اقتصاد ۲۴- بورس چهارشنبه رکورد‌های دیگر نیز داشت. ارزش معاملات خرد سهام به بیشترین میزان سهام و ارزش آنها، یکی از کمترین مقادیر سال‌جاری رسید و در مقابل برای تعداد صف‌های فروش سهام و ارزش آنها، یکی از کمترین مقادیر سال ۱۴۰۰ رقم خورد. اینگونه که پیداست بورس‌بازان واکنشی سبز به افزایش ریسک احیای برجام نشان داده‌اند. جایی‌که سهام دلاری جای خود را در سبد خرید سرمایه‌گذاران پیدا کردند، اما گروه‌های برجامی در این روز سبز با افزایش فشار فروش مواجه بودند و بعضا در محدوده منفی تابلو مورد دادوستد قرار گرفتند.
صعود بورس به ارتفاع ۴/ ۱ میلیون واحدی درحالی رقم خورد که ارزش معاملات خرد هم رقم قابل‌توجه ۵۷۹۰ میلیارد تومان را ثبت کرد که بیشترین میزان این متغیر در سال ۱۴۰۰ تا کنون است. عطش اهالی سهام برای شرکت در دادوستد‌های روز گذشته خود را در صف‌های خرید نیز نشان داد و ۱۸۶ نماد بورسی با رشد قیمت معاملات خود را سپری کردند و در این میان ۶۷ نماد نیز با صف خرید معادل ۶۴۶ میلیارد تومان همراه شدند. از ابتدای سال تاکنون بورس با چنین حجم و ارزش تقاضایی همراه نشده بود. با این حال نکته‌ای که این روز‌ها در معاملات سهام جلب‌توجه می‌کند، تمرکز نقدینگی در سهام بزرگ و کالایی است. شرایطی که سبب‌شده در کنار صعود ۵/ ۲۲ درصدی شاخص‌کل در ۷ هفته اخیر (در این برهه زمانی شاخص سهام رشدی متوالی را تجربه کرده است)، شاخص هم‌وزن با افزایش کمتر از ۱۷ درصدی همراه شود.
بورس در رویای تورم؟
افزایش تنش‌های منطقه‌ای این روز‌ها بار دیگر نگاه سرمایه‌گذاران را به تالار شیشه‌ای معطوف کرده است، جایی‌که در ابتدا حادثه نفتکش متعلق به رژیم صهیونیستی رخ داد و در ادامه خبر‌هایی درباره ربوده‌شدن یک کشتی اماراتی (آسفلت‌پرینسس) در دریای عمان منتشر شد، در تصور بورس‌بازان احتمال احیای برجام حداقل برای چندماه آینده را منتفی می‌کند.
اما دلیل واکنش سبز بورس به خبرهای ضدبرجامی چیست؟ حدود ۶۰ درصد از ارزش‌کل بازار سهام در اختیار سهام کامودیتی‌محوری است که تحت‌عنوان صنایع دلاری نیز شناخته می‌شوند. قیمت‌گذاری داخلی محصولات این صنایع بر اساس نرخ دلار و فروش صادراتی آنها نیز ارزی است، از این‌رو با توجه به ماهیت صادراتی این صنایع، افزایش نرخ ارز، مزیت صادراتی را بالا برده و با ثبات قیمت‌های جهانی سودآوری این شرکت‌ها بیشتر می‌شود و به‌دنبال آن ارزش بازار بالاتری کسب می‌کنند.
در واقع نرخ ارز، قیمت نسبی پول خارجی به پول داخلی است که به‌عنوان یکی از عوامل کلان اقتصادی، همواره مورد‌توجه جامعه اقتصادی و مالی بوده است. این نرخ بیانگر شرایط اقتصادی کشور بوده و عاملی برای مقایسه اقتصاد ملی با اقتصاد سایر کشور‌ها است. در این میان با توجه به صادراتی و وارداتی بودن شرکت‌های فعال در بازار سهام و میزان وابستگی آنها به نرخ ارز، نوسانات نرخ دلار می‌تواند تاثیرات متفاوتی بر منابع پذیرفته‌شده در بورس و شرکت‌ها بگذارد.
به‌عبارت دیگر در صورتی‌که یک بنگاه اقتصادی برای تامین مواد اولیه، خرید تجهیزات و تکنولوژی تولید از تقاضاکنندگان ارز باشد، تغییرات نرخ ارز می‌تواند برنامه‌های تولیدی این شرکت‌ها را دستخوش تغییراتی کرده و بهای تمام‌شده محصولات تولیدی این دسته از بنگاه‌ها را افزایش یا کاهش دهد. در مقابل افزایش نرخ ارز برای شرکت‌های صادرات‌محور، اثری مثبت در پی دارد. به این ترتیب با رشد نرخ دلار، محصولات تولیدی این شرکت‌ها با قیمت بالاتری به فروش رفته و سودآوری بیشتری نصیب آنها می‌شود. در حال‌حاضر همانطور که اشاره شد برآیند افزایش نرخ دلار به نفع ۶۰ درصد شرکت‌های فعال در بورس تهران ارزیابی می‌شود و از این منظر نقش حمایتی رشد این نرخ بر وضعیت آتی بورس تهران کاملا عیان است. هر چند روز گذشته ریسک‌های محیطی به رشد نرخ دلار منتهی نشد، اما از نگاه معامله‌گران افزایش ریسک احیای برجام به معنای احتمال تحریم‌های اقتصادی جدید در کنار تحریم‌های گذشته و در نتیجه افزایش انتظارات تورمی است که طبیعتا می‌تواند به رشد نرخ اسکناس آمریکایی بینجامد.
