اقتصاد۲۴- بررسیها نشان میدهد که اصولگرایان بیشترین تعداد نامزدهای ثبت نامی برای انتخابات ریاست جمهوری را به خود اختصاص دادند. بر این اساس از ۳۵ چهره شناخته شده ثبت نام کننده، ۲۴ کاندید متعلق به جناح راست بوده است. با این حال تصمیم گیران شورای ائتلاف معتقدند که در نهایت ابراهیم رئیسی نامزد نهایی این جریان خواهد بود. این موضوع در شرایطی است که ناظران از اسحاق جهانگیری و علی لاریجانی به عنوان رقیبان جدی رئیسی در انتخابات پیش رو نام میبرند.
شورای ائتلاف نیروهای انقلاب در حالی ابراهیم رئیسی را به عنوان گزینه اصلی اصولگرایان معرفی میکند که او پس از ثبت نام همچون دوره گذشته اعلام کرد که مستقل به میدان آمده است. رئیسی در این رابطه گفت که حضور من در انتخابات به شکل مستقل است، حضورم نافی حضور دیگران نیست. رئیسی گفت که کسی بخاطر او انصراف ندهد.
تحلیلگران سیاسی معتقدند که شورای ائتلاف از میان نامزدهای بی شمار اردوگاه اصولگرایان یک یا دو گزینه را به عنوان ضربه گیر به همراه رئیسی به میدان رقابتها خواهد فرستاد.
با این حال به نظر میرسد که رئیس قوه قضائیه، جهانگیری معاون اول رئیس جمهور دولت یازدهم و دوازدهم و علی لاریجانی رئیس پیشین مجلس را در صحنه رقابت در برابر خود خواهد داشت.
رئیسی حساب شده به میدان آمده است
شانس ابراهیم رئیسی در انتخابات ۱۴۰۰ چقدر است؟علی صوفی، فعال سیاسی اصلاح طلب در گفتگو با فرارو در باره اقبال انتخاباتی ابراهیم رئیسی گفت: «به نظر میرسد تجمیع آراء اصولگرایان به سمت آقای رئیسی است؛ و روی این مسئله کار شده است و آقای رئیسی حساب شده به میدان آمده است. قطعا نیروهای نظامی هم روی این مسئله کار خواهند کرد. از سوی دیگر زمینههای تبلیغاتی که برای آقای رئیسی ایجاد شده بود قابل قیاس با سایر کاندیدها نیست.»
او در رابطه با لاریجانی میگوید که در واقع حاکمیت در رابطه با او سرمایه گذاری خاصی نداشته است، اما برخلاف آن در مورد آقای رئیسی سرمایه گذاری داشت. صدواسیما در این مدتی که ایشان رئیس قوه قضائیه بود، هر روز خبری منتشر کرد و سفرهای استانی آقای رئیسی را به طور کامل پوشش داد.»
صوفی در ادامه به وضعیت کنونی لاریجانی اشاره کرد و گفت که ایشان در طول یک سال گذشته از تمامی تبلیغاتها دور بود و در واقع در حاشیه قرار داشت. ضمن اینکه مجلس را هم در طول یک سال گذشته از دست داده است و کسانی که جایگزین شدند، نه تنها با او میانهای ندارند بلکه در جاهایی دست به تخریب هم زدند. در حال حاضر نیز کنایههای بعد از ثبت نام آقای لاریجانی و آقای رئیسی نشان میدهد که این تقابل شکل گرفته است. با این وجود به نظر میرسد که آقای رئیسی دست بالا را داشته باشد.»
این فعال سیاسی اصلاح طلب سپس به فضای رقابتی میان اصلاح طلبان و رئیسی به عنوان گزینه اصولگرایان پرداخت. او میگوید که کانون تصمیم گیری از نخبگان به جامعه غیر سیاسی انتقال پیدا کرده است.
به اعتقاد او، وجود یاس، نارضایتی و سرخوردگی موجود در جامعه، اعتماد پیشین نسبت به حاکمیت و جریانهای سیاسی را از بین برده است؛ بنابراین افزایش مشارکت و آوردن مردم پای صندوقهای برخلاف گذشته کار بسیار سختی خواهد بود.
