جزیره قشم به عنوان بزرگترین منطقه آزاد کشور دارای ظرفیتهای بی نظیر طبیعی و فرصتهای اقتصادی فراوان در حوزههای نفت و انرژی، بازرگانی، گردشگری و شیلات و... است. این جزیره با توجه به موقعیت جغرافیایی استراتژیک در تنگه هرمز و دسترسی آسان به آبهای بین المللی و بازار کشورهای همسایه میتواند نقش مهمی در آینده اقتصاد کشور ایفا کند. با استقرار دولت جدید و تیم جدید در منطقه آزاد قشم، سیاستهای توسعهای هرچه بیشتر پیگیری شده است.
میادین نفتی در منطقه آزاد قشم
یکی از این سیاستهای اصلی تبدیل قشم به هاب نفت، فرآوردههای نفتی و انرژی جهت ذخیره سازی و صادرات این محصولات است که از نظر استراتژیک برای کشور دارای اهمیت بالایی است. در این راستا اخیراً احداث هاب پتروشیمی سلخ، اسکله نفتی حرا و پالایشگاه نفت فوق سنگین پارس بهین پالایش در جزیره قشم با سرعت هرچه بیشتر دنبال شده است. حوزههای نفت و انرژی فعال در قشم نقش مهمی در صادرات نفت در کشور دارند و سازمان منطقه آزاد قشم از طریق توسعه میادین نفتی این جزیره میکوشد، سهم صادراتی خود را افزایش دهد. در همین راستا نیز با استفاده از توانمندی مهندسان و نیروی انسانی متخصص داخلی میکوشد در راه اندازی و بهره برداری از پروژههای حوزه نفت و انرژی قشم کوشاتر باشد.
بیشتر بخوانید: آمادگی قشم جهت برگزاری مسابقات ملی و بین المللی دوچرخه سواری
افشار فتحالهی، سرپرست سازمان منطقه آزاد قشم در همین راستا بر موضوع احداث خط انتقال محصولات و فرآوردههای نفتی از پایانه نفتی دیرستان جهت صادرات تاکید کرده و آن را جز اولویتهای سازمان در حوزه نفت و گاز و انرژی برشمرده است.
اقتصاد دریایی و گردشگری
در حوزه گردشگری دریایی نیز برای احداث پارکینگ در اسکله گردشگری کندالو دستورات ویژهای صادر شده تا فرآیند عمرانی و ساماندهی تسریع شود. در واقع تلاش میشود ساماندهی و بهسازی وضعیت نقاط گردشگری جزیره قشم جهت ارائه خدمات مناسب به گردشگران با سرعت اجرایی شود. به ویژه که گردشگری منطقه آزاد قشم یکی از حوزههای ممتاز کسب درآمد اقتصادی در این جزیره به شمار میرود و به دلیل طبیعت بکر آن از اهمیت ویژهای برخوردار است.
یکی دیگر از برنامههای سازمان منطقه آزاد قشم توجه به توسعه شرکتهای دانش بنیان در قشم است که با استفاده از ظرفیتها و توسعه فعالیتهای شرکتهای دانش بنیان که طبق نیازها و پتانسیلهای موجود در جزیره قشم برنامهریزی میشود. افشار فتح الهی تاکید دارد که «واحدهای دانش بنیان فعال در مرکز رشد قشم باید به سمت فعالیتهای تخصصی بروند و با هدف گذاری درست محصولات فناورانه و دانش بنیانی در سطح بین المللی تولید کنند تا از این طریق امکان درآمدزایی و توسعه بیشتر برای آنها فراهم شود.»
یکی از راهبردهای اصلی سازمان منطقه آزاد قشم در دوره جدید استفاده از ظرفیتهای اراضیبندر شهید رجایی نیز هست. بندر شهید رجایی یکی از مهمترین بنادر قشم است که ترانزیت کالا و مسافری در آن انجام میشود. فتحالهی تصریح میکند: «امروز باید با برنامه ریزی از ظرفیت اراضی سازمان منطقه آزاد قشم در بندر شهید رجایی بیش از پیش در حوزه منابع درآمدی بهرهمند شویم.»
سازمان منطقه آزاد قشم همچنین برنامههایی در حوزه صنعت نیز دارد. از آنجا که در حوزه صنعت نیز نیازمند فعالیت هدفمند بیشتری است، باید با رفع موانع تولید و حمایت از کارآفرینان و تولیدکنندگان شرایط صنعتی جزیره را با توجه به ظرفیتها و امکانات موجود بهبود بخشید. در همین راستا سازمان منطقه آزاد قشم تهیه و تدوین بستههای اقتصادی و سرمایه گذاری از ظرفیتها و پتانسیلهای موجود در منطقه برای معرفی و جذب سرمایه گذاران واقعی و اطلاع رسانی به صورت واقعی و قابل اعتماد را در دستور کار خود دارد.
همچنین در حوزه صنایع دریامحور و بویژه شیلات و پروش آبزیان نیز برنامههایی از سوی سازمان منطقه آزاد قشم مطرح شده است که عمدتاً در حوزه پرورش میگو است. در این راستا قرار است که قشم به سمت حمایت از واحدهای متراکم و فوق متراکم حرکت کند و با توجه ملاحظات زیست محیطی این فعالیتها را انجام دهد.
اما به هر حال نباید فراموش کرد که توسعه اقتصادی و صنعتی در قشم باید منجر به رفع محرومیت از جامعه محلی شود. آنچه سازمان منطقه آزاد قشم تصریح دارد بهره مندی جامعه محلی و تبدیل شدن این نقطه به محلی برای تولید و صادرات و کسب ثروت جهت رسیدن به توسعه پایدار و متوازن است. به هر حال در دولت جدید بازسازی اعتماد مردم نسبت به دولت یکی از برنامهها است. در منطقه آزاد قشم نیز برای اجرایی شدن این هدف فعلا در بخش شهری اقداماتی صورت گرفته است که تفاهم نامه همکاری در حوزه مرتبط با وظایف شهری در محدوده بافت قدیم شهر قشم به منظور جلوگیری از دوگانگی در انجام وظایف و ارائه خدمات مطلوب به شهروندان از جمله آنها بوده است.
نباید فراموش کرد که دو عامل از موانع اصلی توسعه مناطق آزاد بوده است که یکی از آنها برخی بی تدبیریها و سوءمدیریتها در دورانهای گذشته و دیگری سیاستهای اقتصادی کشورهای حوزه خلیج فارس بوده است.