اقتصاد۲۴- خانه نوآوری و فناوری ایران (ihit) میزبان شرکت‌های فناور و دانش‌بنیانی بود که با حمایت معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری موفق شدند محصولاتی را که برای نخستین بار در کشور ساخته می‌شود و از پیچیدگی فناورانه و اهمیت راهبردی بالایی برخوردارند تجاری‌سازی کنند.
این محصولات در حوزه تجهیزات پزشکی، کشاورزی، انرژی توسط مرکز طرح‌های کلان ملی معاونت علمی و فناوری مورد حمایت قرار گرفته و نیازی از کشور را برطرف می‌کنند. این محصولات با حضور سورنا ستاری معاون علمی و فناوری رییس‌جمهوری رونمایی شد تا گامی در مسیر خودکفایی و رفع نیاز‌های راهبردی کشور به کمک تجهیزات و فرآورده‌های ایران‌ساخت برداشته شود.
الگویی صحیح در تامین نیاز‌های فناورانه
سورنا ستاری معاون علمی و فناوری رییس‌جمهوری در این مراسم با اشاره به تلاش در مسیر رفع نیاز کشور به محصولات راهبردی و فناور با کمک فعالان زیست‌بوم فناوری نوآوری گفت: اتفاق بزرگی در طول چند سال اخیر رخ داد و در حوزه‌هایی که روز‌های نخست حرف چندانی برای گفتن نداشتیم، امروز به یکی از کشور‌های توانمند تبدیل شدیم.
ستاری از دانشگاه‌ها و مراکزی که حامی محصولات ایران‌ساخت بودند قدردانی کرد و افزود: امروز شرکت‌های دانش‌بنیان تولیدکننده تجهیزات آزمایشگاهی پیشرفته ایران‌ساخت، توانسته‌اند دستگاه‌هایی بسازند که برخی از آن‌ها صد‌ها هزار دلار قیمت دارند و ضمن تامین نیاز فناورانه کشور، یکی از ستون‌های صادارتی کشور در حوزه محصولات فناورانه به شمار می‌روند.
فرهنگ‌سازی و ترویج توانمندی‌ها میان دانش‌آموزان
ستاری، حمایت نمایشگاه تجهیزات و مواد آزمایشگاهی ایران‌ساخت از ورود تولیدات داخلی به مدارس را اقدامی برای فرهنگ‌سازی و ترویج این توانمندی میان دانش‌آموزان دانست و افزود: تجهیزاتی که نشان ایران‌ساخت دارد امروز مقابل چشمان دانش‌آموزان قرار گرفته و از آن‌ها برای پیاده‌سازی خلاقیت‌هایشان استفاده می‌کنند. اتفاق بزرگی که زمینه آشنایی فرزندان کشور با توانمندی فناوران کشورشان و باور به توانستن است.
معاون علمی و فناوری رییس‌جمهوری، راهبرد پیاده شده در مرکز طرح‌های کلان ملی را الگویی موفق برای سایر بخش‌ها در حمایت و تجاری‌سازی فناوری‌های پیچیده و خودکفایی در محصولات راهبردی دانست و گفت: نحوه تعامل میان سرمایه‌گذار، بهره‌بردار و نقشی که دولت می‌باید در تحقق یک طرح فناورانه تا رفع نیازی از کشور ایفا کند، به خوبی در طرح‌های کلان ملی معاونت علمی و فناوری نتیجه داد و ماحصل آن تولید و تجاری‌سازی بسیاری از محصولات و تجهیزات راهبردی است که تا پیش از این میلیون‌ها دلار صرف واردات آن‌ها می‌شد.
وی استفاده از اشعه ایکس کامیونی ایران‌ساخت در گمرک را نمونه‌ای موفق از این تعامل میان طرف عرضه و تقاضای فناوری با تسهیل‌گری و بسترسازی دولت دانست و گفت: رویکرد مثبت و سازنده گمرک به توانمندی فعالان زیست‌بوم نوآوری و فناوری، زمینه‌ای فراهم کرد تا یک محصول راهبردی و پیشرفته که توسط جوانان خلاق شرکت‌های دانش‌بنیان ساخته شده، در یکی از بخش‌های حساس کشور مورد استفاده قرار بگیرد.
