اتیکت مفهومی است که دربرگیرنده ضوابط و آداب فردی برای مناسبتهای اجتماعی میباشد. این واژهی فرانسوی و مفهوم آن در دوره 1500 – 1900 میلادی به صورت آداب زندگی به کودکان آموخته میشد. ممکن است این نوع رفتارها در جوامع مختلف در برخی موارد متفاوت باشند.
اتیکت چیست؟
اتیکت، اصطلاحی است که معمولا در فضای مجازی و کتابها و یا مکالمه با دیگران ممکن است آن را مشاهده کرده باشید.
این کلمه در واقع یک واژه فرانسوی است که در زبان انگلیسی هم کاربرد دارد و به ترتیب به صورت Etiquette و Estiquette در زبان فرانسوی و انگلیسی نگارش میشود. منظور از اتیکت، در ابتدا تنها منحصر به این تعریف میشد: در واقع آداب و رسومی است که ما باید به عنوان یک فرد جامعه در قبال و همراهی با دیگران داشته باشیم و یا رعایت کنیم. این اصطلاح همان معادل لغوی "آداب معاشرت" را دارد.
اما با گسترش یافتن معنا و کاربرد آن، این اصطلاح اکنون در زیرشاخهها و موارد مختلفی به کار میرود. مثلا اتیکت در فضای اینترنتی، با فرد ناشناس و یا اتیکت در نامه نگاری و غیره.
بنابراین اگر بخواهیم بار دیگر در مورد این واژه یک تعریف امروزی را ارائه کنیم، باید گفت: "اتیکت مجموعهای از اخلاق مدرن است که مبتنی بر هنجارهای اجتماعی بوده و به عنوان رفتار فردی درنظر گرفته میشود. این نوع رفتارها همچنین با توجه به مناسبات افراد در گروهها، طبقات اجتماعی و نیز جامعه شکل میگیرد"
اهمیت اتیکت
شاید بتوان مهمترین اهمیت فراگیری و دانستن این مفهوم را ایجاد یک بستر مناسب برای شما و همه همکاران و اطرافیانتان دانست، در حالیکه مشکلی به صورت عمدی یا سهوی ایجاد نخواهید کرد. فراگیری موضوعات در این واژه سبب میشود تا بدون ایجاد آزار و رفتار نامناسب، جایگاه شما از نظر رفتاری، شخصیت و از نظر اجتماعی افزایش یابد.
واژه Etiquette، هرچند در میان متفکران، اندیشمندان، پادشاهان ایران و مصری که با بیان توصیه نامهها و پندهایی همراه بود، سابقه دیرینهای دارد، اما میتوان مهمترین زمان شکل گیری آن را در سال 1922 دانست.
در این دوره فردی به نام امیلی پست، یک کتاب در رابطه با شیوه انجام اعمال روزمره مانند مراسم ختم، عروسی و غسل تعمید را ارائه کرد. بعدها با چندین بار ویرایش، این کتاب توانست به عنوان یک مراجع برای قوانین اتیکت و برای مناسبتهای مختلف درنظر گرفته شود.
بررسی انواع اتیکت رفتاری که باید رعایت کنیم؟
اتیکت رفتاری میتواند شامل جنبههای مختلفی شود. انواع مختلف آداب معاشرت شخصی به شما یاد میدهد که چگونه تاثیرات پایدار و مثبت ایجاد کنید.
به عنوان مثال میتوان به انواع مدلهای رفتاری اجتماعی، معاشرتی، میزبانی، مهمانی، معلم، دوستی، مدارس، برای آقایان و خانمها و غیره اشاره کرد. در ادامه با ما باشید تا به برخی از موارد و نمونههای آن بپردازیم.
مدل معاشرتی
انسانها، به نوعی حیوانات اجتماعی هستند و مهم است که از هنجارهای خاصی پیروی کنند که روابط بین فردی را تسهیل میکند.
با وجود عدم شناخت فرد، اتیکت معاشرت به شما پیشنهاد میکند که خود را مودبانه به آن شخص معرفی کنید. شاید بخواهید که با غریبه نیز ارتباط برقرار نکنید.
در این صورت میتوانید با احترام خود را معذور کرده و از آن شخص دور شوید. چند قانون اساسی آداب معاشرت عبارتند از:
- هنگامی که در حال گفتگو هستید، تماس چشمی برقرار کنید.
- هرگز وقتی دیگران در حال صحبت هستند، حرف آنها را قطع نکنید.
- همیشه به موقع برای جلسات یا گردهماییها حاضر شوید.
