اقتصاد ۲۴ - هزینه و قبض برق ۸۵۰ هزار مشترک بسیار پرمصرف، با قیمت آزاد محاسبه خواهد شد. این برنامه وزارت نیرو برای جلوگیری از رشد مصرف برق مشترکان پرمصرف است که به‌گفته سخنگوی صنعت برق، ۵ میلیون مشترک را شامل می‌شود. در گام نخست قرار است یارانه پنهان برق ۸۵۰ هزار مشترک پرمصرف حذف شود. این اقدام با تصویب یک آیین‌نامه جدید در دولت اجرایی می‌شود.
براساس تبصره ۸ قانون بودجه امسال، ۲ وزارتخانه نفت و نیرو موظف هستند هزینه برق، گاز و آب مشترکان پرمصرف را به‌صورت غیریارانه‌ای و براساس الگوی افزایش پلکانی تعیین و دریافت کنند. با گذشت ۸ماه از سال، هنوز آیین‌نامه اجرایی این الزام قانونی به تصویب دولت نرسیده، اما مدیران شرکت توانیر یک بسته پیشنهادی آماده کرده‌اند که درصورت تصویب در دولت، برق دست‌کم ۸۵۰ هزار مشترک پرمصرف به‌صورت غیریارانه‌ای و با قیمت تمام‌شده حساب و دریافت خواهد شد.
آنچه خواهید دید
پیش‌بینی می‌شود درصورت تصویب آیین‌نامه اجرایی بند ۸ تبصره ۸ قانون بودجه، نه‌تن‌ها تعرفه برق، بلکه تعرفه گاز و آب مشترکان پرمصرف هم با نرخ آزاد محاسبه شود. با این تغییر، ۳ میلیون ایرانی باید هزینه آب، برق و گاز را به قیمت تمام‌شده بپردازند. قانون بودجه به صراحت می‌گوید وزارتخانه‌های نفت و نیرو موظفند در سال ۱۴۰۰ تعرفه‌های آب، برق و گاز مشترکان خانوار‌ها را به‌گونه‌ای اصلاح کنند که با رعایت مناطق جغرافیایی، تعرفه مشترکان کم‌مصرف، خانوار‌های محروم تحت پوشش کمیته امداد امام‌خمینی (ره) و سازمان بهزیستی برابر صفر، مشترکان رعایت‌کننده الگوی مصرف به‌صورت یارانه‌ای، مشترکان پرمصرف بالاتر از الگوی مصرف به‌صورت غیریارانه‌ای و براساس الگوی افزایش پلکانی تعیین شود.
قانون می‌گوید میزان افزایش تعرفه مشترکان پرمصرف و بالاتر از الگوی مصرف باید حداقل به‌اندازه‌ای تعیین شود که بار مالی رایگان کردن تعرفه مشترکان کم‌مصرف را جبران کند و به تامین منابع جدید نیاز نداشته باشد. آیین‌نامه اجرایی این بند از قانون بودجه ۱۴۰۰ که قرار بود به پیشنهاد مشترک وزارتخانه‌های نفت و نیرو تهیه و ظرف مدت یک‌ماه پس از ابلاغ این قانون به تصویب هیأت وزیران برسد، هنوز تصویب نشده است و تصمیمی که باید دولت سابق آن را اجرایی می‌کرد، در پی تعلل صورت گرفته، مسئولیت آن به دولت جدید سپرده شده است.
مدیرعامل شرکت مدیریت شبکه برق ایران و سخنگوی صنعت برق می‌گوید: مشترکان پرمصرف باید مصرف برق خود را کاهش دهند تا مشمول تعرفه‌های بالاتر نشوند. به گزارش همشهری، مصطفی رجبی‌مشهدی افزود: پیرو بند «ی» تبصره ۸ قانون بودجه سال ۱۴۰۰ برای اصلاح تعرفه‌های مشترکان خانگی، مراحل کارشناسی طرحی به پایان رسیده که درصورت تصویب آن در هیأت دولت، با کاهش یارانه برق پرداختی به این دسته از مشترکان، نرخ برق مصرفی مشترکان پرمصرف با قیمت تمام‌شده محاسبه خواهد شد.
