جامعه ۲۴ ، امروز یک دسامبر برابر با روز جهانی ایدز است، بیماری که تا قبل از شناسایی ویژگی‌های ویروس HIV ترسناک جلوه می‌کرد، اما امروزه با پیشرفت علم و دارو‌ها و درمان‌های آن در صورت شناسایی و تشخیص بیماری در زمان مناسب و تحت درمان گرفتن افراد مبتلا می‌توانند به زندگی طبیعی خود ادامه داده، ازدواج کرده و حتی بچه‌دار شوند بدون اینکه همسر یا فرزند آن‌ها به این ویروس مبتلا شوند.
۹۰/۹۰/۹۰ در ایدز چیست؟
تهمینه بی‌آزار، متخصص بیماری‌های عفونی و فلوشیپ ایدز در گفتگو با جامعه ۲۴، با اشاره به سه ۹۰ در برنامه سازمان جهانی بهداشت، اظهار کرد: بر اساس این برنامه تا سال ۲۰۳۰ باید ۹۰ درصد افراد مبتلا به HIV در جهان شناسایی شوند و از میان این افراد ۹۰ درصد به مراکز درمانی مراجعه کنند و درمان شوند و از بین افراد درمان‌گیرنده نیز ۹۰ درصد میزان ویروس در بدن آن‌ها به صفر برسد.
وی افزود: با توجه به امکاناتی که وزارت بهداشت فراهم کرده و تلاش همکاران سیستم بهداشتی، ما به ۷۰ درصد از اهداف ۹۰ دوم رسیده‌ایم و به جز برخی افراد که خود تمایلی به درمان ندارند که آن هم دلایل جامعه شناختی خود را دارد تقریبا امیدواریم که به تمامی این هدف برسیم.
بیشتر بخوانید: ابتلا به ویروس بیماری ایدز چطور تشخیص داده می‌شود؟
این درمانگر ایدز ادامه داد: کاملا با توجه به فراهم کردن داروی رایگان، مشاوره و ... در جمعیت درمان‌پذیر به هدف خود در این حوزه رسیده‌ایم و ۹۰ درصد افرادی که تحت درمان هستند امروزه ازدواج کرده و بچه دار می‌شوند و در واقع زندگی طبیعی خود را ادامه می‌دهند.
ایدز و کوه یخ
وی با اشاره به آمار وزارت بهداشت مبنی بر شناسایی ۴۲ هزار و ۹۳۳ نفر مبتلای قطعی و تخمین وجود ۵۲ هزار و ۸۵۰ مبتلا و دلیل عدم شناسایی این افراد باقی مانده نیز گفت: این موضوع به ضعف در ۹۰ نخست است، چرا که این کار نیاز به آگاهی رسانی دارد. HIV مانند کوه یخ است و درصد بسیاری از افراد ممکن است هنوز شناسایی نشده و ویروس در بدن آن‌ها نهفته باشد، در همین راستا باید برای آگاه‌سازی تلاش زیادی کرد.
وی تأکید کرد: باید بیشتر در این مورد اطلاع رسانی کرد و هر فردی در جامعه حداقل یکبار تست دهد. هر فردی که رابطه جنسی یا رفتار پرخطری و سابقه اعتیاد تزریقی داشته است باید تست دهد. مطالعات نشان می‌دهد که اگر نوجوانان به صورت صحیح آموزش داده شوند کمتر به سمت رفتار پر خطر گرایش پیدا می‌کنند.
بی‌آزار بیان کرد: ABCD در کنترل ایدز بسیار مهم است، A یعنی شناخت و دوری از رفتار پر خطر، B وفاداری در رابطه با شریک زندگی، C استفاده از کاندوم و D اجتناب از دارو‌های مخدر، روانگردان و الکل است که می‌تواند روابط پر خطر را افزایش دهد.
مراجعه به هنگام چه زمانی است؟
وی ادامه داد: اگر فردی رفتار پرخطری داشته باشد ظرف ۷۲ ساعت باید به مراکز مشاوره رفتاری مراجعه کرده و داروی پیشگیری از HIV دریافت کند و پس از مصرف دارو به مدت یک ماه خطر ابتلا را به صفر برساند.