- اگر اشتباهی مرتکب شدید، مسئولیت آن را بپذیرید و صمیمانه عذرخواهی کنید.
مدل ملاقات
اتیکت ملاقات به رفتارهای شما هنگام برخورد با دیگران در رویدادهای مختلف اشاره دارد. در این مدل، توصیهها شما را وادار میکند که حرفهای رفتار کنید و به زمان و تلاش دیگران احترام بگذارید.
برای رعایت آداب معاشرت مناسب در جلسات و ملاقاتها میتوانید موارد نمونه زیر را درنظر بگیرید:
1. همیشه سر وقت باشید یا چند دقیقه زودتر به جلسات برسید تا یک زمان خالی داشته باشید. اگر متوجه شدید که دیر کردهاید، عذرخواهی کنید و بنشینید تا جریان جلسه را قطع نکنید.
2. برای جلسات خود آماده شوید. بسیاری از سازماندهندگان جلسات از قبل یک دستور جلسه برای کمک به شما در آمادهسازی و سنجش انتظارات ارسال میکنند. موارد موردنیاز و مرتبط با خودتان را در دستور کار دقیق بررسی کنید و مطمئن شوید که همه چیز را از طرف خود آماده کردهاید.
3. اگرچه امروزه سازمانهای مدرن، چندان به لباس و تیپ شما ایراد نمیگیرند، اما بهتر است شما برای جلسات خود لباس مناسب بپوشید. اگر در این قسمت مطمئن نیستید، بهتر است با مدیر یا همکاران خود هماهنگ کنید.
4. به زبان بدن خود توجه کنید. این مورد در حال ارائه یا شرکت در یک جلسه برای اتیکت مهم است. باید از ایجاد هرگونه مزاحمت اجتناب کنید؛ به عنوان مثال، ضربه زدن مکرر به دست یا پا، میتواند برای مخاطب آزاردهنده باشد.
5. طوری صحبت کنید که برای همه قابل شنیدن باشید. اگر نتوانید ارائه خود را به وضوح بیان کنید، ممکن است مشکلات پیش پا افتادهای ایجاد شود که به کاهش جلسه یا ارائه شما منجر میشود. علاوه بر این، اگر خیلی آرام صحبت کنید، ممکن است محتوای شما به درستی شنیده نشده و یا مفهوم آن ناقص به مخاطب برسد.
مدل کاری
اتیکت معاشرت در محیطهای حرفهای یا دفاتر و محل کار بسیار مهم است. نحوه ارائه خود به همکاران، مدیران و سرپرستان بر پیشرفت حرفهای شما تأثیر می گذارد.
آداب معاشرت در محل کار اساس موفقیت حرفهای است. در چند نمونه از این نوع آداب به شرح زیر هستند:
1. فرهنگ محل کار خود و قوانین رفتاری استاندارد را درک کنید. جدای از تمرینات آموزشی اجباری، در مورد سیاستها و رویههای موجود در شرکت خود نیز اطلاعاتی را بیاموزید. اگر میخواهید در مورد ارزشهای سازمان بیشتر بدانید، با منابع انسانی تماس بگیرید.
2. در محل کار ذهن باز داشته باشید. نسبت به ایدهها، افکار و دیدگاههای متنوع انعطافپذیر باشید. ممکن است از شما خواسته شود که با تیمهای مختلف کار کنید؛ بنابراین با سبکهای کاری متفاوتی همکاری کنید. انعطاف پذیری از زشت شدن و پیچیده شدن مشکلات جلوگیری میکند.
3. سعی کنید درگیر شایعات نباشید. اغلب، ما خیلی سریع در مورد همکارانمان قضاوت میکنیم و در بحثهای ناخوشایند شرکت میکنیم. با همه با اهمیت و احترام برابر، صرف نظر از عنوان شغلی آنها رفتار کنید.
4. اتیکت خوب، فرهنگ اعتماد و احترام را ایجاد میکند و به شما امکان میدهد با دیگران ارتباط برقرار کنید و با آنها همکاری کنید. در این حالت، شما میتوانید با اطمینان در تیم کار کنید؛ زیرا به هم تیمیهای خود اعتماد دارید و به آنها احترام میگذارید. آداب معاشرت جزئی حیاتی از کار گروهی کارآمد است.
5. تعادل مناسب بین زندگی شخصی و حرفهای خود را پیدا کنید. به عنوان موجودات اجتماعی، ما موظف هستیم اطلاعاتی در مورد زندگی شخصی خود با همکاران خود به اشتراک بگذاریم. اما رعایت و حفظ مرزهای شخصی به همان اندازه مهم است.