اقتصاد ۲۴- بورس اوراق بهادار تهران حال و روز خوبی ندارد. این خلاصه وضعیت این روز‌های بازار سرمایه است. همه اتفاقات خارج از بازار سرمایه به ضرر بورس در حال پیش رفتن بوده و بسیاری از سهامداران در روز‌های گذشته باز هم فرار را به قرار ترجیح داده و روند خروج پول سهامداران حقیقی از بورس سرعت گرفته است.
تنها در معاملات روز‌های شنبه و یکشنبه این هفته ۱۴۰۵ میلیارد تومان پول از بازار سرمایه خارج شده است. در صورتی که این روند در روز‌های آینده نیز ادامه داشته باشد، می‌توان گفت، تمام حمایت‌های پیش روی بازار سرمایه یکی پس از دیگری به دلیل مشخص نبودن آینده بازار از دست خواهد رفت.
بسیاری از کارشناسان روند فعلی بازار سرمایه را نشات گرفته از اخبار سیاسی و اقتصادی می‌دانند. کاهش کسری بودجه توسط تیم اقتصادی دولت سیزدهم، کاهش قیمت دلار، خبرهای آغاز دور جدید مذاکرات و البته ترس سهامداران از سقوط بازار به سبک سال ۹۹، همه و همه در این روز‌ها باعث شده است، بورس لباس قرمز بپوشد.
به عبارت دیگر، سه عامل نیاز سرمایه‌گذاران به شناسایی سود در وضعیت فعلی در کنار افت قیمت دلار و تاثیر روانی آن بر بازار سرمایه، توانسته در کاهش این روز‌های بازار سرمایه نقش موثری داشته باشد. البته نباید از شائبه کاهش ریسک‌های سیاسی به واسطه مذاکرات نیز گذشت. همین موضوعات باعث شده است تا بازار سرمایه در روز‌های اغازین این هفته حدود ۳۲ هزار و ۵۰۰ واحد سقوط کند.
بررسی تاثیر قیمت دلار بر بورس
قیمت دلار در روز‌های گذشته باز هم کاهش یافته و یک مرز حساس دیگر را از دست داده است. قیمت دلار عصر روز گذشته روی ۲۷ هزار و ۷۵۰ تومان بود و مرز حساس ۲۷ هزار و ۸۰۰ تومان را از دست داده بود. تحلیلگران بازار‌های مالی می‌گویند، ادامه روند کاهشی قیمت دلار مستلزم آن است که حمایت آن در قیمت ۲۷ هزار و ۸۰۰ تومان شکسته شود.
با کاهش قیمت دلار، شرکت‌های دلاری بورس نیز با چالش افت قیمت مواجه خواهند شد. این مساله می‌تواند تاثیر فراوانی بر شاخص کل بورس بگذارد. از انجا که این نمادها بیشتر در زمره نماد‌های شاخص ساز قرار دارند، همین افت را به کل بازار سهام تعمیم می‌دهند و همین مساله نیز سبب کاهش قیمت همه نماد‌های حاضر در بازار سرمایه می‌شود.
برخی کارشناسان معتقدند، مدیریت کسری بودجه ۵۰ درصدی به اندازه انتشار خبر امکان انجام مذاکرات در دهه دوم آبان ماه، برای روند قیمتی دلار تعیین کننده بوده است. علت اصلی افت قیمت دلار انتشار خبر احتمال برگزاری دور جدید مذاکرات پیش از پایان یافتن ماه اکتبر (۹ آبان آخرین روز اکتبر است) بوده است. فعالان بازار معتقدند، حتی در صورت شروع دور جدید مذاکرات حصول توافق احتمالی زمان بر خواهد بود و نمی‌توان انتظار داشت که مذاکرات در کوتاه مدت قیمت دلار را در سطوح پایین پایدار کند.
حرکت خلاف جهت بورس
در حالی که بسیاری از کارشناسان و سهامداران انتظار داشتند، با افزایش قابل توجه قیمت جهانی گاز و نفت، نماد‌های پتروشیمی مانند هفته گذشته بتوانند با حرکت مثبت خود، بازار را نیز سبزپوش کنند؛ اما این مساله در روز‌های گذشته رخ نداده است. از دیگر سو، اعمال تخفیف جدید بر روی خوراک دریافتی پالایشگاه‌ها نیز می‌توانست هم این نمادها و هم کلیت بورس را صعودی کند، اما به دلایل سیاسی و البته انتظارات سهامداران از کاهش مجدد قیمت دلار، شاهد بازگشت سطح عمومی قیمت‌ها به محدوده پایین‌تر از آنچه که در روز چهارشنبه به ثبت رسید، بودیم.
بیشتر بخوانید: انتقاد از محدودیت‌های سازمان بورس برای کارگزاری‌ها
ادامه روند کاهشی بورس، فارغ از مساله دلار که گفته شد، به برخی سیاست‌های اعلامی دولت در حوزه تورم و کسری بودجه نیز بستگی دارد. بر اساس اظهارات یکی از نمایندگان مجلس امسال بیش از ۵۰ درصد کسری بودجه خواهیم داشت و رئیس جدید سازمان برنامه و بودجه گفته است برای تامین کسری بودجه سال آینده نه از بانک مرکزی استقراض می‌کنیم و نه اوراق می‌فروشیم.
بررسی عملکرد میانگین وزنی قیمت نمادها، در ۲ روز اغازین این هفته حکایت از آن دارد که فضای نوسانی حاکم بر بورس به سمت کاهش قیمت رفته و همین امر سبب شده تا افت شاخص کل و شاخص کل بورس را به شاهد باشیم.
افت معاملات خرد معنی خاصی دارد؟
بررسی معاملات در روز‌های شنبه و یکشنبه نشان می‌دهد، ارزش معاملات خرد در بازار سرمایه افت قابل توجهی یافته است. در روز شنبه ارزش معاملات خرد حدود ۵ هزار ۳۰۰ میلیارد تومان و در روز یکشنبه ۴ هزار و ۶۰۰ میلیارد تومان بوده است.
میانگین ارزش معاملات خرد در هفته گذشته ۶ هزار ۶۰۰ میلیارد تومان بوده است. افت معنی دار ارزش معاملات خرد در کنار خروج پول حقیقی‌ها از بورس را می‌توان نشانه نا امیدی سهامداران خرد از بورس در معاملات این روز‌های بازار سرمایه دانست.
حال باید منتظر ماند و دید شرکت‌های حقوقی می‌توانند از بازار سرمایه حمایت کنند و وضعیت فعلی بورس را به سمت تعادل سوق دهند یا خیر؟