اقتصاد ۲۴- روح‌الله دهقان مدیرعامل شرکت مدیریت فناوری بورس تهران در رابطه با سامانه ثبت و تسویه معاملات شرکت سپرده گذاری مرکزی بورس اوراق بهادار گفت: شرکت سپرده گذاری مرکزی طبق قانون بازار اوراق بهادار در سال ۸۴ تشکیل شد. یکی از بخش‌های مهم این شرکت، سیستم‌های تسویه وجوه و نگهداری دارایی (سهام) است. شرکت سپرده‌گذاری مرکزی، مرجع دارایی افراد در بازار اوراق بهادار است و هر چه در بورس، اوراق بهادار خرید و فروش می‌شود در سیستم‌های شرکت سپرده گذاری نگهداری می‌شود.
او تصریح کرد: قاعدتا سیستم سپرده‌گذاری از سیستم‌های معاملاتی مجزا است و در بازار سرمایه به سیستم پس از معاملات مشهور هست. همچنین سامانه معاملات و سامانه پس از معاملات ماهیتا از هم مجزا هستند، ولی تراکنش‌های آن‌ها بین همدیگر رد و بدل می‌شوند. یعنی یک بخشی از بروزرسانی سامانه پس از معاملات، از طریق سامانه معاملات انجام می‌شود و این دو سیستم ارتباط تراکنشی باهم دارند.
مدیرعامل شرکت مدیریت فناوری بورس تهران بیان کرد: زیر سامانه‌هایی وجود دارند که معاملات و فرایند‌های پس از معاملات را انجام می‌دهند. برخی این اقدامات و فرآیند‌ها شامل؛ نگهداری دارایی و تسویه وجوه، اقدامات شرکتی، ثبت افزایش سرمایه و توزیع سود است.
دهقان در ادامه گفت: پایه سیستم سپرده‌گذاری، سیستم کانادایی است که سال ۷۳ خریداری، نصب و راه اندازی شده است.
بیشتر بخوانید:جزئیاتی از افزایش سرمایه چند شرکت بورسی
او بیان کرد: سامانه سپرده‌گذاری بعد از سال ۷۳ تغییرات و توسعه بسیار زیادی در حوزه‌های سخت افزاری و نرم‌افزاری داشته است، اما پایه سامانه همان سامانه‌ای است که در سال ۷۳ خریداری شده است. لزوم این تغییر و به‌روزرسانی به این علت است که زمانی قصد انتشار ابزار مالی جدیدی را در بازار داشته باشیم، قاعدتا یک بخش از آن به فرآیند‌های پس از معاملات باز می‌گردد که برای انجام عملیات‌های مرتبط با این ابزار مالی جدید، در سامانه‌های پس از معاملات نیر باید تغییرات ایجاد کرد.
مدیرعامل شرکت مدیریت فناوری بورس تهران در خصوص بومی‌سازی سامانه سپرده‌گذاری مرکزی گفت: سامانه‌هایی از جمله تسویه وجوه، سامانه واکشی دیتا و سامانه سجام که برای احراز هویت است، محصول داخلی هستند.
او بیان کرد: درست است که سامانه خارجی موتور اصلی سامانه پس از معاملات مورد استفاده امروز است و محل نگهداری دارایی افراد، اما در این سامانه خارجی نیز توسط متخصص‌های داخلی تغییرات زیادی تا به حال انجام شده است.
او افزود: سامانه بومی پس از معاملات نیز IRPT نام دارد که این سامانه چندین سال پیش توسط یک پیمانکار بیرونی تولید شده است. اما هنوز در حوزه کسب و کار بازار سرمایه به جمع‌بندی نرسیدند که از این سامانه استفاده کنند.