اقتصاد ۲۴ - میناسادات حسینی: ابوالفضل تذری به اقتصاد ۲۴ گفت: به واسطه هوش مصنوعی بسیاری از مشاغل مانند پزشکی، وکالت، رانندگی و خلبانی، معلمی، طراحی مهندسی، مدیریت منابع و حتی برنامه نویسی کامپیوتری از بین خواهند رفت و یا حداقل تغییرات عمده‌ای پیدا خواهند کرد.
جراحی‌هایی که توسط ماشین‌ها انجام می‌شود
عضو حقوقی کمیسیون هوش مصنوعی و علم داده سازمان نظام صنفی رایانه‌ای استان تهران با بیان اینکه این تغییرات عموما در راستای کاهش نقش انسان و افزایش نقش ماشین‌های هوشمند خواهد بود، گفت: در دنیای آینده، آموزش بشر، حق و حقوق انسان ها، سلامت و حتی جان ما انسان‌ها در اختیار ماشین‌های مجهز به هوش مصنوعی خواهد بود.
مهندس تذری ادامه داد: اتاق‌های عمل مجهز به ماشین‌هایی هستند که به طور خودکار (و شاید با نظارت اندک انسانی) اعمال جراحی را انجام می‌دهند. صد‌ها مسافر، سوار هواپیمایی می‌شوند که خلبان ندارد و توسط یک سامانه هوشمند پروازی هدایت می‌شود. رئیس ما در اداره، نه یک انسان، بلکه ماشینی است که عملکرد ما را مورد ارزیابی قرار داده و در پایان ماه، حقوق مان را پرداخت می‌کند.
هدف اصلی هوش مصنوعی چیست؟
عضو حقوقی کمیسیون هوش مصنوعی و علم داده سازمان نظام صنفی رایانه‌ای استان تهران و مدیرعامل یکی از شرکت‌های فعال در زمینه هوش مصنوعی با اشاره به دیدار رهبر انقلاب با نخبگان کشور و صحبت ایشان مبنی بر اینکه «مساله هوش مصنوعی در اداره آینده دنیا نقش خواهد داشت»، گفت: اگر بخواهیم یک تعریف قابل درک و ساده از هوش مصنوعی ارائه دهیم می‌توان گفت «تولید سامانه‌هایی که بتوانند مانند انسان عمل کنند» هدف اصلی هوش مصنوعی است. مثلاً انسان‌ها می‌توانند ببینند، بشنوند، یاد بگیرند، استدلال کنند و ... هدف علم هوش مصنوعی آن است که سامانه‌هایی طراحی کند که بتوانند در این قبیل امور مانند انسان عمل کنند.
مهندس تذری ادامه داد: برای رسیدن به این هدف، مهندسان هوش مصنوعی از دو راهکار استفاده می‌کنند. راهکار نخست بررسی فرآیند‌های داخلی مغز انسان است. آن‌ها ابتدا چگونگی فعالیت مغز را بررسی کرده و سپس سعی می‌کنند نرم افزار‌ها یا سخت افزار‌هایی طراحی کنند که شبیه به مغز انسان عمل کند. راهکار دوم آن است که، بدون توجه به روش عملکرد مغز، به کمک روش‌های مبتنی بر ریاضیات و علوم کامپیوتر به ایجاد سامانه‌هایی بپردازند که در نهایت عملکردی مشابه با عملکرد انسان‌ها داشته باشند. در راهکار اخیر، هرچند فرآیند‌های درونی سامانه‌ها متفاوت از فرآیند‌های درونی مغز انسان است لیکن خروجی آن‌ها مشابه عملکرد انسان خواهد بود. مثلاً این سامانه‌ها می‌توانند با روش‌های مبتنی بر ریاضیات وجود یک شی خاص در تصویر را تشخیص دهند. به عنوان مثال تشخیص دهند که در این تصویر یک درخت وجود دارد یا خیر؛ و یا تشخیص دهند که در یک تصویر، چهره چه فردی وجود دارد، یا اینکه صدای ضبط شده در کامپیوتر متعلق به چه کسی است.
