزه پتروشیمی پتانسیل جذب 14 میلیارد یورو سرمایه وجود دارد. برآوردهای قطعی ما نشان می‌دهد در حوزه فولاد هم امکان جذب 7.6 میلیارد یورو سرمایه با تکمیل پروژه‌های زیرساختی وجود داشته باشد. او ادامه می‌دهد: با توسعه شهری و افزایش ظرفیت گردشگری، عدد قابل ملاحظه‌ای به میزان جذب سرمایه در منطقه آزاد چابهار اضافه می‌شود. مدیرعامل منطقه آزاد چابهار بیان می‌کند: در سال‌های اخیر قریب به 20 هزار میلیارد تومان حجم قراردادهایی است که یا تبدیل به قرارداد و توافق‌نامه شده‌اند یا در حال اجرا در منطقه هستند. او اضافه می‌کند: توسعه محدوده منطقه آزاد از 14 هزار هکتار به 82 هزار هکتار در سال 98 و طرح جامعی که برای این منطقه تعریف شد، مأموریت‌هایی را به عهده منطقه آزاد چابهار گذاشت که این منطقه باید به‌عنوان یک هاب و مرکز اصلی در منطقه عمل کند. بنابراین در حوزه‌های پشتیبان، در پیوندهای پسین و پیشین این فعالیت‌ها، انتظار این است که بتوانیم سرمایه قابل توجهی را جذب کنیم.
تکمیل زیرساخت‌ها براساس مأموریت‌های محول‌شده
کردی درباره پروژه‌های افتتاح‌شده پنجشنبه گذشته می‌گوید: ما براساس برنامه‌هایی که برای چابهار تعریف شده است، سه مأموریت اصلی داریم. در اقتصاد ملی پتروشیمی، فولاد و لجستیک سه محور اصلی مأموریتی چابهار هستند.
او ادامه می‌دهد: ما در منطقه برمبنای طرح جامعی که اخیرا بر پایه همین مأموریت‌ها بازنگری شده است، تلاش کردیم زیرساخت‌هایی را فراهم کنیم تا منجر به افزایش ظرفیت جذب سرمایه‌گذاری در این حوزه‌ها شود.
به گفته مدیرعامل منطقه آزاد چابهار، هاب سوم پتروشیمی کشور در چابهار تعریف شده است و برای اینکه ساختارهای مرتبط با پتروشیمی بتوانند مستقر شوند، نیاز به زیرساخت‌های تخصصی دارند.
او اضافه می‌کند: به همین دلیل شهرک تخصصی پتروشیمی نگین مکران طراحی شده است. این سایت، اولین سایت پتروشیمی کشور است و یکی از پروژه‌های افتتاحی منطقه آزاد چابهار در پنجشنبه بود. این پروژه با هزار و 64 میلیارد تومان سرمایه‌گذاری محقق شد. کردی عنوان می‌کند: در این شهرک در محدوده‌ای به وسعت 1200 هکتار ایجاد شده است و ظرفیت جذب 14 میلیارد یورو سرمایه‌گذاری در حوزه پتروشیمی را فراهم می‌کند. او اضافه می‌کند: خوشبختانه در حال حاضر سه مجموعه در این شهرک مستقر شده و در حال ساخت هستند. این سه مجموعه از نیمه 1401 و اوایل 1402 فاز به فاز وارد مرحله بهره‌برداری می‌شوند.
به اعتقاد مدیرعامل منطقه آزاد چابهار با این حجم سرمایه‌گذاری در حوزه زیرساخت پتروشیمی در شهرک نگین مکران، ایران در آینده محدودیتی برای جذب سرمایه‌گذاری‌های مرتبط با پتروشیمی نخواهد داشت.
او ادامه می‌دهد: یکی از ویژگی‌های منطقه آزاد چابهار این است که محصولات پتروشیمی تولیدشده در این منطقه صد درصد صادراتی بوده و با رویکرد تکمیل زنجیره ارزش و جلوگیری از خام فروشی طراحی شده است. اگرچه فاز نخست این پروژه عظیم به بهره‌برداری رسیده است اما در فازهای بعدی تا ظرفیت چندین میلیون تن امکان افزایش تولید در این منطقه وجود دارد.
چابهار، یکی از 4 شهر لجستیک کشور
به گفته کردی، براساس سند جامع لجستیک کشور، چابهار یکی از چهار شهر لجستیک است و به همین منظور، در طرح جامع این منطقه یک پسکرانه مناسب با توجه به ظرفیت‌های مرکز بارانداز و دپوی کالا در منطقه تعریف شده است.
