اقتصاد۲۴- اوایل هفته بود که رویترز از پایان مذاکرات وین و از ارائه پیشنهادهای جدید توسط کشورهای میانجی به ایران خبرداد. امروز هم رئیس جمهور روسیه به تهران آمد، سفری که بسیاری از کارشناسان و سیاسی ها ، خروجی آن را در تعیین تکلیف فرجام برجام ، موثر می دانند.
گفتگویی با رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس در دوره های هفتم تا نهم، و دو سال نخست مجلس دهم انجام شده و به ابعاد این سفر پرداخته است.
خبرگزاری رویترز اعلام کرد که مذاکرات وین تمام شده و چگونگی پایان بندی ماراتن احیای برجام به تصمیم های پایانی تهران و واشنگتن بستگی دارد ،این خبرگزاری همچنین از ارائه پیشنهاد های جدید توسط کشورهای میانجی نیز خبر داده . نظرتان در این مورد چیست ، آیا واقعا مذاکرات را باید خاتمه یافته دانست ؟
اطلاع ویژه ای ندارم منتهی بر اساس دستورات جلسات ، مذاکرات فنی مدتی است که به پایان رسیده اما بازی سیاسی آمریکایی ها، توافق نهایی را معطل نگهداشته است. علاوه براین ، فشار صهیونیست ها از سویی و مصلحت اندیشی های انتخاباتی بایدن از سوی دیگر ، در سکته توافق موثر بوده است. تا جایی که مطلع هستم، موانع موجود مرتبط به برجام نیست؛ بلکه این آمریکاست که باید تصمیم منطقی گیرد. کاخ سفید نباید فراموش کند عامل اساسی ایجاد معضل در اجرای برجام، خود آمریکایی ها و به ویژه خروج بدون منطق ترامپ از این توافق رسمی و بین المللی است . تزلزل و تردید بایدن برای جبران اشتباه ترامپ هم مزید بر علت شد تا گره سردرگم احیای برجام به مرحله فعلی برسد.
آقای بایدن روز پنجشنبه ایران را تهدید کرد که در صورت دستیابی ایران به سلاح هسته ای ، آمریکا از «زور» استفاده خواهد کرد ...
بله ،اما این تهدید ها فاقد ارزش و نباید جدی گرفت . ایران هم ثابت کرده که هراس و نگرانی از این تهدید ها ندارد.
این تهدید ها را بلُوف می دانید ؟
این تهدید ها را باید جزو مواردی دانست که بایدن به دلیل ملاحطات صف بندی های داخلی آمریکا مطرح می کند. آمریکایی ها در عراق ، سوریه ، یمن و افغانستان شکست خوردند، با روس ها هم در اوکراین درگیر هستند و نتیجه این درگیری هم باوجود سرمایه گذاری هنگفت ناتو برای جمایت از اوکراین ، مشخص نیست. بنابراین ، طبیعی است که سیاست اعلامی بایدن تاکید بر حضور در منطقه و پیشگیری از گسترش نفوذ روسیه ،چین و ایران در غیاب ایالات متحده باشد.
واکنش های تهدیدآمیز آمریکا را چگونه تحلیل می کنید؟
آنها باید بدانند که به هیچ وجه نمی توانند ایران را تهدید کنند چرا که از یک طرف شناورهای آنها در منطقه در تیررس ماهستند ، از طرف دیگر به لحاظ وضعیت شکننده رژیم صهیونیستی، نباید با آتش بازی کنند چرا که دامن آنها را خواهد گرفت. بنابراین در این ماجرا با توجه به اینکه مقصر اصلی خود آمریکایی ها هستند که از قرارداد خارج شدند، باید سرجای اول شان برگردند . ما بارها در بالاترین سطح اعلام کرده ایم که اگر آنها به تعهدات خودشان عمل کنند و تحریم های غیر قانونی و ظالمانه را بردارند، ایران هم بر تعهدات خود پایدار خواهد بود.
امروز آقای پوتین به تهران آمده ،خیلی ها معتقدند بعد از سفر رئیس جمهور روسیه به تهران در تعیین تکلیف برجام موثر است . این ارزیابی را واقع بینانه می دانید ؟
ما با دو کشور روسیه و چین، در همه عرصه ها پروژه های متعددی داریم و، به طور طبیعی این سفر هم حائز اهمیت ویژه ای است؛ چه در ارتباط با مذاکرات دوجانبه و چه مذاکرات سه جانبه . البته من فکر نمی کنم این سفر ارتباطی با برجام داشته باشد . روس ها در برجام نقش خاصی ندارند. زیرا برجام مسیر خود را طی کرده و طرفین به توافق های روشنی رسیده اند و الان ، توپ در زمین آمریکایی هاست ، فقط آنها می توانند با مسئولیت پذیری و پذیرش واقعیت ها ، تکلیف برجام را با پذیرش مطالبات منطقی ایران مشخص کنند .
بعد از مذاکرات دوحه هیات مذاکره کننده ایرانی به روسیه سفر کرد و این تحلیل رواج یافت که تصمیم گیرنده نهایی در مورد برجام روس ها هستند .
خیر ، تحلیل واقع بینانه ای نیست . اکنون هم طبیعی است که با توجه به تازه ترین تحولات منطقه ، بخصوص وقتی پای آمریکا و بایدن در میان است ، ایران با متحدان خود ، تبادل نظر و مشورت کند. این ، قاعده هر کار جمعی و از جمله ، همسویی و همگرایی ایران ،روسیه و چین است که اوج آن را در تحولات سوریه و عراق شاهد بودیم و هستیم .ایران ، روسیه و عراق و سوریه اتاق عملیات مشترک داشتند که نتیجه آن ، شکست امریکایی ها بود . مذاکره و تبادل نظر ، طبیعی ترین اقدام کشورهایی است که با یکدیگر همکاری های راهبردی دارند .