اقتصاد۲۴- متاسفانه آمار انواع سرقتها در نقاط مختلف کشور در سایه فقر، مشکلات اقتصادی و سایر مسائل خرد و کلان روزبهروز افزایشی میشود و انتشار تصاویر سرقتهای بسیار خشن نیز بر روح و روان افراد جامعه به شدت اثر میگذارد. در چنین شرایطی انتظار بحق مردم از پلیس این است که ضمن پیشگیری از وقوع انواع سرقتها و افزایش امنیت عمومی و ارتقای احساس امنیت، در این راستا گامهای اساسیتر بردارد تا از نگرانی و دغدغهها کاسته شود.
در حالی که این مطالبه عمومی و بحق روزبهروز پررنگتر میشود، اما برخی شواهد نشان میدهد گویا تحقق این خواسته در اولویت نخست نیروی انتظامی نیست. چراکه شواهد نشان میدهد در حالی که جولان دزدان حرفهای و خشن ادامه دارد، اما توجه پررنگتر به گشتهای ارشاد از اهمیت بیشتری در این برهه زمانی برخوردار است.
در این میان موضوع قابل تامل این است که چرا تمرکز جدی نیرویانتظامی بر مواردی از جمله گشتهای ارشاد بیشتر است و در مقابل، سارقان موبایل، کیفقاپها، دزدان خودروها و لوازم داخلی خودرو، خانهها، مراکز تجاری، اداری، مغازهها و سایر اماکن همچنان امنیت جامعه را هدف قرار میدهند.
برخی کارشناسها و البته توده مردم معتقدند چنانچه نیرویانتظامی تنها هزار گشت موتورسوار ارشاد را مامور برخورد با دزدان و تبهکاران کند، امنیت حداکثری در معابر شهری و جادهها برقرار خواهد شد و شکافی که به گفته جامعهشناسها بین ملت و نیرویانتظامی رخ داده، کمتر خواهد شد. البته به گفته برخی فعالان سیاسی- اجتماعی، نیرویانتظامی به طور کامل در این موارد تصمیمگیرنده نیست بلکه تنها مجری است. با این حال جامعهشناسان برخورد قهری و خشونتآمیز ماموران نیرویانتظامی در مقابله با حجاب را نیز خطرناک دانسته و براین باورند که خشونت در جامعه، خشونت به بار میآورد.
بیشتر بخوانید: قمهکشی و درگیری در یک قدمی تئاترشهر +عکس
ضربه به اعتماد عمومی
صادق زیباکلام، فعال سیاسی- اجتماعی در این خصوص میگوید: نیرویانتظامی همانند بسیاری از نهادهای دیگر به تنهایی در برخی مسائل تصمیمگیرنده نیست. بنده معتقدم متاسفانه تصمیمگیرنده در خصوص اینکه چه سیاستهایی باید از جانب نیرویانتظامی اعمال شود، صرفا توسط آنها اتخاذ نمیشود.
این فعال سیاسی با اشاره به عدم استقلال دانشگاهها نیز بیان کرد: مشخص است در دانشگاهها نیز که باید درخصوص هر مقولهای تحقیق و بررسی کنند، هیچ ارادهای در آنها وجود ندارد. پس اینکه بخواهیم دلایل رفتارهای نیرویانتظامی را بررسی کنیم کاری عبث و بیهوده است وگرنه نیرویانتظامی سعی در اجرای تصمیمات دولت و حاکمیت دارد. زیباکلام خاطرنشان کرد: همگی بر این نکته واقفیم که آیا برای یک جامعه، بدحجابی یک زن دارای آثار و تبعات منفی اجتماعی است یا غفلت از سارقان! منتها به نظر میرسد آنچه برای مسوولان اهمیت دارد تبلیغات و ظاهر است. در نتیجه باطن و تبعات منفیاش برای آنها چندان مطرح نیست.
باید بپذیریم که شواهد نشان میدهد اساسا اغلب دولتمردان ما آیندهنگر نبودهاند. آنها تنها بر این عقیدهاند که تصمیمات انقلابی بگیرند تا در بین برخی مسوولان شور انقلابی ایجاد کنند.
شکاف عمیق بین نیرویانتظامی و ملت
دکتر علیرضا شریفییزدی، جامعهشناس و آسیبشناس اجتماعی نیز با اشاره به تبعات عملکردهای ضعیف مسوولان درخصوص مبارزه قهری با بدحجابی و تاثیر منفی آن بر جامعه به «جهانصنعت» گفت: طبیعتا حجاب یک موضوع فرهنگی است. برخی افراد براین عقیدهاند که حجاب و نوع پوشش زنان امری کاملا خصوصی است.
