اقتصاد۲۴- سریال جیران برای بار دوم به اتهام سرقت ادبی، توقیف شد. به نظر می‌رسد حسن فتحی بعد از چند تجربه موفق در تلویزیون، علیرغم کیفیت بالای سریال «شهرزاد» که اولین تجربه‌اش در شبکه نمایش خانگی بود، بعد از ابهامات مالی پیش آمده پیرامون سرمایه‌گذاران آن، روی دور بدشانسی افتاده و دو پروژه «مست عشق» و «جیران» او با دست اندازهای گسترده مواجه شده باشد. با این حال توقیف دوباره «جیران» به اتهام دوباره سرقت ادبی زوایای عجیبی دارد.
اتهام سرقت ادبی وارد است؟
خبر توقیف دوباره «جیران» ابتدا در رسانه قوه قضاییه اعلام و در ادامه توسط ساترا و در پایان توسط پلتفرم پخش‌کننده هم تایید شد. موضوع مورد اشاره در خبرهایی که از توقف سریال «جیران» با موضوع شاکی خصوصی منتشر شده، به همان مناقشه قبلی این سریال با سریال دیگری به نام «آهوی من مارال» برمی‌گردد. سازندگان «آهوی من مارال» در زمستان ۱۴۰۰ ادعا کرده بودند که داستان «جیران» از روی سریال آنان کپی‌برداری شده و نباید به پخش برسد. مهرداد غفارزاده، کارگردان «آهوی من مارال»، برای اثبات این ادعا پیگیری‌های بسیاری انجام داد و برای مدتی هم انتشار قسمت اول «جیران» را به تأخیر انداخت اما در نهایت با جلسه‌ای که در دوره قبلی مدیریت ساترا با حضور طرفین دعوا برگزار شد، سه کارشناس این موضوع را بررسی کردند و نتیجه این فرآیند، اجماع هر سه کارشناس بر فقدان شباهت به نحوی که قابلیت احراز گرته‌برداری سریال «جیران» از طرح «آهوی من مارال» را داشته باشد، اعلام شد. در نتیجه «جیران» پس از مدتی کشمکش به پخش رسید و تاکنون ۲۳ قسمت از این سریال از شبکه نمایش خانگی منتشر شده است.
ساترا در زمین چه کسانی بازی می‌کند؟
حکم ساترا مبنی بر فقدان شباهت دو فیلمنامه «جیران» و «آهوی من مارال» البته بعد از یک ماه تعلیق در پخش، خسارات مادی و معنوی زیاد و چندین جلسه کارشناسی صادر شده بود. اما حالا بهره‌برداری رسانه‌ای عجولانه از این ماجرا، نوک پیکان انتقاد را اول به سمت ساترا می‌گیرد چراکه در توقیف اولیه، مساله را به درستی مدیریت نکرد و مساله عجیب‌تر اینجاست که تاکنون سابقه نداشته مقامات قضایی، دستوری برای فیلیمو یا آپارات داشته باشند و خود را نیازمند به واسطه‌گری بدانند! مهم‌تر آنکه اگر باز هم مشخص شود که شکایت از این سریال نادرست بوده است، چه کسی مسوول خسارت‌های مادی به کاربران و میلیون‌ها مخاطب خواهد بود؟! قسمت آخر سریال «جیران» بیش از ۴۰ هزار بازدید در فیلیمو داشت. یعنی مخاطبان بدون احتساب مالیات، در کم‌ترین حالت ۶ میلیارد تومان و در بیشترین حالت، ۲۱ میلیارد تومان حق اشتراک توسط مخاطبان پرداخت شده تا سریال‌های فیلیمو از جمله «جیران» را تماشا کنند.
بیشتر بخوانید: جیران تا تعیین تکلیف قضایی پخش نمی‌شود
ساترا پای مجوز خودش هم نمی‌ایستد!
البته اسماعیل عفیفه، تهیه‌کننده سریال معتقد است که فرآیند درست آن بود که در درجه اول خود ساترا، به عنوان داور نهایی که حکم به عدم تشابه داده بود از حکم داوری خود دفاع می‌کرد و به قرار صادرشده بازپرس اعتراض می‌کرد؛ چراکه طرفین این اختلاف در ابتدا ساترا را به عنوان داور پذیرفته بودند و این خیلی عجیب است که ساترا به جای دفاع از حکم و نظر خود کاملا تجاهل کرده است. البته با توجه به خط و مشی اخیر ساترا، بعید نیست به‌دلیل مناقشات اخیر خشنود شده و صرفاً نقش فرستادن نظر بازپرس را به عهده گرفته است. ۱۰ قسمت ابتدایی «جیران»، پس از طی مراحل مختلف موصوف الذکر از ساترا پروانه انتشار را دریافت کرده بود. به قولی، ساترا نشان داد که برای پروانه‌ای که توسط خودش صادر شده نیز ارزش حقوقی قائل نمی‌شود و مسائل فراقانونی را به بهره‌برداری‌های رسانه‌ای ترجیح می‌دهد!
با رصد مدعا‌ها و استدلال‌های مطرح شده پیرامون ساترا، هر مخاطب منصفی به این نتیجه می‌رسد که اقدام ساترا در برون‌سپاری و مُحلل‌تراشی تحت عنوان کارگزاری‌های سانسور در رابطه با مسئولیت قانونی که بر عهده داشته، تلاش برای مبصر شبکه نمایش خانگی بودن و انحصار در نظارت و مجوز و بعد بی اعتبار کردن مجوزی که خود صادر کرده، اقدامی غیرمسئولانه است. در این میان ساترا و پیش از آن، ارشاد بارها ثابت کرده‌اند که نمی‌توانند پای هنرمندان و آثار آن‌ها بایستند و هر حمله و انتقاد و شکایتی را با سانسور یا توقیف به سرانجام نرسانند! آثاری که در این روزهای رکود و سیاه سینما، هنرمندان و عوامل آن، تنها دلخوشی مخاطبان و تنها راه تنفس اهالی تصویر است.
و در پایان...
واکنش احسان جوانمرد، نویسنده سریال «جیران» می‌تواند حسن ختام این گزارش شده و قضاوت را به خوانندگان واگذار کند!
«همین جا از مدیران فیلم می‌خواهم که به قیمت توقف ابدی سریال جیران با باج‌گیران وارد مذاکره نشوند و حتی یک ریال برای تسریع پخش سریال خرج نکنند. اگر این شیوه سیاه‌نمایی و اخاذی به رسمیت شناخته شود، این سینما آرامش نخواهد دید. دیدیم که مماشات و آشتی به نتیجه نرسیده و شک نکنید که در آینده نیز موفق نخواهند شد».
به عبارتی بگذار آن کار گسترش یابد تا برای کسی که در آن غش کند تاریک شود. کفایت مذاکرات.
منبع: فراز