اقتصاد۲۴- قلعه قَبان ماکودر آخرین کاوش‌های صورت گرفته تاریخی بیش از ۳ هزار ساله را با خود به یدک می‌کشد و بنای اولیه این مجموعه تاریخی را تمدن اورارتور بنا نهاده است و مهر باطل شد این قلعه را در سال ۱۰۵۲ هجری قمری شاه عباس دوم صفوی به علت طغیان و شورش حاکم قلعه بر آن زد که به صورت کتیبه‌ای زیبا در دیواره سنگی قلعه خود نمایی می‌کند.
قلعه قبان با مجموعه ۲۵۰ هکتاری در شمال شهر ماکو قرار گرفته و یکی از بزرگترین کلاهک‌های سنگی خمیده دنیا با ارتفاع بیش از ۲۲۰ متر در طول تاریخ از آن محافظت کرده است.
در کاوش‌های باستان شناسی آثار معماری دوره‌های مختلف تاریخی در این دیده می‌شود که در حال حاضر ۵ برج و دیوار‌های این قلعه همچنین مطبخ، اتاق‌های سربازخانه و حاکم نشین آن مشاهده می‌گردد.
این اثر تاریخی که ثبت ملی نیز می‌باشد در صورت توجه ملی به آن می‌تواند یکی از نامزد‌های بالقوه ایران در ثبت یونسکو باشد.
این مجموعه تاریخی ـ طبیعی یکی ازمحل‌های جدید صخره و سنگ نوردی کشور نیز می‌باشد که دیواره آن از سخت‌ترین مسیر‌های ورزش‌های ماجراجویانه سنگ و صخره است.
*عکس از اکبر رفاهی