او بیان می‌کند: ما تلاش کردیم در طرح‌های خود ابزارها، امکانات و زیرساخت‌هایی را که برای دپوی کالا و موضوع ترانزیت و ارتباطات لازم است، پیش‌بینی کنیم.
کردی عنوان کرد: راه‌آهن چابهار پروژه‌ای ملی است که زیرساخت خیلی خوبی دارد. با اتصال راه‌آهن و بهره‌برداری از بندر که در گذشته صورت گرفته است، چابهار به مأموریت‌های لجستیکی خود به‌لحاظ زیرساختی نزدیک می‌شود.
او اضافه می‌کند: یکی از نیازمندی‌های مهم در مراکز تجاری وجود محل‌هایی برای دپوی کالا و انبارها بود. در فاز اول، اولین مجتمع مجموعه انبارهای منطقه آزاد با 35 هزار متر مربع بنا با دستور رئیس‌جمهور به بهره‌برداری رسید تا به یکی از ضرورت‌های اصلی صاحبان کالاها در بنادر پاسخ داده شود.
مدیرعامل منطقه آزاد چابهار می‌گوید: من فکر می‌کنم با افتتاح این پروژه با توجه به حجم فعالیت فعلی در بندر چابهار، کمبودی به لحاظ انبار نداشته باشیم. البته در فازهای بعدی با توجه به پیشرفت کار این موضوع تقویت شده و توسعه پیدا می‌کند.
تکمیل زیرساخت‌های مخابراتی پایتخت بندری ایران
کردی عنوان می‌کند: معتقدیم چابهار یک شهر لجستیکی است که با توجه به صنایعی که در آن مستقر می‌شود، به‌عنوان یک شهر بزرگ صنعتی، می‌تواند لقب پایتخت دریایی ایران را هم داشته باشد.
او اضافه می‌کند: چنین شهری نیازمند زیرساخت‌های ارتباطی و مخابراتی است. در این زمینه مطالعات مفصلی در حوزه ICT و شهر هوشمند انجام دادیم.
مدیرعامل منطقه آزاد چابهار بیان می‌کند: فاز اول این پروژه هم اپراتور «مکران تل» بود که قرار است بستر و پلتفرم ما را تشکیل دهد. از این پس کارت شهروندی که خدمات مورد نیاز فعالان اقتصادی را به‌صورت یکپارچه و پنجره واحد، در اختیار آنان قرار می‌دهد، بر روی همین بستر ارائه خواهد شد. همین‌طور سالن اعلام بار مجازی که خودش یک اقدام اساسی و مهم در مدیریت بار و ابزارهای حمل‌ونقل است، ازطریق این بستر راه‌اندازی می‌شود.
توسعه کسب‌وکارهای محلی با مرکز رویال‌سنتر
به گفته کردی، علاوه بر پروژه‌های که در راستای اهداف و سیاست‌های منطقه آزاد چابهار بوده است، پروژه مرکز تجاری به نام «رویال‌سنتر چابهار» با هدف توسعه کسب‌وکار محلی و توسعه فعالیت‌های گردشگری و جذب گردشگر نیز روز پنجشنبه افتتاح شده است. او می‌گوید: باور من این است که با افتتاح این پروژه‌ها چابهار جایگاه واقعی خود را پیدا کرده است. قواره زیرساخت‌ها و پروژه‌هایی که در این منطقه تعریف می‌کنیم، باید قواره بین‌المللی باشد و معتقدم در آینده چابهار به‌عنوان پایتخت دریایی ایران نقش مهم و اساسی در اقتصاد ملی و بین‌المللی خواهد داشت.
مدیرعامل منطقه آزاد چابهار یادآور می‌شود: اتفاقی که در آسیای میانه در حال رخ‌دادن است و نیازی که کشورهای هند و چین به بازارهای آسیای میانه دارند، همچنین تحولات افغانستان و دسترسی به بازار 219 میلیون نفری پاکستان از رسمی ریمدان مسائلی است که در برنامه‌ریزی‌ها همواره مورد توجه قرار داشته و اقدامات اساسی در ارتباط با آنها آغاز شده است. این تحولات در آینده حلقه‌هایی هستند که به تقویت و شکوفاشدن چابهار کمک خواهند کرد.
منبع: روزنامه شرق