رئیس بنیاد ملی نخبگان حمایت از طرح‌های کلان ملی فناوری و تجهیزات آزمایشگاهی ایران‌ساخت را گامی ارزشمند و رونق‌دهنده اشتغال و اقتصاد دانش‌بنیان دانست و ابراز امیدواری کرد با ادامه این روند، شرکت‌های دانش‌بنیان در مسیر رفع نیاز‌های راهبردی و فناورانه کشور به توفیق برسند.
راهبرد پویا در حمایت از طرح‌های کلان ملی فناوری
در بخش دیگری از این نشست پیمان صالحی معاون نوآوری و تجاری‌سازی فناوری معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری با اشاره به نقشه راه پویا و روزآمد طرح‌های کلان فناورانه دارای اولویت کشور گفت: راهبرد‌های حمایتی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری مبتنی بر همین نقشه راه است که به صورت مستمر به‌روزرسانی می‌شود. در این راستا، طرح‌هایی که برای نخستین بار در کشور تولید می‌شود و به آن‌ها نیاز جدی و راهبردی وجود دارد، مورد حمایت قرار گرفته و توسط بهره‌بردار بخش خصوصی یا دولتی به مرحله نهایی می‌رسد.
صالحی با بیان این‌که معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری با راهبرد‌های مختلفی از طرح‌های کلان ملی فناوری حمایت می‌کند، ادامه داد: کاهش ریسک پروژه برای بهره‌برداران، حمایت مالی از تولید، کمک به دریافت استاندارد‌ها و مجوز‌ها و معافیت‌های مالی و گمرکی تنها بخشی از راهبرد‌های معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری در حمایت از این طرح‌ها به شمار می‌رود.
به گفته وی، در حال حاضر بیش از ۶۰ طرح کلان ملی در حوزه سلامت، ۳۷ طرح در حوزه کشاورزی، ۲۰ طرح در حمل و نقل پیشرفته و ۱۳ طرح در حوزه انرژی در حال اجرا است.
فروش یک هزار میلیارد تومانی نمایشگاه «ایران‌ساخت»
معاون نوآوری و تجاری‌سازی فناوری معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری با اشاره به ایجاد خط حمایتی ویژه از محصولات دانش‌بنیان ایران‌ساخت افزود: در نمایشگاه تجهیزات و مواد آزمایشگاهی ایران‌ساخت، بیش از یک هزار میلیارد تومان تجهیزات ایران‌ساخت خریداری شده که سهم وزارت علوم، تحقیقات و فناوری بیش از سایر بخش‌ها است؛ وزارت آموزش و پرورش نیز با حمایت معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، بیش از ۹۳۰ میلیارد ریال تجهیزات آزمایشگاهی ایران‌ساخت خریداری کرده است که ترویج فرهنگ استفاده از این تجهیزات و باور دانش‌آموزان به تولید داخلی و فناوری بومی را به همراه خواهد داشت.
صالحی ادامه داد: نمایشگاه امسال نیز همچون سال‌های پیش با رویکرد پویایی و تغییر، پکیج‌های ویژه‌ای را برای بخش‌های مختلف در نظر گرفت که برای وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، ۲ پکیج شبیه‌ساز پزشکی و تجهیزات آزمایشگاهی با حمایت ۵۰ درصدی خرید معاونت در نظر گرفته شده است.
معاون نوآوری و تجاری‌سازی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری با اشاره به حرکت مرکز طرح‌های کلان ملی در مسیر خودکفایی و توانمندی گفت: سالانه بیش از ۵۰۰ میلیون عدد بذر هیبرید، نیاز صنعت کشاورزی کشورمان است که با حمایت معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری و همکاری جهاد کشاورزی، بخشی از این نیاز در کشور تولید می‌شود.