با این همه صوفی میگوید که رای آقای رئیسی آراء سنتی است و بسیار کمتر تحت تاثیر کانون تصمیم گیری -که عموم مردم به شمار میروند- قرار میگیرد.
وضعیت آراء اصلاح طلبان در ابهام قرار دارد
البته او این را هم گفت که منظور از جامعه، جامعه اصلاح طلبی نیست، منظور جامعه غیر سیاسی است. در این میان طیفی وظیفه مدار و تکلیف مدار هستند و آقای رئیسی این رای را دارد. اما وضعیت آراء در آن طرف [اصلاح طلبان]در ابهام قرار دارد. مگر اینکه اتفاقی بیفتند یعنی یا یک دو قطبی ایجاد شود. مثلا مردم احساس کنند که وضعیت اقتصادی و سیاسی شان با آمدن آقای رئیسی به خطر میافتد. یا اینکه اگر امیدی وجود دارد که مذاکرات به نتیجه برسد و در پی آن وضعیت اقتصادی مردم تغییر کند، اما با آمدن آقای رئیسی این امیدها کور شود. اگر چنین فضای دو قطبی در جامعه ایجاد شود در آن صورت مردم به شکل سلبی پای صندوقهای رای خواهند رفت نه ایجابی.
وزیر تعاون دولت اصلاحات معتقد است که مردم در حال حاضر امید حضور ایجابی ندارند که مثلا فکر کنند، حالا یک شخصیت باز و برجستهای حضور دارد و با پشتوانه تجربه و گذشته اش بیاید و مردم به شوق آن شخصیت پای صندوقهای رای حاضر شوند. مگر اینکه مردم سلبی و از سر ترس و نگرانی در انتخابات شرکت کنند.
بیشتر بخوانید: لاریجانی معادلات انتخاباتی را بهم ریخت
علی صوفی موضوع تایید صلاحیتها را در شرایط رقابتی پیش رو تاثیر گذار میداند. او میگوید که باید منتظر تصمیم شورای نگهبان ماند و دید که این شورا انتخابات را به چه شکلی جلو خواهد برد. آیا آقای جهانگیری و آقای پزشکیان تایید خواهند شد یا نه، این دو هم رد میشوند و اصلاح طلبان را مجبور میکنند پشت سر آقای لاریجانی بایستند. اینها احتمالها و اتفاقاتی است که ممکن است در آن طراحی شورای نگهبان به وقع بپیوندد و ما هنوز اینها را نمیدانیم.
او همچنین اضافه میکند که هنوز نمیدانیم که آیا مشارکت حداکثری مدنظر شورای نگهبان هست یا نه؟ یعنی میخواهد یک انتخابات پرشور داشته باشد یا اینکه به یک حضور حداقلی بسنده خواهند کرد. چرا که ما در حال حاضر در تبلیغات تلویزیونی، ثبت نام پر شور میبینیم، آن شور و هیجان انتخاباتی که مختص به جامعه مردم است را به کاندیدهای که ثبت نام کردند نسبت میدهند. این شور و هیجان نیست بلکه لشکر کشی است و نشان دهنده این است که جریانهای سیاسی تاثیر گذار نیستند؛ و گرنه دو جریان سیاسی در کشور وجود دارد و کاندیدهای خود را معرفی میکردند و تعدادشان هم به تعداد انگشتان دست هم نمیرسید. ولی اینکه تمامی اصولگرایان ثبت نام کنند بی سابقه است.
این فعال سیاسی اصلاح طلب میگوید که همچنان همه چیز در هالهای از ابهام قرار دارد.
شانسی برای اصلاح طلبان و لاریجانی نمیبینم!