وی خاطرنشان کرد: رفتار مصرفی مشترکان پرمصرف به‌گونه‌ای است که گاه بین ۱۵ تا ۲۰ برابر یک مشترک کم‌مصرف، از برق استفاده می‌کنند.
بیشتر بخوانید: آغاز مانور تعدیل روشنایی معابر به منظور مدیریت سوخت نیروگاه‌ها
۵ میلیون برق‌خوار در ایران
رجبی‌مشهدی با اشاره به بررسی‌های صورت گرفته از آثار منفی این روند مصرفی تأکید کرد: بررسی‌ها نشانگر آن است که اگر این مشترکان در دوره اوج مصرف تابستان امسال مصرف خود را مدیریت می‌کردند، دچار خاموشی نمی‌شدیم. رجبی‌مشهدی با تقسیم مشترکان به ۳ گروه کم‌مصرف، پرمصرف و بسیار پرمصرف افزود: از بین ۳۰ میلیون مشترک خانگی، ۸۵ درصد یعنی ۲۵ میلیون مشترک در رده کم‌مصرف و خوش‌مصرف قرار می‌گیرند که قبض برق آن‌ها کمتر از ۳۰ هزار تومان است. سخنگوی صنعت برق تعداد مشترکان پرمصرف را ۵ میلیون مشترک ارزیابی کرد و گفت: از این بین ۸۵۰ هزار مشترک بسیار پرمصرف هستند که بیش از دوبرابر الگو برق مصرف می‌کنند.
رجبی‌مشهدی گفت: براساس طرحی که در حال بررسی‌های کارشناسی است، هزینه برق مصرفی مشترکان بسیار پرمصرف با نرخ تمام‌شده و غیریارانه‌ای محاسبه خواهد شد که جزئیات آن پس از تصویب در هیأت وزیران اطلاع‌رسانی می‌شود.
قبض‌های نجومی در راه است
در تابستان امسال به‌دلیل کمبود برق، وزارت نیرو در مقاطعی به قطع برق اقدام کرد و هزینه برق مشترکان پرمصرف را افزایش داد. حالا این وزارتخانه تصمیم دارد باز هم هزینه مشترکان پرمصرف را افزایش دهد. یکی از گزینه‌های پیشنهادی این است که تعرفه برق مشترکان پرمصرف بر مبنای قیمت تمام‌شده برق تجدید‌پذیر محاسبه و دریافت شود. در این صورت، این دسته از مشترکان درصورت کاهش ندادن مصرف‌شان باید در انتظار قبض‌های نجومی بالای یک‌میلیون تومان باشند. سخنگوی صنعت برق می‌گوید: درصورت تصویب طرح وزارت نیرو در هیأت دولت، آن را اجرا می‌کنیم؛ زیرا این طرح هم به تحقق عدالت در مصرف برق کمک می‌کند و هم باعث تغییر رفتار مصرفی مشترکان خواهد شد.
زمان قطع یارانه پرمصرف‌ها
مدیرعامل شرکت توانیر می‌گوید: دولت طرحی را مبنی بر حذف یارانه مشترکان پرمصرف در دستور کار قرار داده است. محمدحسن متولی‌زاده پیش‌بینی کرده این طرح از سال آینده وارد مرحله اجرا شود. متولی‌زاده تأکید کرد: براساس آخرین تصمیمات اخذ شده قرار شده یارانه انرژی به مشترکان پرمصرف تعلق نگیرد. البته این موضوع را از قبل از اجرا اعلام خواهیم کرد، اما پیش‌بینی ما این است که این طرح از سال آینده اجرایی شود. او در پاسخ به پرسشی مبنی بر اینکه چه میزان درآمد عاید صنعت برق به ازای اصلاح تعرفه‌ها شده است، اعلام کرد: تمرکز صنعت برق روی اصلاح مصرف است؛ نه موضوع درآمد؛ بنابراین از نظر درآمدی به این مسئله توجه نمی‌شود و با توجه به اینکه سال اول این مسئله بوده، اثرات آن حتما در دوره‌های بعدی بروز می‌کند، اما هم‌اکنون تعداد مشترکان پرمصرف سیر نزولی دارد.