اقتصاد۲۴- بحث بر سر طرح اخیر مجلس در خصوص ساماندهی فضای مجازی، جامعه را بیش از انتظار ملتهب کرده است. چندی پیش، این طرح با رای اکثریت نمایندگان اصل هشتاد و پنجی شد و هرچند برخی نمایندگان تلاش کردند که مسیر آن را تغییر دهند، اما در جلسه روز سه‌شنبه باز هم رای اکثریت نمایندگان البته نه با قاطعیت سری قبل باز هم اصل هشتاد و پنجی شد.
حال باید به انتظار نشست و دید کمیته تخصصی در این رابطه روی به چه تصمیماتی خواهند گرفت و آیا التهاب در جامعه همچنان ادامه پیدا خواهد کرد یا نمایندگان تصمیم‌گیر خواهند توانست جامعه را اقناع کنند؟
محمدحسن آصفری نماینده اراک در همین خصوص به اقتصاد۲۴ گفت: فضای مجازی، هم می‌تواند فرصت و هم تهدید باشد؛ اگر از این فضا به خوبی استفاده کنیم، تبدیل به یک فضای فرصت برای همه کار‌ها به خصوص در بخش‌های علمی، پژوهشی، فرهنگی، سیاسی و آموزشی می‌شود، اما اگر به خوبی از این فضا استفاده نشود، به تهدید تبدیل می‌شود و یک فضای ولنگاری در جامعه ایجاد می‌کند. هیچ کس با رشد تکنولوژی مخالف نیست و معتقد هستیم که باید از تکنولوژی‌های روز دنیا به نفع کشور استفاده کنیم، اما اینکه ما در فضای مجازی تولید محتوا نداشته باشیم، می‌تواند عاملی برای تهدید کشور باشد. در دولت آقای روحانی جلسات شورای عالی فضازی مجازی، رها بود و برنامه‌ریزی برای تولید محتوا در این فضا وجود نداشت و صرفاً با نگاه فیلتر کردن با موضوع برخورد کردند که به نفع کشور نیست.
وی افزود: امروز نمی‌توان با علم و پیشرفت و فیلتر کردن برخورد کرد، بلکه بایستی از علم به نفع منافع و آرمان‌های کشور استفاده کرد و هر که بخواهد به دنبال فیلتر کردن این فضا باشد، اشتباه می‌کند و وضعیت بدتر خواهد شد. اعتقاد ما این است که بایستی در جهت تولید محتوای فضای مجازی گام برداریم. همچنین برای بومی سازی زیرساخت‌ها باید برنامه‌ریزی و اقدام شود که اگر احیانا یکی از کشورها، تصمیم گرفت زیرساخت‌های خود را در اختیار ما نگذارد، ما با مشکل و مانع مواجه نشویم، لذا باید برنامه‌ریزی داشته باشیم که پهنای باند و ایجاد پلتفرم‌ها در اختیار خودمان باشد. در این طرح به دنبال این هستند که شبکه‌هایی مثل گوگل، اینستاگرام و تلگرام و پلتفرم‌های دیگر در ایران پایگاه داشته باشند و به قوانین نظام جمهوری اسلامی ایران احترام بگذارند و پاسخگو باشند.
بیشتر بخوانید: رویارویی احتمالی دولت و مجلس
آصفری اظهار کرد: به عنوان نمونه درآمد یکی از این شبکه‌ها که فضای پهنای باند جمهوری اسلامی در اختیارش است، فقط در سال گذشته بیش از ۴ هزار و ۲۰۰ میلیارد تومان بود که حتی یک ریال هم مالیات پرداخت نکرد، این در حالی است که یک مغازه کوچک مواد غذایی که تمام سرمایه‌اش یک میلیارد تومان هم نیست، سالیانه مالیات می‌پردازد، اما سلبریتی‌ها و مجموعه‌هایی که در این فضا فعالیت می‌کنند یا کانال‌هایی که پایگاه آن‌ها خارج از کشور است و خوراک تبلیغاتی در کشور دارند و درآمد‌های هنگفتی هم دارند، حاضر به پرداخت حتی یک ریال مالیات نیستند.