شانس ابراهیم رئیسی در انتخابات ۱۴۰۰ چقدر است؟امیررضا واعظی آشتیانی فعال سیاسی اصولگرا هم در گفتگو با فرارو گفت: «آنچه مسلم است این است که گروه و تشکلهای مختلف مردمی در این چند روز درخواست حضور رئیسی برای انتخابات ریاست جمهوری را داشتند، ایشان از آنجایی که عملکرد قابل قبولی در قوه قضائیه داشت و یک اعتماد عمومی برای مردم به ارمغان آورده است، این دعوت را اجابت و در انتخابات ریاست جمهوری ثبت نام کردند.
به اعتقاد او، بزرگترین دستاورد ثبت نام توسط آقای رئیسی انسجام، اتحاد و وحدتی است که بین خانواده اصولگرایی برقرار شده است. او در این رابطه میگوید: «ما شورای وحدت را داشتیم و از سوی دیگر جبهه ائتلاف انقلاب اسلامی را داشتم. یک چالشی داشتیم که آیا این دو گروه به وحدت خواهند رسید یا خیر؛ که در نهایت با حضور ایشان این وحدت اتفاق افتاد.»
واعظی آشتیانی افزود: «در این میان برخی چهرههای اصولگرا هم ثبت نام کردند که باید دید از میان این چهرهها چه تعدادی برای مرحله نهایی تایید خواهند شد.»
این فعال سیاسی اصولگرا پیش بینی میکند که آقای رئیسی نسبت به دوره قبل رای بیشتری در سبد داشته باشد. او دراین باره میگوید ««از آن جایی که آقای رئیسی در دوره قبل ۱۶ میلیون رای داشت و به نوعی برای او پشتوانه به حساب میآید و از سال ۹۶ تاکنون هم عملکرد قابل قبولی داشتند، قطعا به میزان آراء پیشین آقای رئیسی افزوده شده است.»
او گفت: «تحلیل بنده این است که حضور آقای رئیسی شور و شعفی را در انتخابات ریاست جمهوری ایجاد خواهد کرد. با این حال همچنان پیش بینی ام بر این نبود که آقای لاریجانی در انتخابات پیش رو حضور پیدا کند. اما با این حال آقای لاریجانی و یاران شان حالا که وارد عرضه شده اند، باید بپذیرند که بخشی از عملکرد دولت کنونی منتصب به ایشان است و اتفاقهای تلخ سیاست خارجی همچون برجام و مشکلات اقتصادی در این دولت در زمان ریاست ایشان بر مجلس رخ داده است.»
این فعال سیاسی اصولگرا اضافه کرد: «به هر جهت اذهان عمومی این دیدگاه را نسبت آقای لاریجانی متصور است. اما با این حال بنده شانسی برای اصلاح طلبان نمیبینم. چرا که عملکرد دولت منتصب به آن هاست. چرا که مدیران ارشد و میانه کشور چه در سطح کشور و چه در سطح استانی در طول هشت سال اخیر در اختیار اصلاح طلبان قرار داشته است. این درحالی است که اصلاح طلبان مدعی اند که عملکرد دولت ارتباطی با آنها ندارد. از سوی دیگر بخشی از اصلاح طلبان منصفانه رفتار میکنند و میگویند که بخشی از عملکرد دولت منتصب به ما است.»
واعظ آشتیانی معتقد است که لاریجانی به یک ریکاوری سیاسی نیازمند بود تا با ظرافتی خاص به عرصه برگردد. اما برخلاف آن آقای لاریجانی وارد میدان انتخابات شده است.
او میگوید آقای لاریجانی در سال ۸۴ با وجود شرایط بهتری که در افکار عمومی داشت، رای قابل توجهی از مردم دریافت نکرد. حالا هم مشاورین ایشان نسبت به ثبت نام و حضورشان در انتخابات ریاست جمهوری عجولانه رفتار کردند. با این وجود احتمال اینکه آقای لاریجانی در انتخابات پیش رو با چالشهایی مواجه شود، وجود دارد. با این حال بنده اطمینان دارم که آقای لاریجانی از سوی جریان اصولگرایی بداخلاقی نخواهد دید، اما عملکرد ایشان با پرسش مواجه خواهد شد.