خروج پول‌ها از پناهگاه
آنچه در روز‌های رکودی بورس تهران توجه همگان را به خود جلب کرده بود، خروج پول از سهام به پناهگاهی امن تحت‌عنوان صندوق‌های معامله‌پذیر بود، روندی که طی هفته‌های گذشته با چرخش جدی همراه شده است. روز گذشته نیز شاهد جابه‌جایی پول از صندوق به سمت سهام بودیم، از این‌رو در جریان دادوستد‌های روز چهارشنبه در حالی‌که صندوق‌های معامله‌پذیر شاهد خروج ۱۶۹ میلیارد و ۱۹۵ میلیون تومانی سهامداران حقیقی بودند که این روند در بازار سهام با جابه‌جایی سهامی به ارزش ۵۹ میلیارد تومان در مسیر حقوقی به حقیقی دنبال شد. به‌نظر می‌رسد رفته رفته شاهد بازگشت اعتماد سرمایه‌گذاران به تالار شیشه‌ای باشیم. وضعیتی که سبب شده تا سرمایه‌ها از پناهگاه امن خود خارج شده و در انتظار کسب سودی معقول روانه بازار سهام شوند.
بیشتر بخوانید: پیش‌بینی کارشناسان بورس از بازار تا پایان سال
همگام با بازیگران بورسی
در روزی که شاخص سهام صعود ۲/ ۲ درصدی را تجربه کرد، بازیگران حقیقی در نقش خریدار ظاهر شدند. در این مسیر روز چهارشنبه هر‌چند به لحاظ مقداری شاهد جابه‌جایی سهام در مسیر حقیقی به حقوقی بودیم، اما از منظر ارزشی سهامی به ارزش حدود ۵۸ میلیارد و ۶۹۶ میلیون تومان از پرتفوی حقوقی‌ها به سبد سهام معامله‌گران خرد بورس تهران منتقل شد. موضوعی‌که با توجه حقیقی‌ها به سهام گرانقیمت بازار رقم خورد. در میان ۳۹ صنعت فعال بورسی نیز دیروز بیشترین خالص خرید بازیگران حقیقی در سهام زیرمجموعه گروه محصولات شیمیایی رقم خورد. به این ترتیب دیروز در میان پتروشیمی‌ها سهامی به ارزش ۱۵۶ میلیارد و ۳۷۰ میلیون تومان از پرتفوی حقوقی‌ها به سبد سهام معامله‌گران خرد افزوده شد. پس از آن نیز شرکت‌های چندرشته‌ای صنعتی با محوریت «وغدیر» شاهد خالص تغییر مالکیت سهامی به ارزش ۸۱ میلیارد و ۶۱۷ میلیون تومانی در مسیر حقوقی به حقیقی بودند. در آنسوی بازار بانکی‌ها در اولویت نخست حقیقی‌ها برای خروج قرار گرفتند و در زیرمجموعه‌های این گروه شاهد خالص فروش ۵۵ میلیارد و ۷۹۶ میلیون تومانی سهامداران خرد بودیم.
بورس چهارشنبه از دریچه آمار
در روزی که شاخص‌کل بورس تهران با رشد ۲/ ۲ درصدی همراه شد، از ۳۳۴ نماد معامله شده، قیمت پایانی ۱۸۶سهم (۵۶ درصد) مثبت بود و در مقابل ۱۴۰سهم (۴۲ درصد) در سطوح منفی دادوستد شدند. در این بازار ۶۷ نماد (۲۰ درصد) صف خریدی به ارزش ۶۴۶ میلیارد تومان تشکیل دادند، اما در مقابل شاهد شکل‌گیری صف فروش در ۲۹ نماد بورسی (۹درصد) به ارزش ۲۱۸ میلیارد تومان بودیم.
در فرابورس ایران، اما در روزی که آیفکس رشد ۴/ ۱ درصدی را ثبت کرد، ۱۳۸ نماد معامله شدند که در این میان قیمت پایانی ۷۱سهم (۵۱ درصد) مثبت و ۶۴سهم (۴۶درصد) منفی بود. در این بازار ۱۹ نماد (۱۴درصد) صف خریدی به ارزش ۱۳۳ میلیارد تومان تشکیل دادند، اما ۱۲ نماد (۹ درصد) نیز با صف فروشی به ارزش ۱۵۷ میلیارد تومان مواجه شدند.
بازار پایه نیز دیروز میزبان دادوستد ۱۱۴ نماد بود. در این میان ۵۰سهم (۴۴ درصد) مثبت ماندند و در مقابل شاهد دادوستد ۵۸سهم (۵۱ درصد) در محدوده منفی بودیم. در این بازار نیز ۳۱ نماد (۲۷ درصد) صف خریدی به ارزش ۱۴۰ میلیارد تومان شکل دادند و صف فروش در این بازار به ۴۶ نماد (۴۰ درصد) با ارزشی بالغ بر ۴۲۰ میلیارد تومان اختصاص پیدا کرد.