اقتصاد ۲۴- سرپناه همچنان یکی از مهم‌ترین دغدغه ایرنیان است و آخرین آمار‌های رسمی نیز از افزایش شدید اجاره و همچنین قیمت هر متر ملک حکایت دارد. درحالی‌که اخبار تأیید‌نشده‌ای از احتمال افزایش وام خرید مسکن حکایت دارد، این موضوع هنوز قطعی نشده و در تازه‌ترین خبرها، مرکز آمار ایران اطلاعات تازه‌ای از تورم در بهار امسال منتشر کرده است.
براساس آخرین داده‌های آماری در بهار ۱۴۰۰، در کرمانشاه ۱۰.۵ درصد بیشتر و در سیستان‌و‌بلوچستان ۱۵.۲ درصد کمتر از متوسط کشوری برای اجاره‌بها هزینه کرده‌اند. با توجه به اینکه مسکن یکی از بخش‌های مهم در بحث شاخص قیمت مصرف‌کننده است، مرکز آمار گزارش نرخ تورم اجاره‌بهای خانوار‌های شهری در سراسر کشور را منتشر کرد. براساس این گزارش، در بهار ١۴٠٠ شاخص قیمت اجاره‌بهای واحد‌های مسکونی در مناطق شهری، به عدد ۲۲۶ رسید که نسبت به فصل قبل ٧.٧ درصد افزایش داشته است.
در این فصل، استان کردستان با ٨.٩ درصد بیشترین و استان لرستان با ٠.۶ درصد کمترین نرخ تورم فصلی را در بین استان‌های کشور داشته‌اند. نرخ تورم اجاره‌بها در بهار ١۴٠٠ نسبت به فصل مشابه سال قبل (تورم نقطه به نقطه) ٢٩.١ درصد است که نسبت‌به فصل زمستان ١٣٩٩ (٢٨.٩ درصد) ٠.٢ واحد درصد افزایش را نشان می‌دهد.
در این فصل بیشترین نرخ تورم نقطه به نقطه با ٣٩.۶ درصد مربوط به استان کرمانشاه و کمترین نرخ تورم نقطه به نقطه با ١٣.٩ درصد مربوط به استان سیستان و‌بلوچستان است. به عبارتی در فصل بهار١٤٠٠ خانوار‌های استان کرمانشاه به‌طور متوسط ١٠.۵ واحد درصد بیشتر از میانگین کل کشور و خانوار‌های استان سیستان‌و‌بلوچستان به‌طور متوسط ١۵.٢ واحد درصد کمتر از میانگین کل کشور در بخش اجاره‌بها هزینه کرده‌اند.
بیشتر بخوانید: مناطق مناسب اجاره در تهران
نرخ تورم اجاره‌بها در چهار فصل منتهی به فصل بهار ١۴٠٠ برابر ۲۸.۸ درصد است که استان همدان با ٣٨.٣ درصد بیشترین نرخ تورم و استان سیستان‌و‌بلوچستان با ١٣.۶ درصد کمترین نرخ تورم را داشته‌اند. همچنین در فصل بهار ١۴٠٠متوسط افزایش هزینه اجاره‌بها برای کل خانوار‌هایی که تمدید قرارداد داشته‌اند، برابر با ۳۹.۸ درصد بوده است.
وام خرید مسکن ۴۴۰ میلیون تومان می‌شود؟
آخرین اطلاعات مرکز آمار در حالی از افزایش تورم در حوزه مسکن حکایت دارد که حتی برخی کارشناسان میزان دقیق تورم در این حوزه را بالاتر هم می‌دانند. درباره افزایش قدرت خرید مردم در حوزه مسکن حالا دستگاه سیاست‌گذار بخش مسکن و بازوی تأمین مالی آن درخواست دو‌برابر‌شدن تسهیلات خرید مسکن را به شورای پول و اعتبار ارائه داده و منتظر تصویب آن هستند.