وی تصریح کرد: همچنین بسیاری از شبکه‌های تبلیغاتی داخل کشور که از فضا‌های پهنای باندی که کشور در اختیارشان گذاشته است استفاده می‌کنند، مالیات نمی‌دهند، در حالی که همه مردم برای توسعه پهنا‌های باند هزینه می‌پردازند، بنابراین ساماندهی بازار کسب و کار در فضای مجازی باید یکی از موضوعات این طرح باشد، اما مخالفت بنده با این طرح در خصوص اصل ۸۵ شدن آن است. کسانی که به دنبال این هستند که این قانون را به سمت و سوی فیلتر کردن ببرند، مطمئن باشند همانطور که درباره تلگرام به نتیجه نرسیدیم و بعد از فیلتر کردن آن، وی پی ان‌ها و فیلترشکن‌ها به صحنه آمدند و درآمد‌هایی از این طریق ایجاد شد، در این قصه هم موفق نخواهیم بود.
عضو کمیسیون شورا‌ها و امور داخلی کشور تصریح کرد: به این دلیل مخالف اصل ۸۵ شدن این طرح هستم که این موضوع نباید صرفا در یک کمیسیون مورد بررسی قرار گیرد، چرا که همه نمایندگان مجلس صاحب نظر هستند و می‌توانستند از نظرات آن‌ها هم استفاده کنند و بعد از بررسی‌های کارشناسانه آن را تبدیل به قانون کنند. البته در ابتدا باید همه زیرساخت‌ها و توانمندی‌های کشور را سنجید و بعد برای آن، قانون لحاظ کرد؛ بنابراین معتقد هستیم طوری قانون نوشته نشود که جنبه اجرایی نداشته باشد و توانایی اجرای آن توسط ما امکان پذیر نباشد. البته فضای مجازی ما واقعا دچار ضعف جدی است که آن هم نبود قانون است و بایستی این فضا قانون‌مند شود.
وی افزود:، اما هر چه به سمت فیلتر کردن برویم، مطمئنا برای کشور منافعی نخواهد داشت، به همین روی با فیلتر کردن فضای مجازی موافق نیستیم، بلکه باید زیرساخت‌های آن فراهم شود و دغدغه ما این است که زیرساخت‌های این کار فراهم نیست؛ اینکه ما قانونی بنویسیم که پلتفرم‌های خارجی موظف هستند در مدت زمان خاصی داخل کشور نمایندگی ایجاد کنند، حال اگر این کار را نکردند، ما با فیلتر کردن نمی‌توانیم آن‌ها را مدیریت کنیم، بنابراین اول باید زیرساخت آماده شود تا بر فرض عدم ایجاد پایگاه پلتفرم‌های خارجی در کشور، خودمان توانایی تولید پلتفرم‌ها و اپلیکیشن‌ها را داشته باشیم و ایرادات ما به این طرح این است که هنوز این مسائل را در نظر نگرفته‌ایم، به همین جهت بنده رسیدگی به این طرح را زود می‌دانستم.
آصفری گفت: بسیاری از اساتید دانشگاه‌های ما برای ارتباط گیری با کشور‌های خارجی در خصوص مقالات، از گوگل استفاده می‌کنند که اگر آن را ببندیم، وضعیت آن‌ها چه می‌شود، بنابراین نباید نسبت به همه این مسائل غافل شویم؛ بنابراین اول باید زیرساخت فراهم شود و سپس پیشنهاد و طرح برای قانون شدن آن ارائه دهیم. نکته دیگر اینکه بهتر بود صبر می‌شد تا دولت جدید، لایحه‌ای در این خصوص به مجلس ارائه دهد، چراکه در این صورت مطمئنا دولت منابع مالی و تجهیزات آن را در نظر می‌گیرد، لذا می‌توانست آن را اجرا کند. وقتی منابع مالی سازمانی تحت عنوان صیانت از فضای مجازی در این طرح در نظر گرفته نشده است، مغایر اصل ۷۵ قانون اساسی می‌شود و شورای نگهبان آن را رد خواهد کرد.
وی در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه با توجه به مشکلات معیشتی و دغدغه‌های مردم در خصوص موارد مختلف، آیا بهتر نبود که رسیدگی به این طرح در زمان دیگری و بعد از رسیدگی به این موارد انجام می‌شد، تصریح کرد: رسیدگی به همه این مسائل مهم است، اما اینطور نبوده که مجلس مسائل دیگر را رها کرده است و در راستای مسائل اقتصادی برنامه و طرح دارد، بنابراین همه این موارد در کنار هم پیش می‌رود. در پاسخ به سوال عده‌ای که مسائل دیگر را اولویت می‌دانند، باید گفت که هر مسئله‌ای به اندازه خود اولویت دارد و در زمان لازم رسیدگی می‌شود. به هر حال ما از این جهت به این طرح ایراد گرفته‌ایم که هنوز زیرساخت‌های لازم فراهم نشده، لذا زمان رسیدگی به آن زود بوده است.