وی از تامین ۲۰ درصد از نیاز کشور به بذر‌های هیبرید تا پایان سال جاری به دست شرکت‌های دانش‌بنیان خبر داد و افزود: هر عدد از این بذر‌ها با قیمتی حداقل ۱۱ هزار تومان خریداری می‌شود در حالی که نمونه ایران‌ساخت با هزینه‌ای کم‌تر از یک دهم نمونه وارداتی، نیاز کشور را تامین می‌کند. با تامین ۲۰ درصد از نیاز کشور به واردات تا پایان امسال، در مسیر خودکفایی این محصول گام برمی‌داریم.
مدیریت هوشمند سیلو‌های گندم
یکی از چالش‌های مدیریت منابع استراتژیک گندم کشور، مانیتورینگ و ارزیابی دقیق و برخط میزان گندم موجود در سیلو‌های کشور بود و از آن‌جایی‌که اندازه‌گیری سیلو‌ها با روش‌های سنتی و غیر دقیق صورت می‌گرفت، ارزیابی دقیقی از منابع در دسترس وجود نداشت.
شرکت دانش‌بنیان پیام افزار پیک آسا با استفاده از فناوری لیزر، نرم‌افزار بومی و حمایت مالی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، سامانه مدیریت هوشمند موجودی شبکه سیلو‌های گندم را طراحی، تولید و به شرکت بازرگانی دولتی ایران به عنوان بهره‌بردار این ططرح کلان ملی فناورانه ارائه کند.
نبض بیماران در گوشی‌های پزشکی ایران‌ساخت
گوشی‌های پزشکی که کاربرد‌های گسترده بسیاری دارند و بیش از یک سده است که در صنعت پزشکی مورد استفاده قرار می‌گیرند، در سال‌های اخیر دست‌خوش تحولات فناورانه شده و نمونه دیجیتال آن‌ها مورد استفاده صنعت سلامت قرار می‌گیرد.
با این وجود نیاز حوزه سلامت کشور به این تجهیز پزشکی تا پیش از این عمدتا از مسیر واردات و قاچاق تامین می‌شد؛ در حالی‌که نمونه‌های معمولی تا ۵۰ میلیون ریال و نمونه‌های دیجیتال تا ۱۳۰ میلیون ریال هزینه در بردارند، شرکت دانش‌بنیان نبض هوشمند سلامت موفق شد با حمایت مالی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، گوشی پزشکی هوشمند را با قابلیت پردازش و تحلیل اطلاعات، تجاری‌سازی و نیاز کشور به این تجهیز را تامین کند.
طیف‌سنجی و رفع نیاز پژوهشگران
طیف‌سنج نانودراپ که کاربرد‌های گسترده‌ای در زیست‌فناوری، سلول‌های بنیادی و پزشکی دارد، نام دستگاهی پیشرفته و فناورانه است که شرکت دانش‌بنیان نانومبنا ایران توانسته آن را با حمایت ۵ میلیارد ریالی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری ایران‌ساخت کند.
از این دستگاه عمدتا برای آنالیز اسید‌های آمینه و اندازه‌گیری دی‌ان‌ای، شناسایی و تشخیص ویروس‌هایی، چون کرونا استفاده می‌شود که تا پیش از این نمونه‌های آمریکایی آن با هزینه‌های گزاف وارد کشور می‌شد نمونه ایران‌ساخت آن با پشتیبانی و هزینه‌های پایین‌تر از نمونه وارداتی در دسترس پژوهشگران قرار گرفته است.