این فلوشیپ ایدز در ادامه با بیان اینکه یکی از مشکلات مراجعه افراد مبتلا به ایدز برای شناسایی و درمان، انگ اجتماعی است، گفت: دلیل این موضوع عدم آموزش کافی و اطلاع رسانی توسط پزشکان و روزنامه‌نگاران است. آگاهی در این موضوع بسیار با اهمیت است، نخست باید بدانیم مرگ و بیماری تنها برای همسایه نیست و برای خود ما هم ممکن است پیش بیاید. از سوی دیگر افراد باید بدانند این بیماری از طریق بغل کردن، بوسیدن یا بیشتر رفتار‌های اجتماعی قابلیت انتقال ندارد. یا حتی افرادی که تحت درمان هستند و دارو دریافت می‌کنند امکان انتقال بیماری در آن‌ها به صفر می‌رسد، لذا بسیاری از انگ‌ها و تبعیض‌ها با این آگاهی رسانی حل می‌شود.
وی ادامه داد: با توجه به دوره نهفتگی طولانی این بیماری عمده مبتلایان کسانی هستند که سال‌ها قبل به هر دلیلی از طریق همسر یا تجربه یکبار رابطه پرخطر و ... به این بیماری مبتلا شده و دیگر آن را رفتار را تکرار نکرده باشند. از سوی دیگر بسیاری هستند که رابطه پرخطر داشته و شانس آورده‌اند که مبتلا نشده باشند، تنها قاضی خداوند است و ما حق نداریم در مورد این افراد قضاوت کنیم.
HIV دیگر بیماری نیست
بی‌آزار با بیان اینکه دیگر به HIV بیماری نمی‌گویند، گفت: امروزه می‌گویند HIV ویروسی است که افراد با آن زندگی می‌کنند. مانند هر ویروس دیگر، HIV هم یک ویروس است که می‌توان با آن زندگی کرد.
چرا آمار زنان مبتلا در ایران افزایش داشته است
وی در ادامه در رابطه با دلیل افزایش زنان مبتلا به HIV در آمار‌های کشور، گفت: یکی از دلایل این موضوع افزایش شناسایی مبتلایان است. خوشبختانه بسیاری از متخصصان زنان و مراکز بهداشت از مادران باردار طی بارداری تست HIV می‌گیرند. مسأله دیگر این است که بیشترین شیوع طی سال‌ها اعتیاد تزریقی بود، اما در این مدت اخیر بیشترین ابتلا از طریق رابطه جنسی است. وقتی جمعیت عمومی مبتلا به سمت زنان می‌رود یعنی اینکه سال‌ها است بسیاری از افرادی که رابطه پر خطر نداشته‌اند در حال ابتلا هستند که این موضوع خطرناک بوده و ممکن است موجب موج سوم اپیدمی ایدز شود به همین دلیل باید غربالگری و تست HIV افزایش پیدا کند.
این فلوشیپ ایدز همچنین در رابطه با وضعیت HIV نیز گفت: هر فردی که گلبول سفید در بدن داشته باشد و در سن رابطه جنسی باشد می‌تواند به گونه‌ای مبتلا شود، بیشترین تمایل و خطر رابطه پرخطر جنسی در سن جوانی و نوجوانی است. در آمار‌های ابتلا هم تعداد این افراد بیشتر است؛ بنابراین ما باید تمرکز آموزش خود را بر این گروه بگذاریم، به مدارس و دانشگاه‌ها برویم و هر چه زودتر باید راه آموزش آن را پیدا کنیم.
بی‌آزار یادآور شد: اگر بد آموزش دهیم ممکن است که وضعیت را بدتر کنیم و حتی قبح رابطه جنسی بشکند، این بسیار مهم است که چه کسی آموزش می‌دهد و چگونه آموزش می‌دهد، نخست باید بدانیم خود این بچه‌ها در این رابطه چه اطلاعاتی دارند؟ خطر را برای او توضیح دهیم و اگر خطری برای او وجود آمد نخست به چه کسی مراجعه کند. قبل از اینکه خطر به سراغ بچه‌هایمان بیاید نخست والدین و معلمان باید آموزش ببیند و سپس به طریقه درست کودکان را نیز آموزش داد.