جامعه ۲۴، تاکسی‌های اینترنتی در ایران به تقلید از تاکسی‌های اینترنتی در سراسر جهان پا به عرصه سفر‌های درون شهری و برون شهری گذاشتند. سهولت دسترسی، حاضر شدن به موقع در محل و قیمت‌های نسبتا ارزان سه ویژگی اصلی بودند که ابتدای شروع به کار تاکسی‌های اینترنتی، مسافران را به سرعت به خود جلب می‌کردند.
اما به تدریج و با گذشت زمان صاحبان این کسب و کار اینترنتی در ایران قیمت‌ها را افزایش دادند. افزایش قیمت‌ها هم با افزایش نرخ کرایه ناوگان درون شهری انجام می‌شد و متغیر‌های مختلف دیگری نیز بر قیمت‌گذاری اثرگذار شدند و در شهر‌های بزرگ و کوچک و به ویژه در تهران یک حالت کاملا پویا به خود گرفتند. ساعت طرح ترافیک، هوای ابری، بارانی، آفتابی، ابتدای صبح، انتهای شب، ساعت آغازی و پایانی محدودیت تردد شبانه همه عواملی بودند که به تغییر قیمت‌ها در تاکسی‌های اینترنتی دامن می‌زدند.
در بررسی‌ها از تاکسی‌های اینترنتی معروف دنیا انجام داده است، در همگی آنها متغیرهایی نظیر ساعت اوج ترافیک، روز یا شب بودن سفر و بُعد مسافت یکسان است اما در هیچ کدام اشاره ای به این مسئله نشده است که اگر روزی هوا بارانی یا برفی شد، راننده‌ای به درخواست سفر پاسخ ندهد و یا قیمت سفر را افزایش دهد، امری که به سادگی در ایران نقض می‌شود و تاکسی‌های اینترنتی در ایران با یک برف و باران ساده کرایه‌های خود را افزایش می‌دهند.
پرسشی که در این حوزه مطرح می‌شود آن است که شیوه قیمت‌گذاری در دیگر کشور‌های دنیا چگونه انجام می‌شود؟ آیا ساعات روز و ترافیک در تغییر قیمت‌ها اثرگذار است؟ در ادامه شیوه قیمت‌گذاری چند کمپانی بزرگ تاکسی اینترنتی در کشور‌های مختلف جهان را با همدیگر مقایسه می‌کنیم.
قیمت‌گذاری در تاکسی اینترنتی اوبر (Uber) -سراسر جهان
شاید اولین نامی که از تاکسی اینترنتی به گوشتان خورده باشد، حتی پیش از ظهور اسنپ و تپسی، نام «اوبر» (Uber) بوده باشد. اوبر اولین سیستم تاکسی اینتنرنتی در جهان است که برای نخستین بار در سال ۲۰۰۸ و در ایالات متحده و از سانفرانسیسکو آغاز به کار کرد و هم اکنون در بیش از ۹۰۰ کلانشهر دنیا خدمات‌رسانی می‌کند.
اوبر صاحب هیچ وسیله نقلیه‌ای نیست، اما از هر سفر ۲۵ درصد حق کمیسیون دریافت می‌کند. اما قیمت‌گذاری در اوبر پویا و براساس زمان عرضه و تقاضا متفاوت است، یعنی اگر شب‌های یکشنبه از اوبر درخواست ماشین داشته باشید با قیمت متفاوتی نسبت به دیگر روز‌های هفته روبرو خواهید شد. نرخ‌ها بر اساس متغیرهایی، مانند زمان و مسافت مسیر، ترافیک و تقاضای فعلی سوار به راننده تنظیم می‌شود. گاهی اوقات نیز به دلیل شلوغی مسیر که منجر به طولانی‌تر شدن زمان رسیدن به مقصد می‌شود شاهد افزایش موقت قیمت خواهید بود.
البته زمانی که راننده‌های بیشتری در جاده حضور دارند و تقاضای دریافت سفر متناسب و قابل مدیریت است، کرایه‌ها به حالت عادی باز می‌گردد. در زمان‌های اوج شلوغی، شب‌های جمعه و شنبه، ساعات شلوغی بعد از کار، رویداد‌ها و گردهمایی‌های بزرگ از جمله زمان‌هایی هستند که اوبر قیمت کرایه‌های خود را متناسب با عرضه و تقاضا در این مکان‌ها و ساعات تنظیم می‌کند. در اوبر قیمت سفر با توجه به نوع ماشین و نوع ماشین نیز متفاوت خواهد بود.
قیمت‌گذاری تاکسی اینترنتی لیفت (Lyft) -آمریکا
قیمت‌ها در «لیفت» که به عنوان بهترین تاکسی اینترنتی دنیا نیز معروف است، بر مبنای سه فاکتور اصلی استوار است: مسافر، عوارض یا هزینه‌های محلی و انعام به راننده. به علاوه به هنگام برآورد کرایه این سه عامل نیز در نظر گرفته می‌شود: مسیر رانندگی، نوع ماشین، در دسترس بودن و تقاضا.