نظارت بر تجارت خارجی با پهپاد‌های ایران‌ساخت
یکی از دغدغه‌های اصلی گمرک در شناسایی و ارزیابی محموله‌های وارداتی، ارزیابی بدون دخالت کاربر و در سریع‌ترین زمان ممکن است. استفاده از پهپاد‌های پیشرفته و بهره‌گیری از هوش مصنوعی توسط شرکت دانش‌بنیان سامانه‌های هوشمند کاربردی سنیع، این دغدغه را برطرف کرده به طوری‌که سیستم هوشمند نظارت بر تجارت خارجی گمرک با استفاده از پرنده بدون سرنشین، امکان ارزیابی و بازرسی محموله را محقق ساخت. این طرح کلان ملی فناورانه با حمایت مالی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری توسط این شرکت دانش‌بنیان تجاری‌سازی شده و توسط گمرک به بهره‌برداری رسیده است.
جراحی هوشمند با دستگاه ایران‌ساخت
سامانه هدایت پروسه‌های درمانی ستون فقرات، محصول دانش‌بنیانی در حوزه تجهیزات پزشکی است که می‌تواند با بهره‌گیری از ابزار‌های رهیابی پیشرفته و شناسایی موقعیت دست جراح، وی را در دسترسی به اندام نیازمند جراحی یاری کند. شرکت دانش‌بنیان سامانه جراحی هوشمند پارسه، کار تولید و تجاری سازی این محصول دانش‌بنیان را با حمایت مالی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری با موفقیت به پایان رسانده است.
پایان عمر مگس‌های آفت با محصول ایران‌ساخت
تولید آفت‌کش مگس مدیترانه یک ترکیب نوآورانه به کمک شرکت دانش‌بنیان کیمیا سبزآور است که برای پالایش جمعیت و شکار انبوه هر دو جنس نر و ماده مگس‌های میوه به ویژه مگس مدیترانه، مگس زیتون، مگس گیلاس و دیگر میوه‌جات کاربرد دارد.
قیمت مناسب و استفاده کم‌هزینه و آسان از این محصول دانش‌بنیان که با حمایت مالی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری تجاری سازی شده، می‌تواند نجات‌بخش محصولات کشاورزی از آفت‌های یادشده باشد.
ضدعفونی عمقی کاغذ با محصول ایران‌ساخت
امواج مایکروویو نخستین و بهترین روش برای ضدعفونی کردن اشیای کاغذی و قرنطینه کردن آن‌ها به شمار می‌رود. شرکت دانش‌بنیان توسعه ایمن الکترونیک باختران با حمایت مالی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری با استفاده از فناوری بومی تجاری سازی و تولید شده است.
توانمندی در تولید بذر‌های هیبرید
یکی از طرح‌های کلان ملی فناورانه حمایت شده توسط معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری که در این مراسم رونمایی شد، تولید ۳ گونه بذر هیبرید خیار، گوجه و فلفل گلخانه‌ای بود که توسط شرکت دانش‌بنیان نگین بذر دانش به مرحله تجاری‌سازی رسید. این بذر‌ها برای صنعت کشاورزی کشور اهمیتی راهبردی دارد و تنها بر اساس آمار سال گذشته، ۹۵ درصد این بذر‌ها وارداتی هستند و بذر هیبرید یکی از گران قیمت‌ترین بذر‌هایی است که کشاورزان از آن اسستفاده می‌کنند و از نظر عملکرد و کیفیت نسبت به سایر بذر‌ها کارایی بالاتری دارد.
اشتغال مستقیم برای ۵۰ نفر و تامین نیاز کشور به بذر‌های گلخانه‌ای با ارزش ریالی هر عدد بذر تا ۱۱۰ هزار ریال از دستاورد‌های این طرح کلان ملی فناوری است.
همچنین شرکت دانش‌بنیان کشت و صنعت جوین توانسته است ۶ رقم ابتدایی بذر هیبرید جدید فلفل دلمه‌ای را تولید و تجاری‌سازی کند. این طرح کلان ملی فناوری نیز از سوی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری مورد حمایت مالی قرار گرفت.
منبع: مرکز ارتباطات و اطلاع‌رسانی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری