جامعه ۲۴- روزی نیست که خبری از سرقت مسلحانه طلافروشی نباشد، یک روز در تهران، یک روز در شهریار و کرج و در آخرین بار در نورآباد لرستان. اگرچه در ۹۰ درصد سرقت‌های اخیر سارقان سارقان موفق به سرقت طلا نشدند و به در بسته خوردند، اما در سرقت کرج سارقان موفق به بردن پنج کیلوگرم طلا شدند. در سرقت اخیر در نورآباد لرستان هم سارقان بعد از کشتن یک نفر و مجروح کردن فردی دیگر مقداری طلا سرقت و متواری شدند.
این روز‌ها افزایش سرقت باعث ایجاد ناامنی و ترس مردم شده است چرا که سارقان در صورت عدم موفقیت به سمت مردم تیراندازی می‌کنند تا بتوانند از صحنه فرار کنند. کارشناسان و یک سارق مسلح طلافروشی از دلایل افزایش سرقت‌های طلافروشی در روز‌های اخیر می‌گویند.
فقر از من، سارق مسلح ساخت
بعد از سرقت از طلافروشی خیابان بهشتی کرج به همراه همدستانش دستگیر شده است و می‌گوید او فقط حمل کننده گونی طلا‌ها بوده و هیچ تیراندازی انجام نداده است. مرد جوان از سرقت‌های مسلحانه از طلافروشی‌ها می‌گوید: سال ۹۵ در جریان سرقت مسلحانه از طلافروشی دستگیر شدم، اما دو سال بعد با سپردن وثیقه آزاد شدم و دیگر به زندان بازنگشتم. بعد از مدتی احساس کردم بی پولم و کاملا فقیر شده‌ام، به همین خاطر به پیشنهاد دوستان نابابم در زندان جواب مثبت دادم و عضو باند سرقت مسلحانه از طلافروشی‌ها شدم. در غرب تهران سرقت‌هایی را انجام دادیم که اردبیهشت ماه همدستانم دستگیر شدند، من فرار کردم و در باند جدید فعالیت کردم، اما اینبار نتوانستم فرار کنم و دستگیر شدم.
وی ادامه می‌دهد: فقر و شکم گرسنه زن و بچه باعث شد به سمت سرقت بروم، البته سرقت مسلحانه از طلافروشی اگرچه ریسک بالایی دارد، اما درآمدش هم خوب است. من قبل دستگیری از سرقت آخر ۷۰۰ میلیون تومان به جیب زده بودم. با دو تا سه سرقت می‌توانی میلیاردی درآمد داشته باشید.
چرا سرقت از طلا فروشی‌ها ناکام می‌ماند؟
هادی مصطفایی، کارشناس انتظامی در مورد چرایی افزایش سرقت‌های مسلحانه از طلافروشی‌ها می‌گوید: هرچه زمان به جلو می‌رود شاهد تغییرات در سبک زندگی، تکنولوژی و مسائل مختلف هستیم. در حوزه جرم هم مجرمان، پلیس و ملزومات پیشگیری از جرم روز به روز تغییر می‌کند. به عنوان مثال تا چند سال قبل بانک‌ها به افراد پول نقد می‌دادند که شاهد سرقت پول نقد مشتریان بانک بودیم، اما با روی کار آمدن کارت‌های بانکی و الزام بانک‌ها به دادن مقدار مشخصی پول نقد، روش قدیمی منسوخ شد، البته سارقان با کشاندن طعمه‌ها پای دستگاه عابر بانک و انتقال پول روش جدیدی را در آن زمان ابداع کردند.
وی ادامه داد: یک زمانی خودرو‌ها کامپیوتر مرکزی نداشتند و خودرو با یک شاه کلید سرقت می‌شد، ولی با وقوع پیشرفت‌ها سرقت خودرو کاهش چشمگیری یافت.
به گفته این کارشناس انتظامی، طلا به خاطر اینکه دارای حجم کم و قیمت بالا است یکی از وسایلی است که سارقان را وسوسه می‌کند به سمتش بروند و به قولی برقش سارق را می‌گیرد. امروزه طلافروشی‌ها از عمده اماکنی است که به علت حجم بالای نگهداری طلا در معرض آسیب قرار دارند. البته اقدامات خوبی برای افزایش سطح ایمنی طلافروشی‌ها انجام شده است که مهمترین آن‌ها اتصال به سیستم پلیس، شیشه ضد گلوله و تعیین ساعت مشخص برای فعالیت است. اگر طلافروشی‌ها استاندار‌های تعیین شده از سوی پلیس را رعایت کنند امکان موفقیت در سرقت کاهش می‌یابد و باید این الزامات را رعایت کنند.
