جامعه ۲۴، چند صباحی است که نقشه کشور به لحاظ درگیری کرونایی، آبی و زرد شده است، اگرچه برخی از کارشناسان نظام سلامت چندان اعتقادی به این نقشه‌ها و رنگ‌های آن‌ها ندارند، چرا که به‌زعم برخی از افراد، مراجعات سرپایی کرونا یکی از معیار‌هایی است که باید در رنگ‌بندی وضعیت کرونا لحاظ شود، در صورتی که درحال حاضر چنین معیاری در نقشه رنگ‌بندی کرونا وجود ندارد و بیشتر براساس موارد بستری است.
از نظر این کارشناسان مقابله با بیماری، بستری به ازای جمعیت نمی‌تواند به طور صرف ملاک رنگ‌بندی و تعیین وضعیت کرونایی شهرها و برآورد میزان خطر در جامعه باشد چرا که بستری تنها یکی از متغیر‌های مؤثر است و لازم است عوامل دیگر مانند میزان رعایت پروتکل‌ها، جابه‌جایی جمعیت، گردش ویروس در جامعه، نوع واریانت غالب و بسیاری از عوامل دیگر نیز در تعیین رنگ‌بندی شهرها در نظر گرفته شود، اما از آنجا که محاسبه همه این موارد برای کل شهر‌های کشور دشوار است، از روش آسان‌تری که همان تعیین میزان بستری به ازای جمعیت است، استفاده می‌شود.
بیشتر بخوانید: علائم شبه آنفلوآنزا همان اومیکرون است
این رنگ‌بندی شهرها بدون در نظر گرفتن همه عوامل مؤثر بر اپیدمی است و بنابراین مداخلات نیز زمانی انجام می‌شود که تعداد بستری‌ها افزایش یافته است، اما باید توجه داشت که کل بار کنترل کرونا بر دوش وازرت بهداشت نیست و این وزارتخانه به تنهایی نمی‌تواند تردد‌های بین جاده‌ای، فعالیت برخی اماکن و جابه جایی مسافران را کنترل کند.
محدودیت‌های انتقادبرانگیز
مدت‌ها بود که در پی قرمز و نارنجی اعلام کردن شهرها، محدودیت‌هایی برای جابه‌جایی مسافر و محدودیت‌هایی برای تردد شبانه به کار گرفته شد که این موضوع انتقادات بسیاری را بر انگیخت چرا که عملا به نظر می‌رسید این محدودیت‌ها و یا شکل اجرای آن‌ها هیچ‌گونه تأثیری را در کنترل بیماری نداشته است.
مسعود یونسیان، رئیس کمیته اپدمیولوژی و پژوهش کرونا در این مورد گفته است: مطالعات نشان داد که این محدودیت‌ها به ویژه محدودیت‌های شبانه عملا تأثیری در رابطه با کنترل بیماری نداشته و تنها در ساعات منتهی به شروع محدودیت‌ها با افزایش بار ترافیکی یا حجم مسافر در حمل و نقل عمومی مواجه بودیم.
وی همچنین در انتقاد از اعلام محدودیت در حمل و نقل مسافر بین شهر‌های قرمز و نارنجی به سایر شهرها نیز گفت: عموما تراکم در حمل و نقل عمومی مانند اتوبوس، قطار‌ها و هواپیما است که اکنون کمترین رعایت پروتکل بهداشتی در آن مشاهده می‌شود با این حال محدودیت‌ها برای تردد خودروی شخصی وجود داشت که این موضوع اشکال داشت.
حمید سوری، استاد اپیدمیولوژی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، با اشاره به درست نبودن معیار رنگ‌بندی شهرها توسط سامانه «ماسک» گفت: از همان ابتدا با رنگ‌بندی شهرها که در «ماسک» وجود دارد مخالف بودم و بر این اعتقادم که معیار‌ها و شاخص‌هایی که برای رنگ بندی وجود دارد درست نیست و نمی‌تواند سطح دقیقی از رنگ‌بندی را به ما ارائه دهد.
وی افزود: رنگ‌بندی‌ها در این شرایط جدید ممکن است گمراه کننده باشد، خوشبختانه اقداماتی در حال انجام است که این رنگ‌بندی‌ها تغییر پیدا کند و علمی‌تر شاخص خطر را در نظر بگیرد.
اومیکرون آمد
از سوی دیگر، اکنون در ایران امیکرون، واریانت جدید ویروس کرونا نیز مشاهده شده است، ویروسی که گفته می‌شود به سرعت می‌تواند به واریانت غالب در یک کشور تبدیل شود.
در همان روز‌های نخست مشاهده اومیکرون، اعضای کمیته علمی ستاد ملی کرونا خواستار بازگرداندن محدویت‌ها به شهر‌های مختلف شدند و بر اساس گفته‌های سوری، رنگ‌بندی جدید نمی‌تواند معیار درستی بر پایش میزان خطر و اعلام آن به مردم باشد.
سوری در این رابطه گفت: بر اساس این رنگ‌بندی‌ها وضعیت کشور آرام است، اما دیدیم که در اروپا نیز با کاهش شدید بیماری، میزان مبتلایان روزانه و مرگ و میر روبه‌رو بودیم، اما به ناگهان سویه اومیکرون موجب طغیان در اروپا شد. در ایران نیز ممکن است این موضوع حادث شود.
وی افزود: یکی از چیز‌هایی که می‌توانست به سرعت جلوی طغیان ویروس را بگیرد، حضور تیم‌های واکنش سریع بود که اقدامات لازم را به محض شناسایی واریانت در یک نقطه انجام داده و از طغیان بیماری جلوگیری می‌کردند، اما این تیم‌ها بدون هیچ ادله علمی از سوی وزارت بهداشت حذف شدند.