نابودی بسیاری از شغل‌ها به دست هوش مصنوعی
عضو حقوقی کمیسیون هوش مصنوعی و علم داده سازمان نظام صنفی رایانه‌ای استان تهران در مورد کاربرد هوش مصنوعی در آینده جهان گفت: اگر یک گوی بلورین داشته باشیم و بتوانیم آینده جهان را ببینم، متوجه خواهیم شد که به سمت دنیایی می‌رویم که هیچ شباهتی با گذشته و حتی امروز ندارد.
تذری به اقتصاد ۲۴ گفت: در آینده بسیاری از شغل‌های امروزی وجود نخواهند داشت. خیلی از مشاغل مانند پزشکی، وکالت، رانندگی و خلبانی، معلمی، طراحی مهندسی، مدیریت منابع و حتی برنامه نویسی کامپیوتری از بین خواهند رفت و یا حداقل تغییرات عمده‌ای پیدا خواهند نمود. این تغییرات عموما در راستای کاهش نقش انسان و افزایش نقش ماشین‌های هوشمند خواهد بود. در دنیای آینده، آموزش بشر، حق و حقوق انسان ها، سلامت و حتی جان ما انسان‌ها در اختیار ماشین‌های مجهز به هوش مصنوعی خواهد بود. اتاق‌های عمل مجهز به ماشین‌هایی هستند که بطور خودکار (و شاید با نظارت اندک انسانی) اعمال جراحی را انجام می‌دهند. صد‌ها مسافر، سوار هواپیمایی می‌شوند که خلبان ندارد و توسط یک سامانه هوشمند پروازی هدایت می‌شود. رئیس ما در اداره، نه یک انسان بلکه ماشینی است که عملکرد ما را مورد ارزیابی قرار داده و در پایان ماه، حقوق مان را پرداخت می‌کند.
چگونه جزو ۱۰ کشور نخست در هوش مصنوعی شویم؟
عضو حقوقی کمیسیون هوش مصنوعی و علم داده سازمان نظام صنفی رایانه‌ای استان تهران گفت: همانطور که امروز، دنیا در اختیار نرم افزار‌های کامپیوتری جهت ثبت و نگهداری داده هاست، در آینده دنیا در اختیار سامانه‌های هوش مصنوعی جهت مدیریت و تصمیم گیری خواهد بود.
تذری با بیان اینکه پیشرفت در حوزه هوش مصنوعی به سه گانه «نیروی انسانی متخصص، دادگان و سخت افزار» نیازمند است، گفت: در بخش تربیت نیروی انسانی، دانشگاه‌ها باید بخشی از بار را به دوش بگیرند. اگر بخواهیم جزو ده کشور نخست در هوش مصنوعی باشیم ضروری است که سرفصل‌های دروس دانشگاهی به طور سالانه – یا دو سالانه - اصلاح شوند. با این روند آموزش به جایگاه مطلوب نخواهیم رسیم.
تولید سامانه‌های هوش مصنوعی بومی
عضو حقوقی کمیسیون هوش مصنوعی و علم داده سازمان نظام صنفی رایانه‌ای استان تهران در مورد تهیه دادگان گفت: فرآیند «یادگیری» در هوش مصنوعی به کمک داده‌ها فرآهم می‌شود. مثلا اگر داد‌های ترافیکی را جمع آوری کرده و در اختیار مهندسان هوش مصنوعی قرار دهیم، آن‌ها می‌توانند نرم افزار‌هایی طراحی کنند که به کنترل بهینه چراغ راهنمایی منجر شود، به طوری که کمترین ترافیک در خیابان‌ها را شاهد باشیم.
بیشتر بخوانید: چین در نبرد هوش مصنوعی پیروز شده است
تذری ادامه داد: مساله از این قرار است که سازمان‌های مختلف کشور از وزارتخانه‌های دولتی تا سازمان‌های مستقل مانند صدا و سیما یا شهرداری‌ها به حجم عظیمی از داده‌های فاقد طبقه بندی و غیرمحرمانه دسترسی دارند که قابل انتشار عمومی است. در صورت انتشار این داده ها، حتما شاهد تحرکی در تولید سامانه‌های هوش مصنوعی بومی خواهیم بود.