اما دسته دیگری هم معتقدند که حجاب یک امر حاکمیتی است و مسوولان باید در اینباره ورود کنند تا به جامعه نظم ببخشند. متاسفانه طی سالهای گذشته تفکر دوم بیش از آنکه به مسائل فرهنگی حجاب بپردازد به مساله پلیسی پرداخته است. تاکنون برخوردهایی که گشتهای ارشاد با زنان داشته از جمله جریمههای داخل خودرو، با ایجاد کمی رعب و وحشت توانسته مسائل را کاهش دهد. اما باید توجه داشت که چنین رفتارهایی پیامدهای منفی گستردهای هم در جامعه داشته است.
وی افزود: یکی از پیامدهای منفی رفتارهای اشتباه پلیسی با زنان این است که زحمات پلیس را در حوزههای دیگر به شدت زیر سوال برده است. چه بسا نیرویانتظامی در حوزههای مختلف بیش از ۷۲ ماموریت دارد و تلاش میکند تا امنیت را در سطح جامعه برقرار کند.
اما زمانی که مردم شاهد سوار کردن اجباری دختر ۱۸ ساله به داخل خودروی گشت ارشاد با التماسهای فراوان هستند، همین امر منجر به زیر سوال رفتن تمام فعالیتهای نیرویانتظامی میشود. از طرفی مردم از نیرویانتظامی نیز فاصله گرفتهاند؛ بنابراین نحوه برخورد با حجاب توسط پلیس باعث ایجاد فاصله بین مردم و پلیس میشود. در نتیجه به جای اینکه در بسیاری از جاها پلیس حافظ امنیت مردم باشد، مردم همیشه در جبهه فردی میایستند که نیرویانتظامی او را بازداشت کرده است.
این جامعهشناس بیان کرد: دستگاههای فرهنگی اگر معتقدند که درباره مسائل مربوط به حجاب باید کاری صورت گیرد، یا کاری نکردند یا اگر کردند کارشان موفق نبوده است. در نتیجه تمام فشار روی دوش نیرویانتظامی افتاده است. پلیس هم به عنوان ضابط، خودش را مکلف به انجام این کارها میداند. چرا که برخورد با زنان بیحجاب یا بدحجاب جزو ماموریتهای نیرویانتظامی است.
او ادامه داد: در هر صورت مسوولان و تصمیمسازان باید بدانند که بین نیرویانتظامی و مردم فاصله عمیقی شکل گرفته است. از طرفی ماموریتهای دیگر نیرویانتظامی و تلاشهای شبانهروزی دهها هزار مامور نیز زیر سوال رفته است. بدون تردید در هر کشوری سارق وجود دارد، ولی به دلیل مشکلات اقتصادی و فقر، میزان سرقتها در کشور ما شدت پیدا کرده و با خشونت نیز همراه شده است.
نیرویانتظامی هر چقدر با آنها مبارزه کند، سارقان همانند علف هرز دوباره رشد میکنند. با این حال مردم همیشه سوال میکنند که چرا نیرویانتظامی بیشتر انرژی و تمرکزش را روی تامین حداکثری امنیت نمیگذارد، در حالی که در حوزه حجاب هم وظایفاش را انجام دهد. بخش قابل توجهی از مردم بر این باورند که تمرکز اصلی نیرویانتظامی بر حوزه زندگی خصوصی مردم از جمله پدیدههایی از جمله سگگردانی و… است. همین موضوعات باعث شده تا جامعه از یک سو دو قطبی شود؛ گروه کثیری خودشان را با رفتارهای نیرویانتظامی همسان و همخوان نمیبینند و در جبهه مقابل میایستند.
گروه اقلیت دیگری نیز با حمایت، باعث تفرقه و درگیری بیشتر میشوند
دکتر شریفییزدی اظهار کرد: در هر صورت باید قبول کرد که اینگونه رفتارهای نیرویانتظامی منجر به افزایش خشونت در جامعه میشود. چرا که وقتی نیرویانتظامی برای برخورد با بیحجابان به صورت عریان و به وسیله موتورسیکلت و ونهای گشت ارشاد در سطح خیابان خشونت به خرج میدهد، طبیعتا این خطر وجود دارد که القای خشونت در جامعه، خشم مردم را برانگیزد. چه بسا درگیریهایی که گاه شاهد آن هستیم، نشانهای از همین موضوع است. به نظرم با اینگونه رفتارهای پلیسی، مشکلی از مشکلات ما در حوزههای مختلف حل نخواهد شد.