اقتصاد۲۴- افت آمار خرید خانه با وام بانکی بر اساس گزارش فروردین ماه بانک مرکزی به حدی شدید است که در نگاه اول تعجب برانگیز به نظر می‌رسد؛ اما اگر این آمار نیز مانند گزارش‌های پیشین بانک مرکزی در حوزه سهم بخش‌های مختلف از تسهیلات اقتصادی بدون اشکال باشد، به نظر می‌رسد وام مسکن با سقف و شرایط فعلی به پایان خود رسیده است.
فروردین امسال مجموع وام پرداختی به بخش مسکن و ساختمان در کشور برای خرید خانه نوساز و غیرنوساز در مجموع ۵میلیارد و ۹۰۰ تومان اعلام شده است. با توجه به اینکه امسال میانگین تسهیلات مسکن اختصاص یافته به هر زوج برای خرید واحد مسکونی در کل کشور ۳۲۰میلیون تومان است، می‌توان این طور برآورد کرد که در مجموع طی فروردین امسال در کل کشور فقط ۱۸ زوج با وام خانه خریده اند.
حتی با فرض اینکه همه وام گیرندگان فروردین امسال نسبت به اخذ وام انفرادی اقدام کرده باشند، تعداد تسهیلات دریافتی ۲ برابر می‌شود، اما باز هم سرجمع زیر ۵۰ فقره وام مسکن در این ماه به خریداران آپارتمان ارائه شده است.
بیشتر بخوانید: شرایط دریافت وام ۷۰۰ میلیون تومانی مسکن
این آمار وقتی معنادار می‌شود که با وضعیت ماه مشابه در سال گذشته مقایسه شود. گزارش بانک مرکزی از سهم بخش‌های مختلف اقتصادی از تسهیلات بانکی در کشور طی فروردین ۱۴۰۰ حاکی از پرداخت ۷۳۶میلیارد تومان تسهیلات خرید مسکن در این ماه بوده که با توجه به میانگین ۱۶۰میلیون تومانی وام زوجین مسکن در کشور در سال گذشته، تعداد خانه‌های خریداری شده با وام حدود ۴هزار و ۶۰۰ واحد برآورد می‌شود.
نکته قابل تامل این است که پارسال فروردین ماه در تهران ۸۰۰ واحد مسکونی نوساز تا پنج سال ساخت معامله شده بود و این در حالی است که در ماه مشابه امسال این تعداد به یک‌هزار و ۱۰۰ فقره افزایش پیدا کرده است. این ارقام از آن جهت اهمیت دارد که نشان می‌دهد حتی اگر همه خانه‌های نوساز معامله شده در شهر تهران امسال با دریافت وام توسط خریدار معامله شده باشد، حداکثر ۲درصد از کل این معاملات را شامل می‌شود. به این ترتیب در صورت صحت گزارش مذکور، عملا می‌توان اعلام کرد پایان کار وام مسکن صادر شده است.
روی گرداندن از وام مسکن را در وهله اول می‌توان به عدم تناسب اقساط آن با استطاعت پرداخت متقاضیان مسکن نسبت داد. در حال حاضر قسط یک فقره وام زوجین مسکن با سقف ۴۰۰میلیون تومان در تهران به انضمام جعاله ۸۰میلیون تومانی، ماهانه حدود ۸میلیون تومان است که پرداخت آن برای بسیاری از متقاضیان مصرفی مسکن و خانه اولی‌ها دشوار و حتی ناممکن است.
از سوی دیگر با وجود ترمیم سقف وام بانکی خرید مسکن در شهریور ۱۴۰۰، این وام همچنان فاقد پوشش بخش مناسبی از قیمت مسکن است. در حال حاضر سرجمع وام زوجین و جعاله مسکن با وجود قسط سنگین، کمتر از ۳۰درصد میانگین ارزش ریالی یک واحد آپارتمان نقلی را پوشش می‌دهد.
به این ترتیب به نظر می‌رسد متقاضیان مسکن منتظر اعمال اصلاحات موثر بر وضعیت وام خرید مسکن هستند و مادامی که این اصلاح اعمال نشود، از آن رویگردان خواهند بود.