بیشتر بخوانید: مخوف‌ترین جنایتکار ایران کیست؟
وی با بیان یکی از مواردی که باعث ارتکاب سرقت مسلحانه طلا فروشی می‌شود، تاکید کرد: تغییرات اقتصادی و گرانی در چند سال اخیر و افزایش فشار اقتصادی روی افراد باعث می‌شود افراد زیادی به ارتکاب سرقت وسوسه شوند و از آنجا که سرقت عادی دیگر جوابگو نیست، فرد پیش خود تصور می‌کند به سمت سرقت مسلحانه برود و اگر بتواند در یک سرقت هم موفق باشد، زندگی اش از این رو به آن رو می‌شود برای همین وسوسه می‌شود یکبار سرقت مسلحانه از طلافروشی را آزمایش کند. البته به علت اینکه تاکنون دست به انجام این سرقت نزده است در همان بار اول با شکست مواجه می‌شود.
مصطفایی با اشاره به اینکه افراد زیادی به سمت جاذبه طلا می‌روند، افزود: بیشتر سرقت‌های ناموفق طلافروشی ناشی از بی تجربگی و استفاده از تجهیزات ایمنی مناسب است. اگر طلافروشان استاندار‌دها مانند ساعت فعالیت، شیشه ضدگلوله، ارتباط با پلیس و ویترین امن داشته باشند احتمال سرقت‌های مسلحانه طلافروشی به صفر می‌رسد.
این کارشناس انتظامی در مورد چرایی شلیک از سوی سارقان مسلح طلافروشی گفت: سارقان حرفه‌ای و سابقه دار مستقیم شلیک نمی‌کنند و در صورتی که مجبور به استفاده از اسلحه شوند با تیر هوایی سعی در ایجاد ارعاب برای فرار می‌کنند. افرادی که معمولا در صحنه سرقت بدون هدف شلیک می‌کنند، سارقان آماتور بوده و حرفه‌ای نیستند.
هرکس الزامات را رعایت نکند مورد سرقت قرار می‌گیرد
محمد کشتی آرای، نایب رئیس اتحادیه طلا و جواهر نیز در مورد چرایی سرقت‌های ناموفق این روز‌ها گفت: موضوع ایمنی طلافروشی‌ها به دهه هفتاد و هشتاد بازمی‌گردد. در دهه هشتاد سردار طلایی فرمانده وقت پلیس تهران جلساتی را با اتحادیه برگزار و مواردی به عنوان اصول ایمنی طلافروشی‌ها مطرح شد. موضوعاتی مانند اتصال به سیستم پلیس، نصب دزدگیر، دوربین و بتن به عنوان الزاماتی برای دریافت جواز از اتحادیه مطرح شد.
وی ادامه داد: با گسترش تکنولوژی و استفاده از تجهیزات روز میزان سرقت‌های موفق طلافروشی‌ها به میزان زیادی کاهش یافته و بیشتر سرقت‌ها ناموفق است. اگر این روز‌ها شاهد سرقت موفقی از طلافروشی هستیم به علت کم کاری صاحب طلافروشی است وگرنه با رعایت الزامات، سرقت موفق را شاهد نخواهیم بود.
کشتی آرای در مورد برخورد با واحد‌هایی که الزامات ایمنی را رعایت نمی‌کنند و بعد دچار سرقت می‌شوند، گفت: قانون هیچ الزامی برای برخورد با واحد‌های صنفی متخلف بعد از اینکه از آن‌ها سرقت می‌شود پیش بینی نکرده و برخورد همان است که ضرر و زیان مالی می‌کنند. اگر واحد‌ها الزامات را رعایت کنند نه مورد سرقت قرار می‌گیرند و نه مشکلی برایشان پیش می‌آید که ضرر کنند.
به گفته نایب رئیس اتحادیه طلا و جواهر، با مشکلات اقتصادی که منجر به ناهنجاری‌های اجتماعی شده شاهد هستیم که سارقان عادی مانند سارقان لوازم داخل خودرو هم به سمت سرقت طلا سوق پیدا کرده‌اند.
به نظر می‌رسد با ایمنی طلافروشی‌ها باید منتظر افزایش سرقت‌های ناکام مسلحانه بود چرا که افراد آماتور به سمت سرقت مسلحانه از طلافروشی گرایش یافته‌اند و شانس خود را در این حوزه آزمایش می‌کنند.