اقتصاد۲۴- مولفه‌های ژئوپولیتیک منطقه آزاد کیش ظرفیت‌های مهمی برای توسعه صنایع نفت و گاز و انرژی فراهم کرده است. پتروشیمی‌ها و نیروگاه‌های منطقه آزاد کیش از صنایع مهم این منطقه به شمار می‌روند. منطقه آزاد کیش به عنوان هاب انرژی خدمات فنی مهندسی در حوزه نفت و گاز بیش از ۷۰ شرکت عملیاتی دارا است که پشتیبانی سکو‌های پارس جنوبی را بر عهده دارند. از این رو طی سال‌های اخیر منطقه آزاد کیش میزبان رویداد‌ها و نمایشگاه‌های مختلفی در حوزه نفت و گاز و انرژی بوده است. رویداد «معرفی فرصت‌های سرمایه‌گذاری و توسعه حوزه نفت، گاز، پتروشیمی و انرژی‌های تجدیدپذیر در مناطق آزاد و ویژه اقتصادی کشور» یکی از همین رویداد‌ها است که از ۳ تا ۵ آبان ماه سال جاری با هدف ایجاد رابطه تکمیلی بین این صنایع با مناطق آزاد و ویژه اقتصادی و ضرورت تقویت این تعاملات برگزار می‌شود. تعادل بخشی در رابطه بخش انرژی با مناطق آزاد و ویژه، تسهیل زمینه‌های صادرات انرژی و کالا‌های نهایی مرتبط با حوزه نفت و گاز، ایجاد ارزش افزوده و جذابیت‌های لازم برای کلیه ذینفعان این صنعت بزرگ و راهبردی و افزایش مطلوبیت برای سرمایه‌گذاران خارجی، از دیگر اهداف برپایی این رویداد است.
افزایش ظرفیت اسمی نیروگاهی کیش
یکی از مهم‌ترین برنامه‌ریزی‌ها برای منطقه آزاد کیش در حوزه ساخت نیروگاه و افزایش ظرفیت اسمی تولید برق در این منطقه بوده است. در سند چشم انداز، تولید ۳۵۰ مگاوات برق در کیش پیش بینی شده است. ساخت نیروگاه توسط وزارت نیرو (شرکت برق حرارتی) و اتصال به شبکه برق سراسری دو راهکار مهم در راستای تامین برق مورد نیاز در کیش است. در حال حاضر نیز ظرفیت اسمی تولید برق در جزیره کیش ۲۱۰ مگاوات در هر ساعت بوده که هم اکنون در حالت ایده آل ۱۸۰ مگاوات از سوی شرکت آب و برق تولید و در اختیار ۴۶ هزار و ۵۰۰ مشترک قرار می‌گیرد.
عملیات اجرایی پروژه بزرگ و استراتژیک گازرسانی به نیروگاه‌های کیش در بهمن ماه سال گذشته آغاز شد و نیروگاه‌های موجود در این جزیره به دلیل کمبود گاز، روزانه یک میلیون لیتر گازوئیل مصرف می‌کنند و برای جلوگیری از مصرف سوخت مایع و حفاظت از محیط زیست جزیره که تا قبل از بیماری فراگیر کرونا، میزبان صد‌ها هزار نفر گردشگر از سراسر کشور بوده است. گازرسانی به نیروگاه‌های کیش، پروژه‌ای در تراز ملی است که ضمن تأمین پایدار نیاز این جزیره سبب اثربخشی بر دیگر حوزه‌های پیرامونی نیز خواهد بود.
بیشتر بخوانید: ساماندهی طرح‌های نیمه تمام با مشارکت سازمان منطقه آزاد کیش
طبق برآورد‌های صورت گرفته و با توجه به مشکلات اخیر جزیره کیش در حوزه تامین برق، قرار است که ظرفیت تولید برق در این جزیره با سرمایه گذاری مشترک وزارت نیرو به ۲۵۰ مگاوات در هر ساعت برسد. بر این اساس با همکاری مشترک این سازمان و وزارت نیرو امسال برای افزایش تولید برق جزیره ۲۴ میلیون دلار سرمایه گذاری می‌شود. با این میزان سرمایه گذاری قرار است نیروگاه ۴۰ مگاواتی جدید در این جزیره احداث شود.
میدان گازی منطقه آزاد کیش
میدان گازی کیش، شامل مخازن گازی کنگان و دالان واقع در اعماق ۵۰۰۰-۳۲۰۰ متری زیر جزیره کیش و آب‌های اطراف آن در خلیج فارس و در فاصله ۶۰ کیلومتری شرق جزیره لاوان قراردارد. در واقع انتقال گاز طبیعی از خط هفتم سراسری گاز در منطقه بستک استان هرمزگان تا بندر آفتاب و از بندر آفتاب تا جزیره کیش توسط خطوط لوله دریایی و خشکی صورت می‌گیرد. آنچه اهمیت دارد این است که این طرح جایگزینی سوخت مایع نفت گاز با گاز طبیعی در نیروگاه‌های جزیره کیش را در دستور کار قرار می‌دهد که صرفه‌جویی هزینه‌های ناشی از این جایگزینی، تضمین پایداری تولید برق جزیره و جلوگیری از آلودگی‌های زیست‌محیطی از فواید آن خواهد بود. ۳ طرح توسعه میدان گازش کیش وجود دارد که طرح توسعه فاز یک میدان گازی کیش از جمله تأسیسات دریایی و ساحلی بوده که شامل تکمیل تأسیسات واقع در جزیره کیش (تکمیل حفاری ۱۴ حلقه چاه – خطوط جریانی سرچاهی و تأسیسات جانبی مربوطه)، احداث حدود ۲۲۰ کیلومتر خط لوله دریایی حد فاصله جزیره کیش تا عسلویه و احداث تأسیسات جانبی در پالایشگاه‌های موجود پارس جنوبی شامل اتصالات، سایر تأسیسات جانبی و... به منظور ایجاد یکپارچگی با پالایشگاه‌ها است. همچنین طرح توسعه فاز‌های ۲ و ۳ میدان گازی کیش نیز شامل چهار سکوی دریایی در اطراف جزیره کیش (۲ سکوی اصلی و ۲ سکوی اقماری)
- احداث حدود ۴۴۰ کیلومتر خطوط لوله دریایی (حدفاصل سکو‌ها تا عسلویه)، حفاری ۲۴ حلقه چاه در دریا (هر سکو شش حلقه) و احداث تأسیسات جانبی در پالایشگاه‌های موجود پارس جنوبی شامل اتصالات، لخته‌گیر، سایر تأسیسات جانبی و... به منظور ایجاد یکپارچگی با پالایشگاه‌ها است.
هرچه هست مناطق آزاد دارای شرایطی هستند که کارشناسان اقتصادی از موقعیت آن‌ها به عنوان کاتالیزوری برای بهبود شرایط اقتصادی و مسئولان اجرایی هم آن‌ها را سکویی برای جهش تولید، میانبری برای دستیابی به سند چشم‌انداز کشور می‌دانند و پیشرفت‌های حوزه صنایع نفت و گاز و انرژی در شرایط کنونی که تبادلات غیرنفتی ایران هنوز با مشکلاتی مواجه است، اهمیت زیادی دارد.