چرا سخت افزار‌های هوش مصنوعی در ایران تولید نمی‌شود؟
مدیرعامل یکی از شرکت‌های فعال در زمینه هوش مصنوعی با بیان اینکه مساله سوم، سخت افزار است، گفت: سخت افزار به مثابه مغز فیزیکی انسان است. امروزه سخت افزار‌های مورد نیاز غالباً از خارج از کشور وارد می‌شود، اما در صورتی که ضرورت ارتقای جایگاه کشور در حوزه هوش مصنوعی به درستی درک شود، حتماً امکان تولید سخت افزار‌های مورد نیاز درون کشور وجود خواهد داشت.
تذری ادامه داد: کشوری مانند ایران که در برخی دانشگاه‌ها مانند دانشگاه صنعتی امیرکبیر به فناوری تولید ابرکامپیوتر دسترسی پیدا کرده است آیا نمی‌تواند به فناوری ساخت و تولید سخت افزار‌های مورد نیاز جهت پیشرفت در حوزه هوش مصنوعی دسترسی پیدا کند؟
مهاجرت نخبگان هوش مصنوعی به کشور‌های همسایه
عضو حقوقی کمیسیون هوش مصنوعی و علم داده سازمان نظام صنفی رایانه‌ای استان تهران با پیشنهاد نسبت به اینکه سازمان نظام صنفی رایانه و بخصوص کمیسیون هوش مصنوعی در هر سه مورد می‌تواند توصیه‌ها و همکاری‌های موثری، در سطح برنامه ریزی و سازماندهی، داشته باشد، گفت: اولاً در ارتقای جایگاه فارغ التحصیلان دانشگاه از دانش آکادمیک به دانش صنعتی، ثانیاً در جمع آوری و رگولاتوری دادگان فراهم شده از جانب وزارتخانه‌ها و سازمان‌ها و ثالثاً در طراحی و تولید سخت افزار‌های مورد نیاز، اعضای سازمان نظام صنفی رایانه می‌تواند نقش ارزنده‌ای ایفا کند.
تذری در مورد جایگاه فعلی ایران در حوزه هوش مصنوعی گفت: اگر بگوییم جایگاه خوبی داریم، اغراق کرده ایم، اما واقعیت آن است که پتانسیل‌های خوبی برای پیشرفت در این حوزه داریم. هرچند در کشور‌های همسایه، چند وقتی است که وزارتخانه‌ای با عنوان هوش مصنوعی تاسیس شده است، اما باید توجه داشت که همان وزارتخانه و دانشگاه‌های همان کشور همسایه به شدت به دنبال جذب نیرو‌های متخصص از کشور ما و سایر کشورهاست.
خلأ قانونی در حوزه هوش مصنوعی
عضو حقوقی کمیسیون هوش مصنوعی و علم داده سازمان نظام صنفی رایانه‌ای استان تهران با اشاره به تعداد قابل توجه فارغ التحصیلان دانشگاهی در حوزه هش مصنوعی گفت: این افراد هم حداقل‌های لازم علمی را دارند و هم از انگیزه‌های لازم برای تلاش شبانه روزی جهت توسعه سامانه‌های هوشمند برخوردار هستند. به عنوان نقطه ضعف می‌توان به عدم وجود اسناد بالادستی و عدم وجود قوانین مناسب و کارآمد اشاره کرد.
تذری در پایان گفت: بنده به عنوان عضو حقوقی کمیسیون هوش مصنوعی و علم داده سازمان نظام صنفی رایانه‌ای، اراده کافی را در اعضای این صنف جهت عمل به منویات مقام معظم رهبری می‌بینم. فقط مشکلی که در اینجا کاملاً مشهود است، فقدان اسناد بلادستی، برنامه‌های بخشی و فرابخشی، تعاملات میان سازمانی و حمایت‌های سیستماتیک در حوزه هوش مصنوعی است که امیدواریم در این زمینه هم اقدامات اساسی انجام شود. کمیسیون هوش مصنوعی و علم داده به عنوان یکی از قوی‌ترین بازیگران حوزه هوش مصنوعی، بیانیه‌ای تدوین کرده است که نمای کلی همه اقدامات را مطالبه می‌کند.