براساس گزارش مهر، در پاییز ۱۳۹۷ تسهیلات خرید مسکن از محل اوراق گواهی حق تقدم این تسهیلات برای آخرین‌بار افزایش یافت و به سقف‌های ۱۰۰ و ۲۰۰ میلیون تومان در تهران برای متقاضیان به ترتیب فردی و زوجین، ۶۰ و ۱۲۰ میلیون تومان (فردی و زوجین) در کلان‌شهر‌ها و مراکز استان‌ها و ۴۰ و ۸۰ میلیون تومان (متقاضیان فردی و زوجین) در سایر شهر‌ها رسید. این تسهیلات با نرخ سود ۱۷.۵ درصد و بازپرداخت حداکثر ۱۲ساله به همراه تسهیلات جعاله مسکن ۴۰میلیون‌تومانی با نرخ سود ۱۸ درصد و بازپرداخت حداکثر پنج‌ساله به متقاضیان اعطا می‌شود.
در حال حاضر متوسط قیمت مسکن در تهران بر اساس آخرین گزارش بانک مرکزی ۲۹.۶ میلیون تومان و بیشترین رقمی که بانک تخصصی بخش مسکن به خریداران مسکن می‌تواند کمک کند، پرداخت ۲۴۰ میلیون تومان از محل اوراق تسهیلات مسکن است که قدرت پوشش آن برای یک واحد ۵۰متری در تهران با متوسط قیمت متری ۲۹.۶ میلیون تومان که به حدود یک‌و‌نیم میلیارد تومان می‌رسد، در حدود ۴.۱ درصد این واحد و تنها کمی بیش از هشت متر یک واحد مسکونی است. براساس شنیده‌ها، دستگاه سیاست‌گذار بخش مسکن به همراه بازوی تأمین مالی آن به شورای پول و اعتبار درخواست افزایش صد درصد تسهیلات خرید مسکن را داده‌اند؛ بالاترین مقام اجرای دستگاه سیاست‌گذار بخش مسکن، عضو شورای پول و اعتبار است؛ بنابراین پیشنهاد شده است رقم تسهیلات خرید مسکن فردی و زوجین در تهران به ترتیب ۲۰۰ و ۴۰۰ میلیون تومان شود که در این صورت، به‌همراه وام جعاله به رقم ۲۴۰ و ۴۴۰ میلیون تومان افزایش خواهد یافت (در صورت تصویب). با ۴۴۰ میلیون تومان، زوجین می‌توانند در تهران تا حدود ۱۰ درصد از قیمت ملک را با کمک تسهیلات مسکن تهیه کنند؛ این رقم، معادل حدود ۱۵ متر از یک واحد مسکونی است.
ضمن اینکه رقم اقساط این تسهیلات در‌صورتی‌که مدت‌زمان بازپرداخت آن همچنان ۱۲ساله و با نرخ سود ۱۷.۵ درصد باشد، بیش از شش‌میلیون‌و ۶۰۰ هزار تومان خواهد بود. کارشناسان اقتصاد مسکن معتقدند افزایش سقف تسهیلات خرید مسکن بدون افزایش تولید، به تورم این بخش منجر خواهد شد؛ به‌خصوص که در حال حاضر دفاتر واسطه‌های ملکی و مشاوران املاک با کمبود شدید عرضه فایل‌های با قیمت مناسب روبه‌رو بوده و این موضوع به تشدید قیمت مسکن به‌دلیل تورم انتظاری مالکان دامن می‌زند.
این در حالی است که محمد اسلامی پنجم آبان ۱۳۹۹ در یک برنامه زنده رادیویی افزایش سقف وام مسکن را به‌طور تلویحی رد کرد و گفته بود: نگرانی ما این است که از اقداماتی که خودش تورم‌زاست، پرهیز کنیم؛ چون اثرات روانی‌اش ما را گرفتار می‌کند. فعلا برنامه این است که کار را بیشتر و پرحجم‌تر پیش ببریم. اسلامی تأکید کرد: به دنبال آن هستیم تا بتوانیم آسیب‌پذیری‌هایمان را از تورم‌های هیجانی غیر‌عادی کاهش دهیم.