اقتصاد ۲۴- شاخص کل سهام طی معاملات روز گذشته سرانجام پس از سه روز افت متوالی و ریزش ۷/ ۵ درصدی، به مدار صعودی بازگشت. به این ترتیب دیروز نماگر بورس تهران با رشد ۷۳۶ واحدی به کانال ۱۶۷ هزار واحدی بازگشت. رشد ۴/ ۰ درصدی شاخص سهام در حالی رقم خورد که در ابتدای معاملات، این نماگر با افزایش ۱۴۰۰واحدی همراه شده بود.
در ادامه، اما با تشدید فشار فروش، شاخص کل نیز عقب‌نشینی کرد. در شرایط فعلی به نظر می‌رسد جذابیت قیمت سهام پس از ریزش‌های پرشتاب روز‌های اخیر و همچنین سیگنال مساعد از گزارشهای ارسالی شرکت‌ها روی سامانه کدال مهم‌ترین دلیل تقویت تقاضا در بازار سهام است. با این حال همچنان ارزش معاملات خرد در سطوح نازلی قرار دارد که نشان از تداوم تردید در میان معامله‌گران دارد. واقعیت این است که نگرانی بازار نسبت به آینده و جذابیت قیمت‌های فعلی سهام با توجه به گزارشهای التیام‌بخش شرکت‌ها در آبان‌ماه، می‌تواند احتمال افت بیشتر قیمت سهام را کمرنگ‌تر کند. در این شرایط در صورتی که سیگنال مساعدی از سیاست خارجی یا مولفه‌های بنیادی بیرونی به بازار مخابره شود می‌تواند به‌عنوان محرک عمل کند.
عدم قطعیت‌ها همچنان ادامه دارد
با توجه به سیطره ابهامات موجود که عمدتا به ریسک‌های ناشی از بازگشت تحریم‌ها و شرایط پرتلاطم اقتصادی بازمی‌گردد، بسیاری از معامله‌گران به خصوص سرمایه‌گذارانی را که از توان تحلیلی بالاتری برخوردارند به لاک انتظاری فرو برده است. شاهد این مدعا کاهش محسوس ارزش معاملات نسبت به هفته‌های اخیر است. دیروز ارزش معاملات خرد سهام در سطح ۳۰۲ میلیارد تومان قرار گرفت. این در حالی است که طی معاملات دو ماه ابتدایی پاییز، به‌طور میانگین روزانه ۹۳۰ میلیارد تومان نقدینگی در معاملات سهام در جریان بود. تمامی این شرایط، اما به تشدید عدم قطعیت‌ها در محیط کلان اقتصادی کشور بازمی‌گردد. در یکسو نفت در بازار‌های جهانی روندی نگران‌کننده را در پیش گرفته است. بازار فلزات نیز وضعیت مناسبی را تجربه نمی‌کنند و به موجب تداوم تنش‌ها میان دو قدرت اقتصادی یعنی چین و آمریکا تصویر قابل اطمینانی از روند آتی قیمت‌ها نمی‌توان داشت. در نگاهی دیگر بیم بازار سهام نسبت به احتمال کاهش فروش شرکت‌ها به دلیل بازگشت تحریم‌ها خود بر عدم قطعیت‌ها افزوده است. برآیند این عوامل سبب شد تا گزارشهای ماهانه شرکت‌ها بیش از گذشته مورد توجه فعالان بازار قرار گیرد. گزارش‌هایی که می‌توانند اثر واقعی یا روانی ناشی از تحریم‌ها را از یکدیگر تفکیک کند و دیدی روشن برای تصمیم‌گیری در اختیار سرمایه‌گذاران بورسی قرار دهد.
