اقتصاد۲۴- اشتراک ماهیانه «فیلیمو» بی سروصدا به ۱۲۵ هزارتومان با احتساب مالیات ۱۳۶ هزارتومان رسید؛ این خبر تنها تکه ایِ کوچک ؛ از کوه یخی است که در عمق، باید برای سواستفاده مالی و انسانی آن دلواپس بود! صد البته «دلواپس» ، صفتِ قابلِ تعمیم به حضراتیِ است که سندِ زدودنِ امکانِ حیات از مشاغل فضای مجازی را با بهانه «صیانت از حقوق کاربران» مُهر می کنند اما سوال اینجاست، حالا و در مقابلِ ناحقی علنی به کاربرانِ پلتفرمِ «فیلیمو»، چرا دست به جیب نشسته اند؟! راستی پرونده شکایات مردمی از دو پلتفرمِ «نماوا» و «فیلیمو»که تا فروردینِ سال گذشته، رویِ میزِ کمیسیون اصلِ نودِ مجلس باز بود به کجا رسید؟چرا هیچ نظارتی از سوی هیچ نهادی بر قیمت گذاری و عملکرد این پلتفرمها وجود ندارد؟ این جا مساله صیانت از «حقوق» صرف نمی کند؟!
افزایش قیمت همزمان با پخش یک سریال پرمخاطب!
بله. سواستفاده مالی و انسانی که در بند پیش به آن اشاره کردیم دقیقا همینجا مصداق دارد! در حالی که حدود یک سال و سه ماه از آخرین اقدام «فیلیمو» برای گران شدن میگذرد، این بار هزینه اشتراک محتوای آن از ماهی ۹۹ هزار تومان به ماهی ۱۲۵ هزار تومان رسیده که با احتساب مالیات، ۱۳۶ هزار تومان میشود. این اتفاق تقریبا همزمان با انتشار قسمت چهارم سریال «یاغی» ساخته محمد کارت افتاد که توجهات را جلب کرده است.
یعنی «فیلیمو»، با سواستفاده از سریالی که پس از چند قسمت پرمخاطب و پربحث شده، اشتراک را بالا می برد تا به نوعی مخاطب را گیر انداخته و به قولی آچمز کند! این برای سومین بار متوالی است که پس از انتشار ۴ قسمت از یک سریال پربیننده، «فیلیمو» ناگهان گران میشود؛ دفعات قبل پس از انتشار ۴ قسمت از سریال «ملکه گدایان» و بعد از انتشار ۴ قسمت از سریال «میخواهم زنده بمانم» این اتفاق رخ داده بود.
در شبکههای اجتماعی، برخی منتقدان و سینماگران از گران شدن اشتراک «فیلیمو» دفاع کردهاند؛ چرا که آن را در پی بالا رفتن بهای برخی اقلام خوراکی اساسی مانند ماست، روغن و تخم مرغ میدانند. البته که این قیاس مع الفارق است! چراکه خوراکیها و خصوصاً کالاهای اساسی مثل روغن، امکان کاهش جدی یا حذف از سبد غذایی خانوار را ندارند و پس از گرانی نیز جایگزین پذیر نیستند.در مقابل اشتراک پلتفرمهای وی او دی این گونه نیست و مخاطبان راههای غیرقانونی مثل دانلود یا خرید محصولات از ویدئوکلوپ را هم دارند؛ چرخه ای که در نهایت به ضرر وی او دی ها خواهد شد چراکه مانند سینما، شبکه نمایش خانگی هم از سبد نیاز های مردم حذف و رو آوردن به نمونه های در دسترس و رایگان عادی و فراگیرتر خواهد شد.
بیشتر بخوانید: شروع رسمی ساخت فصل دوم سریال Squid Game
این اتفاق برای فیلمهای سینمایی نیز افتاده است. در حالی که تا شش ماه پیش، به ندرت نسخه پردهای از فیلمها منتشر میشد اما امروز نسخه بیکیفیت تقریبا همه فیلمها در فضای مجازی هست. علت اصلی این امر نیز افزایش بهای بلیت سینما و بالا رفتن تقاضای نسخه قاچاق در پی آن است.