در لیفت زمانی که مبدا و مقصد سفر را انتخاب می‌کنید، هزینه سفر برای شما نمایان خواهد شد، البته هزینه نهایی سفر با اعمال برخی گزینه‌ها می‌تواند متفاوت باشد، برای مثال اگر یک توقف در مسیر داشته باشید و یا مسیر را تغییر دهید، هزینه‌های سفر تغییر خواهد کرد. همچنین تاخیر در درخواست به راننده هزینه‌های سفر را تغییر می‌دهد. به‌علاوه در لیفت تخمین کرایه منعکس کننده تخفیف یا تاخیر در ترافیک نیست.
در لیفت نیز امکان انتخاب گزینه‌های مختلف سفر وجود دارد. از جمله نوع خودرو، تعداد مسافر و رنگ خودرو از جمله مواردی است که امکان انتخاب آن برای مسافران وجود دارد.
بیشتر بخوانید: تکلیف مردمی که از اینستاگرام امرار معاش می‌کنند چیست؟
قیمت گذاری در تاکسی اینترنتی گرب (Grab) -مالزی
«گرب» تاکسی اینترنتی است که در مالزی آغاز به کار کرده و بعد‌ها به نواحی جنوب شرقی آسیا نیز توسعه پیدا کرده است. قیمت‌گذاری در گرب براساس یک قانون کلی است و همانند دیگر تاکسی‌های اینترنتی رقم‌ها پویا هستند. در گرب یک قیمت پایه برای تمامی سفر‌ها در نظر گرفته می‌شود، پس از آن براساس تعداد کیلومتر پیمایش شده، تعداد دقایق پیمایش شده و عرضه و تقاضای سفر نرخ قیمت‌ها تغییر می‌کند.
گرب در توضیحات نرخ قیمت‌گذاری در صفحه اصلی پیج خود نوشته است که قیمت‌گذاری یکی از سخت‌ترین کار‌های ممکن است چرا که از یک سو مشتری می‌خواهد کمترین هزینه را پرداخت کند و راننده نیز می‌خواهد بالاترین درآمد را داشته باشد، اما تلاش می‌کنیم که تعادل بین راننده و مسافر را برقرار کنیم.
براساس اعلام سایت گرب، ساختار قیمت‌گذاری از سال ۲۰۱۸ تاکنون تغییری نکرده است. بر این اساس قیمت پایه این تاکسی ۲ دلار و ۵۰ سنت است و به ازای هر کیلومتر، نیم دلار و به ازای هر دقیقه ۰.۱۶ دلار به مبلغ کرایه اضافه می‌شود. با این حال از هر ۴ کرایه‌ای که تاکسی‌های عادی و تاکسی‌های اینترنتی گرب در سطح شهر دریافت می‌کنند، ۳ تاکسی گرب با توجه به شرایط تعیین نرخ خود که (پیشتر گفته شد) نسبت به تاکسی‌های عادی کرایه‌کمتری دریافت می‌کنند.
قیمت‌گذاری در تاکسی اینترنتی گت (Gett) -انگلستان
تاکسی اینترنتی «گت» در انگلستان مشغول به کار است و بیش از یک میلیون راننده دارد. قیمت‌گذاری در این تاکسی روز به روز و ساعت به ساعت متفاوت است. ممکن است شما برای طی یک مسیر مشخص در روز‌های مختلف قیمت‌های متفاوتی را با توجه به ساعت حرکت و میزان ترافیک پرداخت کنید.
قیمت‌گذاری در تاکسی اینترنتی اولا (Ola Cabs) -هندوستان
«اولا» تاکسی اینترنتی مشغول به کار در هندوستان است. در خدمات‌دهی این تاکسی امکان اجاره ماشین، انتخاب نوع و سایز ماشین هم فراهم است و به مشتری در طول سفر اینترنت رایگان ارائه می‌دهد. قیمت‌گذاری در اولا نیز دینامیک است و ارزش قیمتی خودرو نیز علاوه بر مسافت طی شده در قیمت‌ها اثرگذار است. وسایل نقلیه‌ای که ارزش آنها تا ۵ میلیون روپیه است، در هر کیلومتر می‌توانند بین ۱۸ تا ۳۶ روپیه به اضافه حداقل کرایه تا مسافت ۴ کیلومتر که ۷۵ روپیه است دریافت شود. در مسافت‌های کمتر از۶ کیلومتر امکان انتخاب طیف گسترده‌ای از شرایط فراهم است. در همه این موارد ارزش وسیله نقلیه در قیمت اعلامی اثرگذار است.
آنچه که در قیمت‌گذاری تمامی تاکسی‌های اینترنتی جهان مشترک است، پویا بودن نرخ کرایه‌ها است. عوامل متعددی در شهر‌های مختلف جهان بر قیمت‌ها اثرگذار هستند که مهم‌ترین آنها دقایق و کیلومتر طی شده و ساعات اوج ترافیک است. به‌علاوه نوع خودروی مورد استفاده که البته مسافر می‌تواند آن را به دلخواه خود انتخاب کند نیز در نرخ کرایه‌ها تاثیر چشمگیر دارد.