گزارشهای التیام‌بخش آبان بورسی‌ها
این روز‌ها شاهد افزایش ترافیک انتشار گزارشهای عملکرد آبان‌ماه شرکت‌های بورسی روی سامانه کدال هستیم. گزارشهای ماهانه همواره نقش قابل‌توجهی در نوسان قیمت سهام به جا می‌گذارد. این‌بار، اما به دلیل بازگشت تحریم‌ها علیه ایران، فعالان بازار توجه بیشتری به این گزارش‌ها دارند. واقعیت این است که افزایش فشار ناشی از تحریم‌ها، بورس‌بازان را نسبت به کاهش احتمالی میزان فروش شرکت‌های صادراتی بورس تهران نگران کرده است. تا به اینجای کار، اغلب گزارشهای ارسالی روی سامانه کدال سیگنال مثبتی به بازار مخابره کرده و از فشار روانی حاکم بر شرکت‌های بزرگ و صادرکننده کاسته است.
تداوم روند نزولی بازار‌های کالایی
روز گذشته شاخص دلار پس از نوسانات محدود در محدوده ۹۷ واحد به تعادل رسید. رئیس‌جمهور آمریکا شامگاه دوشنبه از احتمال افزایش تعرفه وارداتی بر بخشی از کالا‌های چینی خبر داد. دونالد ترامپ در مصاحبه با وال استریت ژورنال اعلام کرد که قصد دارد موضوع افزایش تعرفه وارداتی بر ۲۰۰ میلیارد دلار از کالا‌های چینی را از ۱۰ درصد کنونی به ۲۵ درصد مورد بررسی قرار دهد. انتشار این خبر بار دیگر نگرانی‌های وسیعی را پیرامون تشدید جنگ تجاری میان آمریکا و چین برانگیخت و فشار بر بازار فلزات را افزایش داد. به این ترتیب دیروز (سه‌شنبه ساعت ۱۴) هر تن آلومینیوم در بازار آتی لندن با افت ۵/ ۰ درصدی، در سطح ۱۹۳۸ دلار قرار گرفت. مس نیز با کاهش حدود یک درصدی، ۶۱۲۷ دلار در هر تن قیمت خورد. سرب نیز روندی مشابه را تجربه کرد و با افت ۸/ ۰ درصدی، در سطح ۱۹۳۳ دلار در هر تن مورد دادوستد قرار گرفت. روی بیشترین کاهش قیمت را تجربه کرد و با ریزش ۷/ ۱ درصدی، ۲۴۴۱ دلار در هر تن معامله شد.
بیشتر بخوانید: بورس امروز ۲۳ تیر چگونه آغاز به کار کرد؟
در این میان، اما نکته نگران‌کننده برای معامله‌گران سهام متانول‌ساز بورس تهران، تداوم ریزش قیمت متانول در بازار‌های جهانی است. در آغاز معاملات هفتگی بازار‌های جهانی شاهد افت ۱۰ دلاری هر تن متانول بودیم. در حال حاضر اطلاعات موجود نشان می‌دهد هر تن متانول تحت قرارداد CFR چین طی معاملات روز دوشنبه ۲۸۰ دلار قیمت خورده است. هر چند افت قیمتی متانول مورد انتظار بود، اما شتاب بسیار بالای ریزش قیمتی متانول، عامل نگرانی برای سهامداران پتروشیمی‌های متانول‌ساز شده است. چرا که در صورت تداوم افت قیمتی این کالا، احتمال عبور قیمت متانول از نقطه سر به سر تولید متانول‌سازان داخلی وجود دارد.
در بازار نفت نیز نزدیک شدن به زمان برگزاری نشست G ۲۰ در پایان این هفته و نشست اوپک در هفته آینده، سطح احتیاط در میان معامله‌گران را افزایش داده و منجر به نوسان محدود قیمت در بازار شده است. روز گذشته در ساعت تنظیم گزارش (سه‌شنبه ساعت ۱۴) هر بشکه نفت خام آمریکا با کاهش ۰۲/ ۰ درصدی، ۶۲/ ۵۱ دلار معامله شد و نفت برنت نیز تنها ۱۲/ ۰ درصد رشد کرد و ۵۵/ ۶۰ دلار در هر بشکه قیمت خورد.