انحصارگران شبکه نمایش خانگی!
موضوع ایجاد انحصار VODهای ایرانی و دخالت آن ها در مسدودسازی سایتهای دانلود فیلم و سریال از سال ٩٨ تاکنون مطرح است. همان روزها که دو پلتفرم «فیلیمو» و «نماوا» با حذف رقبا و انحصارگرایی در حوزه پخش فیلم و سریال موفق به کسب چنین جایگاهی در میان مخاطبان شدهاند. البته در قدرتگرفتن ویاودیها عوامل دیگری هم دخیل بودند؛ از یکسو حمایتهای دولتی که به نام حمایت از بخش خصوصی انجام میشد و از آنطرف هم دستورات و نامههای مراکز قضایی.
در سال ۹۸ گفته شد ماجرا به فیلترشدن دامنه سایتها ارتباطی ندارد، بلکه شرکتهای ایرانی که سرورهایشان را در اختیار این سایتها قرار میدادند، از ادامه این همکاری سر باز زده و دانلود اطلاعات سایتهای فیلم را غیرممکن کردهاند. همان زمان عدهای میگفتند که شکایت تلویزیونهای اینترنتی مثل «فیلیمو» و «نماوا» دلیل چنین اتفاقی بود.
هرچند این دو پلتفرم اطلاعیههایی منتشر و ادعا کردند در این ماجرا نقشی ندارند و تصمیم مراجع قضایی بوده و آن ها از سایتهای دانلود فیلم شکایت نکردهاند. البته همچنان بخشی از افکار عمومی باور دارد که پلتفرمهایی چون «فیلیمو» و «نماوا» عامل سانسور و محدودسازی دیگر سایتهای دانلود فیلم و سریال در فضای اینترنت هستند و آثار خارجی را با سانسور زیاد و بدون کپیرایت پخش میکنند و «نت فلیکس» نیز در پی انتشار غیرقانونی فیلمهایش از این پلتفرم انتقاد کرد، هرچند خود «فیلیمو» این موضوع را رد کرد.
چه می گذرد در این پلتفرم ها؟
اخیرا یکی از خبرنگاران سینمایی خبری مبنی بر دستمزد ۱۸ میلیارد تومانی مجری یکی از برنامه های شبکه نمایش خانگی منتشر کرده بود. خبری که درست در روزهای سخت زندگی مردم و معیشت آسیب دیده شان منتشر شده بود! چه می گذرد در این پلتفرم ها؟ واقعا هیچ رسانه و هیچ متولی و هیچ نهادی نیست که بپرسد قراردادها چرا منتشر نمی شوند و ارقام چرا اعلام نمی شوند و آمار بازدیدها چرا به رازی مکتوم بدل شده است؟ بپرسد اینجا بناست محصول فرهنگی تولید شود یا باز سفره ای پهن شده برای جمعی ده دوازده نفره که معلوم نیست پشت پرده چه کرده و با که بسته اند که باید هر روز پروارتر شوند با پول این ملت؟ هجده میلیاردتومان؟ گران ترین مجری پربیننده ترین برنامهٔ دنیا کیست؟ اگر به ایران می آمد و دستمزد و خرج اقامتش به ریال پرداخت می شد، باز به هجده میلیاردتومان می رسید؟ انصافا در پلتفرم ها چه خبر است؟ و در رسانه ها چه خبر است که صدا ازشان در نمی آید؟» بالا رفتن دستمزدها و بالا رفتن هزینه اشتراک پلتفرم ها شاید دو روی یک سکه باشد. وضعیتی که کاربران آن را با نت فلیکس مقایسه کرده اند. به این ترتیب که اشتراک ماهانه نتفلیکس در ترکیه ۲٫۵۸ دلار و اشتراک ماهانه فیلیمو در ایران ۴٫۵۳ دلار است. چیزی حدود ۷۵ برابر!